ΜΙΑ ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Η Ολυμπιακή Επιτροπή της Αγγλίας ακύρωσε αναπάντεχα τη συμμετοχή της αρχαίας ελληνικής τριήρους στην τελετή έναρξης των 30ων Ολυμπιακών Αγώνων.

Το 480 π.Χ. οι τριήρεις οδήγησαν τους Έλληνες στη νίκη κατά των Περσών στη μάχη της Σαλαμίνας. Το 1987 «χτίστηκε» ένα ακριβές αντίγραφο του πλοίου, το οποίο συνδέθηκε με όσα σηματοδότησε για την ευρωπαϊκή ιστορία εκείνη η νίκη, και καθελκύστηκε για λογαριασμό του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού.

Το 2004 μετέφερε την Ολυμπιακή φλόγα για τους Αγώνες της Αθήνας και τον Ιούλιο του 2012 έμελλε να αναβιώσει περασμένα μεγαλεία, καθώς θα οδηγούσε την ολυμπιακή φλόγα κατά μήκος του Τάμεση, στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου. Από το κατάστρωμά του θα ξεκινούσε η φλόγα για την τελική της διαδρομή προς το στάδιο.

Αντί να πλεύσει «περήφανα» στον λονδρέζικο ποταμό, ωστόσο, η Ολυμπιάς το ακριβές αντίγραφο της αρχαίας τριήρους που συμμετείχε στη νίκη της Σαλαμίνας, παραμένει μη αξιόπλοη και… μισοσυντηρημένη στο φαληρικό όρμο.

Αιτία είναι η απόφαση της οργανωτικής επιτροπής των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου να ακυρώσει την τελευταία στιγμή τη συμμετοχή της τριήρους στην τελετή έναρξης.

«Η απόφαση ήταν όχι μόνο αναπάντεχη και αδικαιολόγητη, αλλά και απολύτως προσβλητική προς τον ελληνικό λαό», τονίζει μιλώντας στο «ΒΗΜΑ» η κυρία Ζορζέτ Αληθινού, διευθύντρια του ελληνικού τμήματος της εταιρίας «International Advantage Corporation», η οποία ανέλαβε σε συνεργασία με το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό τη συντήρηση της τριήρους και τη μεταφορά της μέχρι το Λονδίνο, όπου υπό το βλέμμα πέντε δισεκατομμυρίων ανθρώπων θα έπλεε στον Τάμεση μεταφέροντας την ολυμπιακή φλόγα και την ελληνική σημαία λίγο πριν την τελετή έναρξης των αγώνων.

«Οι διοργανωτές των Αγώνων κινητοποίησαν λυτούς και δεμένους – ολόκληρο το διπλωματικό μηχανισμό σε Ελλάδα και Μεγάλη Βρετανία – για να επιτευχθεί η συμφωνία για τη συμμετοχή της τριήρους. Η υλοποίηση του εγχειρήματος θα αποτελούσε όχι μόνο κορυφαίο γεγονός των αγώνων αλλά και εξαιρετικό συμβολισμό της συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες», τονίζει η κυρία Αληθινού.

Πράγματι, Ελλάδα και Μεγάλη Βρετανία έχουν συνεργαστεί ποικιλοτρόπως από την αρχή της κατασκευής της τριήρους. Το 1987 Βρετανοί ναυπηγοί κατασκεύασαν για λογαριασμό του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού το ακριβές αντίγραφο της αρχαίας τριήρους, σύμφωνα με όλα τα πρότυπα και τα υλικά που χρησιμοποιούνταν από τους αρχαίους Έλληνες ναυπηγούς.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, οι 170 κωπηλάτες που θα οδηγούσαν την τριήρη κατά μήκος του Τάμεση, φέροντας την ελληνική σημαία και την ολυμπιακή φλόγα, επρόκειτο να είναι Βρετανοί και να επιλεγούν από το περίφημο «Καταπίστευμα Τριήρους» (Trireme Trust) της Μεγάλης Βρετανίας.

Απόρριψη και υποψίες

Όλα ανατράπηκαν, ωστόσο, στις 20 Μαρτίου, όταν η κυρία Αληθινού έλαβε ένα email από τον Βρετανό κ. Μάρτιν Γκρίν, διευθυντή τελετών για την οργανωτική επιτροπή των Ολυμπιακών του Λονδίνου, με το οποίο ενημέρωνε την ελληνική πλευρά ότι η παρουσία της τριήρους θα έκανε το εγχείρημα «υπερβολικά δημοφιλές» και θα συγκέντρωνε «υπερβολικά μεγάλο αριθμό ανθρώπων», με αποτέλεσμα να προκύψουν πιθανά προβλήματα ασφαλείας.

Σύμφωνα μάλιστα με δημοσίευμα των Financial Times της Πέμπτης, ο κ. Γκριν επικαλέστηκε σε email του το ενδεχόμενο να προκύψει κυκλοφοριακό χάος στις όχθες του Τάμεση, καθώς και τον κίνδυνο οι θεατές να… πηδήξουν από τις γέφυρες του Τάμεση στην προσπάθεια τους να θαυμάσουν το αντίγραφο του αρχαίου πλοίου!

«Πρόκειται για προσβολή όχι μόνο απέναντι στους Έλληνες αλλά και προς τους Βρετανούς. Ο κίνδυνος πτώσης από τις γέφυρες και τα άλλα προβλήματα ασφαλείας που επικαλέσθηκε η βρετανική πλευρά ακούγονται σαν κακόγουστο αστείο», σχολίασε η κυρία Αληθινού.

Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι το δημοσίευμα των Financial Times έλαβε δεκάδες σκωπτικά σχόλια από απλούς πολίτες που σατίριζαν την πιθανότητα «οι πολίτες του Λονδίνου το 2012 να πηδήξουν από μία γέφυρα για να δουν ένα πλοίο να περνά»!

Οι εν λόγω αιτιολογίες γεννούν πολλά ερωτήματα αναφορικά με την πραγματική αιτία πίσω από την βρετανική «αλλαγή πλεύσης».

Μιλώντας στο «Βήμα» ο κ. Βασίλης Ντόβας, ο οποίος συμμετείχε στις διαβουλεύσεις με το ελληνικό Ναυτικό και ανέλαβε να οργανώσει την αποκατάσταση της τριήρους για λογαριασμό της IAC, έκανε λόγο για «κέντρα που δεν θέλουν να προβληθεί η Ελλάδα με τόσο θετικό τρόπο και ασκούν πιέσεις στην Ολυμπιακή Επιτροπή με χορηγίες και άλλα μέσα».

Ο ίδιος τόνισε ότι η επικοινωνιακή προβολή της χώρας μας θα ήταν απαράμιλλης αξίας, καθώς θα «άνοιγε» στην ουσία την ημέρα της τελετής έναρξης, με κόστος πολύ χαμηλό σε σχέση με ό,τι κατέβαλαν άλλες χώρες για την προβολή τους.

Ειδικότερα, το κόστος αποκατάστασης της τριήρους ήταν 350.000 ευρώ, από τα οποία είχαν ήδη καταβληθεί τα 150.000 για τις επισκευές που πραγματοποίησαν οι περίπου εβδομήντα Έλληνες μηχανικοί και ναυπηγοί, όταν η βρετανική πλευρά αποφάσισε να ακυρώσει το εγχείρημα.

«Στην αρχή νόμιζα κι εγώ ότι οι υπόνοιες για υπόγειο πόλεμο κατά της Ελλάδας ήταν θεωρίες συνομωσίας. Όμως, η αιτιολογία της ακύρωσης είναι τέτοιας φύσεως που επιβεβαίωσε τις υπόνοιες μας», καταλήγει ο κ. Ντόβας.

Διπλωματικά επεισόδια και απειλές

Το μεγάλο ερώτημα, βέβαια, είναι το τι μέλει γενέσθαι καθώς η μισοσυντηρημένη τριήρης παραμένει μη αξιόπλοη στον φαληρικό όρμο. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, η αρχική συμφωνία περιείχε λεπτομερή πρόβλεψη για σύγχρονα πειράματα ευσταθείας και υδατοστεγανότητας ώστε η τριήρης να καταστεί πλήρως πλεύσιμη, ενώ η ελληνική πλευρά είχε εξασφαλίσει και την απουσία οποιασδήποτε διαφήμισης στο σώμα της τριήρους, την οποία θα κοσμούσαν μόνο δύο μεγάλες ελληνικές σημαίες.

Όταν όλες οι παραπάνω προβλέψεις έπεσαν στο κενό, η δυσαρέσκεια της ελληνικής πλευράς ήταν εμφανής. Ειδικότερα, το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό ακύρωσε την ειδική εκδήλωση που είχε προγραμματίσει για τις 17 Μαΐου, κατά την οποία βρετανική αποστολή θα ανέβαινε στην τριήρη στο φαληρικό όρμο και θα παραλάμβανε την ολυμπιακή φλόγα.

Η εν λόγω απόφαση όξυνε ακόμα περισσότερο τις σχέσεις ανάμεσα στην ελληνική και τη βρετανική πλευρά. Αξίζει να σημειωθεί, άλλωστε, ότι η συνεισφορά της τριήρους θα αποτελούσε τη μοναδική ελληνική συμμετοχή στις τελετές των αγώνων του 2012, γεγονός που καθιστά το «πλήγμα» για την ελληνική πλευρά ακόμα ισχυρότερο.

«Προς στιγμήν θέλουμε να ασκήσουμε πιέσεις σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο, να κερδίσουμε την υποστήριξη του ελληνικού και του βρετανικού λαού. Στη συνέχεια, ωστόσο, δεν θα διστάσουμε να κινηθούμε και σε νομικό επίπεδο, καθώς η βρετανική πλευρά παραβίασε τις συμβατικές της υποχρεώσεις και οφείλει να λογοδοτήσει γι’ αυτό», καταλήγει η κυρία Αληθινού .

Read More

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΕΙΜΗΛΙΟΥ ΚΥΠΕΛΛΟ ΣΠΥΡΟΥ ΛΟΥΗ

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς – Απόσπασμα από την ανέκδοτη εργασία «Ο ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ – Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ»

Η προσφορά του φιλέλληνα Michel Bréal που κατέκτησε ο Σπύρος Λούης το 1896 και δημοπρατείται από τον Οίκο CHRISTIE’S

Το Κύπελλο του Σπύρου Λούη που βρέθηκε στην επικαιρότητα λόγω της επικείμενης δημοπράτησής του από τον Οίκο CHRISTIE’S κατασκευάστηκε με τις οδηγίες του φιλέλληνα και ελληνιστή Michel Bréal (1832–1915), του ανθρώπου που εισηγήθηκε και την καθιέρωση του αγωνίσματος του Μαραθωνίου Δρόμου. Εξάλλου φέρει εγχάρακτη και την αφιέρωσή του:

«OΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ
1896
ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΝ ΑΘΛΟΝ
ΕΔΩΚΕ ΜΙΧΑΗΛ ΜΠΡΕΑΛ»

Εκπροσωπεί την υπέρτατη και ευγενικότερη έκφραση του Φιλελληνισμού και του ρομαντικού ευρωπαϊκού πνεύματος, όπως αυτό διαδόθηκε σε όλο τον κόσμο και αποτυπώθηκε στην αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων το 1896, καθώς και την αναγνώριση και καθιέρωση των Αθηνών ως Ολυμπιακής Πόλης. Σημαντικότερο είναι ίσως το γεγονός ότι ο ίδιος φιλέλληνας, κάνοντας την εισήγηση για την καθιέρωση του Μαραθωνίου Δρόμου και την κατασκευή και αθλοθέτηση του Κυπέλλου, θεωρούσε πως έτσι αποδιδόταν τιμή στην Ελλάδα για την προσφορά της στον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό! Όπως αποδείχθηκε αργότερα δεν γνώριζε ότι η απόσταση που καλούνταν να καλύψουν οι αθλητές ήταν τόσο μεγάλη. Η αλληλογραφία του όμως με τον Δημήτριο Βικέλα, ο οποίος μετέφρασε και το κείμενο που χαράχτηκε στο Kύπελλο, αποτελεί εθνική παρακαταθήκη για τον Ελληνισμό. Ωστόσο, η δοκιμασία αυτή του Μαραθωνίου Δρόμου έλαβε ξεχωριστή σημασία, αφού έκτοτε αντιπροσωπεύει τον σύνδεσμο, τον άμεσο και προνομιακό δεσμό με τους ηρωικούς χρόνους. Η είσοδος του μαραθωνοδρόμου στο στάδιο και η κίνησή του προς το σημείο του τερματισμού συμβολίζουν τον γυρισμό του πολεμιστή από τη μάχη, την ολοκλήρωση της περιπέτειας. Προβάλλει ως άγγελος ενός άλλου νικητήριου και εξίσου σημαντικού μηνύματος.

Μνημειώδης επιστολή

Ο Michael Bréal δεν παραβρέθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 για να παραδώσει ο ίδιος, όπως ήθελε, το έπαθλο στον νικητή. Ωστόσο, φρόντισε να στείλει το Κύπελλο στη Γαλλική Σχολή Αθηνών και ο διευθυντής της τελευταίας το παρέδωσε στην Επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων. Mάθαινε τις εξελίξεις από τα τηλεγραφήματα του Βικέλα. Έσπευσε δε να του απαντήσει με μνημειώδη επιστολή του, η οποία αναδημοσιεύεται εδώ για πρώτη φορά:
«Αγαπητέ φίλε, Mη δυνάμενος ατυχώ να στέψω αυτοπροσώπως τον νικητήν του Mαραθωνίου δρόμου, στέλλω μακρόθεν προς αυτόν τα εγκάρδιά μου συγχαρητήρια. Αγνοώ οποίας εθνικότητος θα είνε, αλλ΄ οίον δήποτε το γένος του, τον προσαγορεύω ως αντιπρόσωπον της ελληνικής παραδόσεως. Γνωρίζεις τά του γέροντος Ομήρου:
“Oυ μεν γαρ κλέος ανέρος, όφρα και εήσιν
ή ότι ποσσίν τε ρέξη και χερσί εήσιν”
Eις την Kρήτην, ως εκ της επιγραφής της Γόρτυνος μανθάνομεν, ο αστός οαπολαύων πάντων των δικαιωμάτων του πολίτου, απεκαλείτο δρομεύς, τούτο δε καθό λαβών μέρος εις τας ασκήσεις των φρατριών και εταιριών, αι οποίαι δια των γυμνικών αγώνων εχρησίμευον εις την Ελλάδα ως σχολαί ανδρείας, καρτερίας καί τιμής. Δια των αγώνων εκείνων προητοιμάσθη το μεγαλείον της Ελληνικής φυλής. Ότε εισήλθεν η Ελλάς εις το ιστορικόν της στάδιον ήτο ήδη προπαρεσκευασμένη πρός πάσαν άμιλλαν.
Περιττόν λοιπόν να είπω μετά πόσης χαράς βλέπω αναγεννωμένας υπό νεωτέραν μορφήν τας αυτάς ασκήσεις, τα αυτά αγωνίσματα και μετά πόσης στοργής σας παρακολουθώ. Δέχθητε, φίλτατε πρόεδρε, και διακοινώσατε εις τους συναδέλφους σας της επί των αγώνων επιτροπής την διαβεβαίωσιν της ειλικρινούς συμπαθείας μου.

Παρίσιοι, 23 Mαρτίου 1896
Mιχαήλ Mπρεάλ»

Κύπελλο και Συμβολισμοί

Πλήρης συμβολισμών είναι ο τρόπος με τον οποίο κατασκευάσθηκε το Kύπελλο -το 1896 αποκαλούνταν φιάλη-, το οποίο πρόσφερε ως άθλο στον πρώτο Ολυμπιονίκη του Μαραθωνίου ο M. Bréal. Κατασκευασμένο από καθαρό άργυρο, φέρει στο άνω περίζωμα -όπως προαναφέρθηκε- την επιγραφή «OΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ 1896 ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΝ ΑΘΛΟΝ ΕΔΩΚΕ ΜΙΧΑΗΛ ΜΠΡΕΑΛ». Την κατώτερη ζώνη του κοσμεί παράσταση «πτηνῶν ἱπταμένων καί φυτῶν ὑδροβίων», τα οποία αναφέρονταν στα γνωστά από την αρχαιότητα έλη της πεδιάδας του Μαραθωνίου, κάνοντας με αυτόν τον τρόπο άμεση αναφορά στο ιστορικό γεγονός της ομώνυμης μάχης. O ίδιος ο Μ. Bréal δεν ερμήνευσε λεπτομερώς τις επιλογές του, ούτε γιατί επέλεξε το Κύπελλο ούτε γιατί επέλεξε ως μέταλλο τον άργυρο. Πάντως, οι επιλογές υπήρξαν τυχαίες.
Ο Σπ. Λάμπρος διατύπωσε την πρώτη -επιτυχημένη- ερμηνευτική προσέγγιση του βραβείου που αθλοθέτησε ο Bréal. Λίγες ημέρες πριν από τη διεξαγωγή των Αγώνων του 1896 αρθρογραφούσε σχετικά με το θέμα και ανέφερε ότι ο Γάλλος φιλέλληνας είχε υπόψη του τους στίχους του Πινδάρου από την ένατη ωδή των Ολυμπιακών: «Οίον δ’ εν Mαραθώνι συλαθείς αγενείων μένων αγώνα πρεσβυτέρων αμφ’ αργυρίδεσσιν». Επίσης και τον σχολιαστή του αρχαίου ποιητή, που σημείωνε: «Η πλουσία Mαραθών, ένθα ετελείτο τα Ηράκλεια· ην δε το άθλον αργυρά φιάλη». O Σπ. Λάμπρος χαρακτήρισε «παρισιακόν κομψοτέχνημα» την αργυρή φιάλη που επέλεξε ο Bréal ως βραβείο του Μαραθωνίου και θεωρούσε ότι την εμπνεύσθηκε όντας εξοικειωμένος με τους πινδαρικούς στίχους που αφορούσαν έναν Ολυμπιονίκη. Φαίνεται, άλλωστε, πως ο Γάλλος ελληνιστής γνώριζε από τα κείμενα των σχολιαστών του Πινδάρου ότι στον Μαραθώνα τελούνταν τα Hράκλεια, στα οποία έπαθλο ήταν μια αργυρή φιάλη.

Ο φιλέλληνας Μ. Bréal

Το 1894, στο πλαίσιο των εργασιών για την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων και αφού είχε αποφασιστεί η πρώτη διοργάνωση στην Αθήνα, λειτούργησαν δύο επιτροπές. Μία για τον φιλαθλητισμό και μία για τη μελέτη των ζητημάτων που είχαν σχέση με την ανασύσταση των Oλυμπιακών Aγώνων. Στη δεύτερη, πρόεδρος εκλέχθηκε ο Έλληνας αντιπρόσωπος Δημήτριος Bικέλας και τις εργασίες της παρακολούθησε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ο διαπρεπής ελληνιστής Michel Bréal, φίλος του Pierre de Coubertin. Γεννημένος το 1832 στη Bαυαρία από Εβραίους γονείς γαλλικής καταγωγής, έχασε τον πατέρα του σε ηλικία πέντε ετών, οπότε και η οικογένεια μετακόμισε στη γαλλική Aλσατία. Πολύγλωσσος επικέντρωσε τις ακαδημαϊκές του σπουδές στη Φιλολογία και τη Μυθολογία. Το ενδιαφέρον του στράφηκε προς τον ελληνικό πολιτισμό, ενώ γοητεύτηκε από τους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες. Διαδραμάτισε ηγετικό ρόλο στη διαμόρφωση του γαλλικού εκπαιδευτικού συστήματος. Τα ενδιαφέροντά του, λοιπόν, τον κατέταξαν μεταξύ των συμμετεχόντων στο Oλυμπιακό Συνέδριο της Σορβόννης. Δεν πρότεινε όμως στο πλαίσιο του Συνεδρίου αυτού τη διεξαγωγή του αγωνίσματος του Mαραθωνίου Δρόμου.

Η πρόταση για τον Μαραθώνιο και την κατασκευή του Κυπέλλου

Ο Μιchel Bréal πίστευε ότι ο ενθουσιασμός των Eλλήνων να διοργανώσουν τους πρώτους σύγχρονους Oλυμπιακούς Aγώνες θα κορυφωνόταν αν συμπεριλαμβανόταν στο πρόγραμμα ένα αθλητικό γεγονός συνδεδεμένο ευθέως με την ελληνική Ιστορία. Tις σκέψεις του αυτές τις γνωστοποίησε στον P. de Coubertin, από τον οποίο ζήτησε να φροντίσει για την οργάνωση μιας αγωνιστικής διαδρομής από τον Μαραθώνα στην Πνύκα. Προφανώς φανταζόταν έναν αγώνα που θα κατέληγε στην Πνύκα, τον πετρώδη λοφίσκο των Αθηνών, όπου γίνονταν οι συνελεύσεις του αθηναϊκού δήμου κατά την αρχαιότητα. Είναι πολλές και σπουδαίες για την Ελλάδα οι παράμετροι που έθετε με τις επιστολές του ο Γάλλος ελληνιστής, ο οποίος ταυτοχρόνως ζητούσε να του δοθεί η τιμή να αθλοθετήσει το έπαθλο του αγώνα. H επιστολή του αυτή σώζεται στο Ολυμπιακό Μουσείο της Λοζάνης. O P. de Coubertin υποστήριξε θερμά την ιδέα, παρόλο που αντίστοιχο αγώνισμα δεν υπήρχε στους αρχαίους Αγώνες και εγείρονταν μια σειρά τεχνικών και άλλων δυσκολιών.

Iδεολογική και ιστορική ερμηνεία της πρότασης του Michel Bréal

H πρόταση του Γάλλου ελληνιστή ήταν άμεσα συνυφασμένη με το γεγονός της μάχης του Mαραθώνα, το οποίο έχει ξεχωριστή σημασία για την ιστορία της Ευρώπης. Συναρτάται επίσης με ένα εξίσου σημαντικό γεγονός της αρχαίας ελληνικής Ιστορίας, τη νικηφόρα ναυμαχία της Σαλαμίνας και την περίφημη μάχη των Πλαταιών, και όχι μόνο με τη σχετική με την παράδοση των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων. Oι λαμπρές νίκες των Ελλήνων κατά τη διάρκεια των Mηδικών Πολέμων όχι μόνο διαφύλαξαν την αυτονομία των ελληνικών πόλεων-κρατών, αλλά και τους επέτρεψαν μια σταθερή ανοδική πολιτιστική πορεία, με κορύφωση την εντυπωσιακή ανάπτυξη του 5ου και του 4ου π.X. αιώνα. Τα αξεπέραστα επιτεύγματα της κλασικής εποχής έθεσαν τα θεμέλια για την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού πολιτισμού, ο οποίος βασίζεται στα ιδεώδη που καλλιέργησαν οι αρχαίοι Έλληνες, επειδή ακριβώς έζησαν σε μια ελεύθερη κοινωνία συγκροτημένη με τις δημοκρατικές αρχές της ισονομίας και της ισηγορίας. Oι μεγάλοι εθνικοί πόλεμοι που προαναφέρθηκαν είχαν ένα ακόμη σημαντικό χαρακτηριστικό: ήταν καθαρά αμυντικοί. Προκλήθηκαν από τους Πέρσες, οι οποίοι με μια σειρά από εκστρατείες είχαν ως αντικειμενικό σκοπό να υποτάξουν τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Οι περσικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα, άλλωστε, θα πρέπει να ενταχθούν στα γενικότερα επεκτατικά σχέδια των Περσών για τη χερσόνησο της Bαλκανικής. Εξάλλου, της εκστρατείας στα νησιά του Αιγαίου και στην Αττική (490 π.X.), είχαν προηγηθεί οι εκστρατείες στη Θράκη και τη Σκυθία (513-512 π.X.), στη Μακεδονία (492 π.X.) και, τέλος, η εκστρατεία στην Κεντρική Ελλάδα (480-479 π.X.). Η μάχη του Μαραθώνα ήταν το πρώτο επεισόδιο της «δραματικής» προσπάθειας του αρχαίου ελληνικού κόσμου να προβάλει αντίσταση και να προασπίσει την ελευθερία του απέναντι στον ασιατικό δεσποτισμό. Παρά τη μεσολάβηση δέκα ετών μέχρι την επόμενη σύγκρουση στη Σαλαμίνα (480 π.Χ.) και την οριστική ήττα των Αχαιμενιδών στις Πλαταιές και τη Μυκάλη (479 π.Χ.), τα γεγονότα της περιόδου χαρακτηρίζονται συνολικά με τον όρο «Μηδικά». Την ίδια μάλιστα περίοδο, ο Ελληνισμός της Δύσης έδινε τον δικό του νικηφόρο αγώνα εναντίον των Καρχηδονίων, οι οποίοι φαίνεται πως δρούσαν σε συνεννόηση με τους Πέρσες. Ιστορικές παράμετροι και κρατούσα ιδεολογία

O M. Bréal, άριστος γνώστης της αρχαίας ελληνικής Ιστορίας και παράδοσης, ήταν κοινωνός, βεβαίως, των απόψεων που είχαν εκφρασθεί, για να αιτιολογήσουν την προέλευση των Ολυμπιακών Αγώνων αναφορικά με τις ρίζες του αγωνιστικού πνεύματος των Ελλήνων, του πάθους τους για την ελευθερία, αλλά και του αληθινού νοήματος της εκπορευόμενης από την αρχαιότητα παράδοσης. Γνώριζε και εκείνες όμως τις αντιλήψεις που ανέφεραν ότι διεξάγονταν προς τιμήν των ηρώων δίπλα στους τάφους, προκειμένου να ευχαριστηθεί το πνεύμα του νεκρού ή των νεκρών, προσδίδοντας έτσι στους Αγώνες και θρησκευτικό χαρακτήρα, είτε ηρωολατρίας είτε ουσιαστικής απαρχής ενός «Έτους». Ανάλογη μνεία κάνει ο Μ. Bréal σε επιστολή που απηύθυνε στον Δημήτριο Bικέλα, τις παραμονές διεξαγωγής της πρώτης Ολυμπιάδος.
Ο προσδιορισμός, λοιπόν, της δολιχοδρομίας των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων με το όνομα «Μαραθώνιος» αποσκοπούσε πρωταρχικά στην υπόμνηση αυτής της πραγματικότητας. Αποτελούσε όμως συγχρόνως και έναν τρόπο επιτυχούς σύζευξης του νέου αγωνίσματος με το πνεύμα ευγενούς άμιλλας και πολιτισμού που έπρεπε να διαπνέει την επικείμενη Ολυμπιακή διοργάνωση. Επιπρόσθετα, η ιδέα του Γάλλου γλωσσολόγου για τη θεσμοθέτηση του νέου αγωνίσματος είχε ποικίλες προεκτάσεις, σχετικά με τη γενικότερη κοσμοθεωρία του περί αθλητισμού και πνεύματος άμιλλας. Η θεσμοθέτηση ενός αγώνα δρόμου μεγάλης απόστασης στο πλαίσιο των Ολυμπιακών Αγώνων αναμφίβολα αποτελούσε άμεση αναγωγή στο αγωνιστικό πνεύμα, το οποίο στη σκέψη των Ελλήνων ήταν άρρηκτα συνδεδεμένο με αθλητικό πνεύμα, αλλά και, πιο συγκεκριμένα, με τον αγώνα δρόμου ήδη από την εποχή του Ομήρου, όπως ο ίδιος ο Μ. Bréal αναφέρει σε επιστολή του προς τον Δημ. Bικέλα.

Από τον Αθηναίο Μαραθωνοδρόμο στον Διεθνή Οίκο Δημοπρασιών CHRISTIE’S!

H ανάμνηση επίσης του συμβάντος του Αθηναίου Μαραθωνοδρόμου σχετιζόταν άμεσα και με την πολιτική κατάσταση της εποχής και την κρατούσα ιδεολογία, όπως αυτές είχαν διαμορφωθεί στο τέλος του 19ου αιώνα στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Την εποχή εκείνη ο μύθος του Φειδιππίδη ήταν γνωστός σε κάθε Ευρωπαίο μαθητή, η δε υπέρτατη θυσία για την πατρίδα αποτελούσε παιδευτικό ιδεώδες για τους νέους της εποχής. Η πρωτοβουλία του Μ. Bréal ήταν, λοιπόν, απολύτως επιτυχής, αλλά συνάμα και ευφυής, καθώς συνέδεε το αρχαίο ελληνικό πνεύμα με την πρόσφατα αναβιωμένη παράδοση, αλλά και τη ζώσα πραγματικότητα.
Ο Γάλλος σοφός είχε και την τύχη να δει την ιδέα του αυτή να πραγματοποιείται στον αγωνιστικό τομέα μέσω της νίκης του Σπ. Λούη. Οι δε σύγχρονοι Έλληνες έχουν την ατυχία να βλέπουν τη «φιάλη» που θεσμοθέτησε και τους την αφιέρωσε να δημοπρατείται από τον Οίκο CHRISTIE’S.

Read More

ΥΠΕΡΤΡΟΦΕΣ ΣΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΜΑΣ

Superfoods = «Υπερτροφές» = φρούτα ωφέλιμα για τον οργανισμό. Τα φυτά αυτά τα αποκαλούν «θαύματα της φύσης». Πρόκειται για «υπερτροφές» γιατί περιέχουν πολύ…. περισσότερα θρεπτικά συστατικά σε σύγκριση με άλλες, συστατικά απαραίτητα για την καλή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού και με επιπλέον θετικές επιδράσεις.
Προσφέρουν περισσότερη φυσική ενέργεια, μεγαλύτερη ζωτικότητα, ευεξία, αύξηση της ερωτικής διάθεσης, διατήρηση της νεανικότητας, βελτίωση της υγείας. Οι υπέρμαχοι των υπερτροφών υποστηρίζουν ότι η συστηματική τους κατανάλωση αυξάνει τη ζωτική ενέργεια, αποτοξινώνει και αναζωογονεί το σώμα, το βοηθάει να λειτουργεί καλύτερα, να διατηρείται υγιές και να έχει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στις ασθένειες.
Τονίζουν μάλιστα ότι σε αρκετές περιπτώσεις οι ευεργετικές τους ιδιότητες στην υγεία είναι ευθέως συγκρίσιμες με εκείνες πολλών φαρμάκων, χωρίς όμως τις παρενέργειές τους, αφού πρόκειται για εντελώς φυσικές τροφές. Ιπποφαές, γκότζι μπέρι, μύρτιλλο και αρωνία είναι οι πασίγνωστοι για τις ευεργετικές τους ιδιότητες superfoods καρποί γεμάτοι βιταμίνες που δυναμώνουν και προστατεύουν τον οργανισμό από πολλά προβλήματα υγείας.
Όλα τα superfoods σας τα προσφέρουμε σε δεντράκια για να φυτέψετε στις γλάστρες και στον κήπο σας και ν΄απολαμβάνετε την καρποφορία των πιο όμορφων και υγιεινών φρούτων στον κόσμο! Η διάδοση των superfoods στην Ελλάδα εξελίσσεται ραγδαία κι αποτελούν μια εναλλακτική καλλιέργεια επιδοτούμενη από το κράτος.

Ιπποφαές
Το πιο Υγιεινό Φρούτο στον Κόσμο! Η λέξη Ιπποφαές στα αρχαία Ελληνικά σημαίνει λαμπερό, φωτεινό άλογο. Κατά την παράδοση το χρησιμοποιούσαν οι στρατιώτες του Μ. Αλεξάνδρου στις εκστρατείες τους ώστε να μπορούν να αντέχουν τις κακουχίες αλλά και για τη διατροφή των αλόγων τους των οποίων το τρίχωμα έπαιρνε ένα ωραίο και λαμπρό χρώμα ενώ αποκτούσαν μεγάλη αντοχή. Πρόκειται για ένα από τα αρχαιότερα φυτά στη γη.
Το ιπποφαές είναι ένας θάμνος που φθάνει συνήθως το ύψος των 2,5 – 4 μέτρων. Προσαρμόζεται σε πολύ διαφορετικά και δύσκολα περιβάλλοντα, αντέχει στο κρύο μέχρι –43ο C και στην ξηρασία, δεν έχει πολλούς εχθρούς και ασθένειες, μπορεί δε να αναπτυχθεί ακόμη και χωρίς λίπανση και άρδευση ενώ μπορεί να αξιοποιήσει τα πιο υποβαθμισμένα εδάφη, εκεί όπου τα άλλα φυτά δεν μπορούν να καλλιεργηθούν. Πολύ ανθεκτικο και σε παραθαλάσσιες περιοχές!
Για γλάστρα, για κήπο, για βιολογική καλλιέργια. H καλλιέργεια του Ιπποφαούς επιδοτείται από το κράτος. To φυτό παράγει θηλυκά κι αρσενικά άνθη με αποτέλεσμα να μη χρειάζεται θηλυκό κι αρσενικό για να καρποφορήσει. Σύμφωνα με τον παραγωγό, για να καρποφορήσει ικανοποιητικά χρειάζεται να φυτευτεί σε ζευγάρι. Γι’ αυτό συνιστάται να αγοράσετε 2 φυτά για να είστε σίγουροι για την καρποφορία τους. Από εκεί και πέρα μπορείτε να φυτέψετε όσα φυτά θέλετε, εαν επιθυμείτε να καρποφορήσουν περισσότερο.
Η απόσταση φύτευσης κάθε φυτού Ιπποφαούς θα πρέπει να είναι εως 3 μέτρα.
Η ποικιλία αυτή είναι κατάλληλη και για παραγωγούς. Για μεγαλύτερη ευκολία στη συγκομιδή αλλά και για καλύτερη καρποφορία διατηρείστε το ύψος τους στα 2 μέτρα.
Αντοχή στον Ήλιο: Ναι
Πολυετές: Ναι
Μήνες ανθοφορίας: 4ος – 5ος
Μήνες καρποφορίας: 8ος – 9ος
Ύψος φυτού: 2,5 – 4 μέτρα
Απόσταση φύτευσης: 60 εκατοστά εως 3 μέτρα

Γκότζι Μπέρι
Το Δεντράκι που φτάνει τα 2 μέτρα και καρποφορεί το Σούπερ Υγιεινό Φρούτο. Το μούρο της ευτυχίας
Το Λύκιο Μπαρμπάρουμ (ή Γκότζι Μπέρι) ανήκει στην κατηγορία των super φρούτων, όπως και το Ιπποφαές. Ασιατικής καταγωγής, πολυετές δεντράκι μ΄εύκολη ανάπτυξη, καλλιεργείται σ’ όλο τον κόσμο κι είναι περιζήτητο για τις θεραπευτικές κι ευεργετικές του ιδιότητες. Αντιοξειδωτικό που βοηθά τη λειτουργία του συκωτιού, των νεφρών και του καρδιαγγειακού, το αποκαλούν «μούρο της ευτυχίας» επειδή βελτιώνει τη διάθεση και τη λίμπιντο και προσφέρει ενέργεια. Οι καρποί του έχουν έντονο πορτοκαλοκόκκινο χρώμα, είναι μαλακοί, με γεύση σαν της σταφίδας και τρώγονται ωμοί ή αποξηραμένοι.
Οι πελάτες μας που φύτεψαν πέρυσι το φθινόπωρο, μας λένε ότι το καλοκαίρι είχε φτάσει τα δύο μέτρα. Περιέχει: Βιταμίνες, C, Β1, Β2, Β-Καροτίνη, ιχνοστοιχεία, αντιοξειδωτικά και αμινοξέα.
Φυλλοβόλο πολυετές φυτό που φτάνει σε ύψος τα 2-3 μέτρα και πλάτος το 1μ. Μεταφυτέψτε το φυτό σε μεγαλύτερη γλάστρα (20εκ.) σε ηλιόλουστη θέση. Αναπτύσσεται και σε άγονα, αμμώδη εδάφη αλλά καλά στραγγιζόμενα. Κλαδέψτε μετά το τέλος της καρποφορίας. Ποτίζετε προσεκτικά το χειμώνα. Από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο λιπαίνετε με το βιολογικό λίπασμα για φρούτα και λαχανικά. Οι πλήρως ώριμοι καρποί του μπορούν να φαγωθούν ωμοί, να αποξηρανθούν ή να μαγειρευτούν. Πολύ ανθεκτικό στο κρύο.
Αντοχή στον Ήλιο: Ναι
Πολυετές: Ναι
Ημισκιά: Nαι
Μήνες ανθοφορίας: 5oς – 8ος
Μήνες καρποφορίας: 7ος – 10ος
Ύψος φυτού: 2 μέτρα
Απόσταση φύτευσης: 2 μέτρα
Ανθεκτικό σε ψύχος: Ναι

ΑΡΩΝΙΑ- Aronia prunifolia
Αρωνία η Μεγαλόκαρπη! Ένα φρούτο φορτωμένο με αντιοξειδωτικά και βιταμίνες!
ΠΑΡΑΓΕΙ ΚΑΡΠΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΧΡΟΝΟ!!

Σήμερα στον κόσμο καλλιεργούνται 54.000 στρέμματα σε Ρωσία, Τσεχία, Πολωνία, Αμερική και Καναδά. Το Εθνικό κέντρο Γεωργικών ερευνών έχει μελετήσει την καλλιέργεια της Αρωνίας στην Ελλάδα και μελέτες δείχνουν ότι η καλλιέργειά της σε ευρύτερη κλίμακα είναι εφικτή στην χώρα μας.

Η θρεπτική αξία του φυτού. Η αρωνία η μελανόκαρπη είναι ένα από τα θρεπτικότερα φυτά (super food). Ο καρπός της περιέχει βιταμίνες: Α, Β1, Β2, Β3, Β5, Β6, Β9, C, E, K, P.
Το πιο χαρακτηριστικό της αρωνίας είναι ασύγκριτα η υψηλή περιεκτικότητα των ζωτικών πολυφαινολών της βιταμίνης p. Η ιδιαίτερη περιεκτικότητα του φυτού σε πεκτίνη βοηθά στην απορρόφηση και την προστασία των οργανισμών από την ραδιενέργεια. Για αυτό τον λόγο στις Ανατολικές χώρες της Ευρώπης και στην πρώην ΕΣΣΔ ο καρπός της Αρωνίας χορηγείται σε εργάτες πυρηνικών εργοστασίων και κοσμοναύτες, πριν και μετά τις διαστημικές τους αποστολές.
Η αρωνία είναι ένα φρούτο φορτωμένο με αντιοξειδωτικά και βιταμίνες. Ομαλοποιεί την αρτηριακή πίεση, υπερνικά νευρολογικές διαταραχές και την κόπωση. Είναι εξαιρετικά επωφελής καρπός για παιδιά, εγκύους, διαβητικούς και αθλητές. Βοηθά τη θεραπεία του καρκίνου και την καταπολέμηση του ιού της γρίπης. Ακόμα ανακουφίζει από τη βρογχίτιδα και έχει υποαλλεργικά αποτελέσματα καθώς χρησιμοποιείται σε γαστρίτιδα, αιμορραγία, αναιμία και ρευματισμούς. Μειώνει το στρες και αντιμετωπίζει καρδιαγγειακά νοσήματα. Τέλος διεγείρει το μεταβολισμό. Με μεγάλη μας χαρά σας προσφέρουμε την αρωνία για να φυτέψετε στη γλάστρα και τον κήπο σας και να απολαύσετε την καρποφορία ενός από τους πιο υγιεινούς και όμορφους καρπού σε όλο τον κόσμο!
Καταλανάλωση: φρέσκος ή αποξηραμένος καρπός, μαρμελάδα, λικέρ, χυμός.
Γεωπονικές πληροφορίες:
Η αρωνία η μελανόκαρπη ανήκει στα μικρόκαρπα φυτά της οικογένειας Rosaceae και η ευρεία της ονομασία είναι black choceberry. H αρωνία ίσως δεν είναι γνωστή στους περισσότερους καταναλωτές, καλλιεργείται ευρέως στην Αμερική και τη Ρωσία. Η διάδοση της στην Ελλάδα εξελίσσεται ραγδαία κι αποτελεί μια εναλλακτική καλλιέργεια επιδοτούμενη από το κράτος.
Είναι ένας φυλλοβόλος θάμνος που μπορεί να ξεπεράσει τα 2 μέτρα, πολύ εύκολος στην ανάπτυξη του. Είναι πολύ ανθεκτικός σε ποικίλες εδαφοκλιματικές συνθήκες και το εύρος θερμοκρασιών της καλλιέργειας είναι από -25 έως +40 βαθμούς κελσίου. Aνθίζει Ιούλιο- Αύγουστο και ο καρπός ωριμάζει αργά το φθινόπωρο. Πριν πέσουν τα φύλλα, το φθινόπωρο, παίρνουν ένα έντονο κόκκινο χρώμα. Οι απαιτήσεις του σε θρεπτικά στοιχεία είναι πολύ περιορισμένες ενώ μπορεί να καλλιεργηθεί σε πολλούς τύπους εδαφών από αμμώδη έως αργιλώδη. Η καλλιέργεια του φυτού μπορεί να είναι γραμμική με αποστάσεις φύτευσης 1.20μ. επί της γραμμής και 2.50μ. μεταξύ των γραμμών. Συνολικά απαιτούνται 320 φυτά ανά στρέμμα.
Αντοχή στον Ήλιο: Ναι
Πολυετές: Ναι
Ημισκιά: Nαι
Μήνες ανθοφορίας: 6ος-7ος
Μήνες καρποφορίας: 8ος-10ος
Ύψος φυτού: 2,5 μέτρα
Απόσταση φύτευσης: 1,2 μέτρα
Ανθεκτικό σε ψύχος: Ναι

ΜΥΡΤΙΛΛΟ-Vaccinium corymbosum
(Blueberry)
Καρποφόρος θάμνος φτάνει τα 1,80 μ. και σε γλάστρα – Έντονη παραγωγή! Πολύ γνωστό και υγιεινό φρούτο με καταγωγή τη Ν. Αμερική. Τα άνθη του λευκά σαν καμπανούλες, ώριμοι ξινόγλυκοι καρποί τον Αύγουστο (βοηθούν στη μείωση της χοληστερόλης). Στη διαδικασία ωρίμανσης οι καρποί ξεκινούν από πράσινοι, γίνονται κόκκινοι και τέλος μωβ για να φαγωθούν. Τα σκούρα γυαλιστερά πράσινα φύλλα του κοκκινίζουν το φθινόπωρο.
Θάμνος ή μικρό δένδρο που προτιμά μέρη δροσερά. Καλλιεργείται στο ύπαιθρο, σε γλάστρες αλλά και σε θερμοκήπια. Θέλει ελαφρύ, μέτρια αργιλώδες χώμα που να στραγγίζει καλά. Προτιμά όξινο χώμα και μπορεί να αναπτυχθεί ακόμα και σε πολύ όξινο. Απαιτεί υγρά εδάφη. Είναι αρκετά ανθεκτικό στο κρύο.
Αντοχή στον Ήλιο: Ναι
Πολυετές: Ναι
Ημισκιά: Ναι
Μήνες ανθοφορίας: 5ος-6ος
Μήνες καρποφορίας: 8ος
Ύψος φυτού: 1,8 μέτρα
Απόσταση φύτευσης: 60 εκατοστά
Ανθεκτικό σε ψύχος: Ναι

Read More

ΠΛΑΣΤΕΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ

«Θέλουμε να καταλήξουμε σε έναν συμβιβασμό με την Ελλάδα, αλλά με μια λύση που δεν θα μας υπαγορευτεί, δεν θα αλλάξει την ταυτότητα μας που για αιώνες χτίσαμε» δήλωσε την Πέμπτη ο πρωθυπουργός των Σκοπίων Νίκολα Γκρούεφσκι, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή Τίτο Πετκόφσκι, για το εάν υπάρχει βούληση για επίλυση της διαφοράς, πριν από τη σύνοδο του ΝΑΤΟ τον Μάιο στο Σικάγο των ΗΠΑ.

Ο Νίκολα Γκρούεφσκι, επανέλαβε την πάγια θέση του πως η «λύση» θα τεθεί ενώπιον του λαού των Σκοπίων, με τη διενέργεια δημοψηφίσματος.

«Επιδιώκουμε συμφωνία με την οποία θα εξομαλυνθούν οι σχέσεις μας με το νότιο γείτονά μας, χωρίς όμως να βλάπτονται τα εθνικά μας συμφέροντα», δήλωσε ο ίδιος, καταλήγοντας: «Μετά τις εκλογές στην Ελλάδα, είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε και να αναζητήσουμε μια λύση, που δεν θα ταπεινώσει τον λαό μας και δεν θα δημιουργήσει ένα νέο πρόβλημα στην περιοχή»

Τώρα βέβαια ο πρωθυπουργός των Σκοπίων δεν μας είπε ποια ταυτότητα εννοεί παραλείποντας βέβαια να πει πως οι «ταυτότητες» δεν «χτίζονται» ούτε δημιουργούνται με πλαστογράφηση της ιστορίας. Επειδή βρήκε καί τά κάνει δέν σημαίνει ότι είναι και ή αλήθεια! Σαφώς καί θέλουν νά μας κλέψουν τήν Μεγαλειώδη Ιστορία μας.
Καί τό όνομα αυτής: vardaska καί ούτε Μακεδόνες είναι. Ένα σλαβικό φύλλο είναι μέ τήν σλαβική τούς γλώσσα ( θέλουν νά τήν ονομάσουν Μακεδονική.) καί ταυτότητα.

Read More

Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ

Πληθαίνουν τα δημοσιεύματα αλλά και η ανησυχία για την “επόμενη μέρα” των ελληνικών βουλευτικών εκλογών. Και για το Focus από την έκβαση των εκλογών σε Ελλάδα και Γαλλία θα κριθεί το μέλλον του ευρώ.

«Η 6η Μαΐου μπορεί να αποβεί μοιραία μέρα για το ευρώ». Αυτήν την άποψη εκφράζει ο αρθρογράφος στις οικονομικές σελίδες της διαδικτυακής έκδοσης του Focus, συνδέοντας τους λόγους των φόβων του με τις εκλογές που θα γίνουν την ίδια μέρα στην Ελλάδα και την Γαλλία.

Ο φόβος των αγορών

H επανεμφάνιση του φάσματος διάλυσης της ευρωζώνης, αυτή τη φορά με αφορμή την Ισπανία, είναι εκείνο που οδηγεί τον γερμανό αρθρογράφο να πιστεύει ότι επειδή ακριβώς οι αντιδράσεις των χρηματαγορών βασίζονται εν πολλοίς στη ψυχολογία, όσο περισσότερο πλησιάζει η ημερομηνία της 6ης Μαΐου, τόσο περισσότερο οι αγορές θα δείχνουν νευρικότητα.

«Οι βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα και ο 2ος και αποφασιστικός γύρος των γαλλικών προεδρικών αποκτούν τεράστια σημασία, γιατί θα κριθεί η τύχη των προγραμμάτων διάσωσης και επομένως το μέλλον του κοινού νομίσματος» υποστηρίζει ο δημοσιογράφος, ο οποίος υιοθετεί το προεκλογικό επιχείρημα κατά του υποψηφίου των γάλλων σοσιαλιστών, ότι σε περίπτωση νίκης του θα προκληθούν αναταραχές στις αγορές.

«Κυρίως η προσφυγή στις κάλπες στην Ελλάδα είναι ζωτικής σημασίας. Γιατί τα δύο μεγάλα κόμματα που έχουν δεσμευτεί απέναντι στις Βρυξέλλες να τηρήσουν πολιτική λιτότητας παρά το μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα, δεν συγκεντρώνουν μαζί ούτε και το απαραίτητο μίνιμουμ του 36%. Η οργή των Ελλήνων για τις περικοπές είναι μεγάλη, η πτώχευση απεφεύχθη, αλλά η ανεργία έχει ξεπεράσει το 22%, η ανεργία των νέων το 50%».

Μετά τις εκλογές, τί;

«Αυτήν την οργή την εκμεταλλεύονται τα ακραία αντιμνημονιακά κόμματα. Η λύση των κομμάτων διαμαρτυρίας, δεξιά ή αριστερά του κέντρου, προέρχεται από εκείνους που αρέσκονται σε θεωρίες συνωμοσίας, ότι η χώρα έχει κατακτηθεί από τους δανειστές και την τρόικα, ότι δεν έγιναν παραλείψεις από τους εγχώριους πολιτικούς, αλλά από τους ξένους», παρατηρεί ο αρθρογράφος, που διερωτάται τί θα γίνει με το πρόγραμμα διάσωσης μετά τις εκλογές σε περίπτωση που δεν συγκροτηθεί σταθερή κυβέρνηση συνασπισμού μια που ακόμη και ο πιθανότερος πρωθυπουργός μετά τις εκλογές, ο Αντώνης Σαμαράς, με βαριά καρδιά δέχθηκε το πρόγραμμα λιτότητας.

«Και η παραμικρότερη παρέκκλιση από το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, δεν πρόκειται να γίνει δεκτή από τους δανειστές της Ελλάδας», υποστηρίζει ο Γιούργκεν Μάτες από το Ινστιτούτο Γερμανικής Οικονομίας. «Οι ελληνικές εκλογές έχουν υπαρξιακή σημασία για τα χώρα», τονίζει. Ο αρθρογράφος του Focus προειδοποιεί για τον κίνδυνο μετάδοσης. «Σε περίπτωση που κλιμακωθεί και πάλι η κατάσταση παρά τις προσπάθειες απομόνωσης της Ελλάδας, η κρίση θα συμπαρασύρει και τις άλλες χώρες με δημοσιονομικά ελλείμματα. Η Ισπανία χρειάζεται βοήθεια και πιθανότατα και η Ιταλία. Άρα ο ευρωπαϊκός μηχανισμός στήριξης θα έφτανε στα όριά του», καταλήγει επικαλούμενος δήλωση – έκκληση του υπουργού Οικονομικών Φίλιππου Σαχινίδη πως η ανάγκη διαμαρτυρίας δεν θα πρέπει να οδηγήσει στην έξοδο της Ελλάδας από την Ευρώπη και το ευρώ.

Read More

ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΜΕ ΤΟΝ ΔΙΑΒΟΛΟ

Πάντα θα υπάρχουν κάποιοι που ψάχνουν τον εύκολο τρόπο να αποκτήσουν περισσότερη ευχαρίστηση, πλούτο ή δύναμη.

Κατά μια έννοια, είναι συναρπαστικό το μέχρι που μπορεί να φτάσει κανείς για να πετύχει ότι επιθυμεί περισσότερο.

Στη λίστα που ακολουθεί θα δείτε 10 ανθρώπους που πιστεύεται πως στραφήκαν στο κακό για να αποκτήσουν ότι επιθυμούσαν:

10. Πάπας Συλβέστρος Β’

Ο Συλβέστρος Β’ ήταν ένας από τους πιο μορφωμένους ανθρώπους της εποχής του. Πολύ έμπειρος στα μαθηματικά, στην αστρονομία και στη μηχανική. Του πιστώνεται η επινόηση του υδραυλικού οργάνου, του ρολόι με εκκρεμές και η εισαγωγή των αραβικών αριθμών στη Δυτική Ευρώπη. Έγραψε επίσης βιβλία για τα μαθηματικά, τις φυσικές επιστήμες, τη μουσική, τη θεολογία και τη φιλοσοφία.

Ήταν ο πρώτος Γάλλος Πάπας και σίγουρα ο πιο σημαντικός του 10ου αιώνα. Μετά το θάνατό του, άρχισαν να διαδίδονται φήμες ότι η μεγάλη νοημοσύνη του -και, κατά συνέπεια, η εφευρετική μεγαλοφυΐα του- ήταν το αποτέλεσμα μιας συμφωνίας με το διάβολο.

Αυτό πιθανότατα οφείλεται στην τακτική επαφή του με μεγάλα επιστημονικά μυαλά του αραβικού κόσμου και η γενναία προσπάθεια του να ξεριζώσει τη σιμωνία (περιπτώσεις χειροτονίας ή προαγωγής κληρικών και μοναχών σε εκκλησιαστικό αξίωμα, με προσφορά οικονομικών ανταλλαγμάτων) στην Εκκλησία.

9. Νικολό Παγκανίνι

Ο Παγκανίνι είναι ένας από τους μεγαλύτερους βιρτουόζους του βιολιού. Έμαθε να παίζει μαντολίνο στα 5 του και μέχρι τα 7 τα είχε αρχίσει να συνθέτει. Ξεκίνησε να παίζει δημοσίως σε 12 αλλά στα 16 του κατέρρευσε και εξαφανίστηκε στον αλκοολισμό. Επανήλθε όμως και μέχρι τα 22 του ήταν ο πρώτος σούπερ σταρ της μουσικής. Μπορούσε να παίζει τρεις οκτάβες σε τέσσερις χορδές με μια έκταση του χεριού, ένα κατόρθωμα που είναι σχεδόν αδύνατο ακόμα και σήμερα.

Μέχρι τα 23 του είχε συνθέσει τα «24 καπρίτσια» και για χρόνια κανένας άλλος βιολιστής δεν μπορούσε να παίξει μεγάλο μέρος της μουσικής του. Το παίξιμό του λεγόταν πως έκανε το κοινό να δακρύζει. Ένα από τα διάσημα κομμάτια του ήταν το «Le Streghe» δηλαδή ο Χορός των Μαγισσών. Το κοινό πίστευε πως ο Παγκανίνι είχε έρθει σε συμφωνία με το διάβολο για να παίζει τόσο «υπερφυσικά». Κάποιοι έφτασαν στο σημείο να ισχυρίζονται πως είδαν το διάβολο να τον βοηθά κατά τη διάρκεια των παραστάσεων του. Γι’ αυτό το λόγο του αρνήθηκε η τελευταία μετάληψη και το σώμα δεν θάφτηκε καθολικά στη Γένοβα.

Έπρεπε να περάσουν 4 χρόνια και μια έκκληση προς τον Πάπα, για να επιτραπεί να μεταφερθεί το σώμα του στη Γένοβα, αλλά και πάλι δεν θάφτηκε. Τα λείψανά του τοποθετήθηκαν τελικά το 1876 σε ένα νεκροταφείο στην Πάρμα.

8. Ζιλ ντε Ρε

Ο Ζιλ ντε Ρε (Gilles de Rais) θεωρούνταν ευφυής, θαρραλέος και πολύ ελκυστικός με μαύρα γένια. Γεννημένος από μια από τις πιο διακεκριμένες οικογένειες στη Βρετάνη, έμεινε μόνος όταν ο πατέρας του πέθανε στα 20 του. Βρέθηκε με ανείπωτο πλούτο και δύναμη που τελικά τον οδήγησε στην πτώση του.

Άρχισε να επιδεικνύει τον πλούτο του με γιορτές που τον οδήγησαν στη κατασπατάληση του και πάνω στην απελπισία του άρχισε να πειραματίζεται με τον αποκρυφισμό, υπό την καθοδήγηση κάποιου Francesco Prelati, ο οποίος του υποσχέθηκε πως θα μπορούσε να τον βοηθήσει να ανακτήσει την περιουσία που είχε σπαταλήσει με τη θυσία παιδιών σε κάποιον δαίμονα ονόματι «Βαρόνο».

Κατά τη διάρκεια ενός «ξεφαντώματος» βίασε, βασάνισε και δολοφόνησε 80 με 200 παιδιά. Δικάστηκε, καταδικάστηκε και εκτελέστηκε με απαγχονισμό και καύση.

7. Στρατηγός Jonathan Moulton

Ο Moulton ξεκίνησε ως μαθητευόμενος επιπλοποιός, αλλά το 1745 ξεκίνησε την καριέρα του στο στρατό της Νέας Αγγλίας. Το 1749 παντρεύτηκε και απέκτησε 11 παιδιά. Έγινε ένας από τους πλουσιότερους άνδρες στο Νιου Χάμσαϊρ και αυτό οδήγησε στις μεταγενέστερες ιστορίες ότι είχε κλείσει κάποια συμφωνία με το διάβολο.

Το 1769 το αρχοντικό που έκτισε σε μια φτωχή πόλη πουριτανών καεί ολοσχερώς. Οι φήμες τότε έλεγαν ότι ο Moulton είχε μια συμφωνία με το διάβολο πως θα του γέμιζε τις μπότες του με χρυσό μία φορά το μήνα σε αντάλλαγμα για την ψυχή του. Ειπώθηκε ότι ο Moulton σκέφτηκε έναν τέχνασμα και έβαλε τις μπότες του -με τις σόλες βγαλμένες- πάνω από μια τρύπα.

Ο διάβολος, απόρησε γιατί δεν γέμιζαν οι μπότες και όταν ανακάλυψε το τέχνασμα θέλησε εκδίκηση. Πιστεύεται ότι όταν ο Moulton πέθανε το σώμα του εξαφανίστηκε από το φέρετρο του και αντικαταστάθηκε από ένα κουτί με νομίσματα που ήταν σφραγισμένο με μια εικόνα του διαβόλου. Ο Moulton θάφτηκε χωρίς κάποια ένδειξη και το μέρος είναι άγνωστο.

6. Urbain Grandier

Ο Urbain Granadier ήταν ένας Γάλλος καθολικός ιερέας ο οποίος κάηκε στην πυρά αφού καταδικάστηκε για μαγεία. Αγνόησε τον όρκο της ιερατικής αγαμίας και είναι γνωστό ότι είχε σεξουαλικές σχέσεις με πολλές γυναίκες έχοντας αποκτήσει μάλιστα και μεγάλη φήμη.

Το 1632, μια ομάδα από μοναχές από το τοπικό μοναστήρι των Ουρσουλινών τον κατηγόρησε πως τις έκανε μάγια, στέλνοντας το δαίμονα Ασμοδαίο, μεταξύ άλλων, για να τις κάνουν κακό και αναιδής πράξεις μαζί τους. Στη δίκη του, οι δικαστές, αφού τον βασάνισαν, παρουσίασαν έγγραφα που υποτίθεται ότι είχε υπογράψει και αρκετούς δαίμονες ως απόδειξη ότι είχε κλείσει μια διαβολική συμφωνία.

Ήταν γραμμένα ανάποδα στα λατινικά και περιελάμβανε ακόμη και την υπογραφή του ο ίδιου του σατανά! Το κείμενο έλεγε τα εξής (φωτογραφία):

Εμείς, ο Εωσφόρος, ο Σατανάς, ο Βελζεβούλ, ο Λεβιάθαν, ο Ελιμί,

και ο Ασταρώθ, μαζί με άλλους, δεχτήκαμε σήμερα τη συμφωνία

με τον Urbain Grandier, ο οποίος είναι δικός μας. Σ’ αυτόν υποσχόμαστε

την αγάπη των γυναικών, το άνθος των παρθένων, το σεβασμό των μοναρχών, τιμές, λαγνείες και δυνάμεις.

Θα εκπορνευτεί για τρεις ημέρες. Το ξεφάντωμα θα τον ευχαριστήσει. Μας προσφέρει μια φορά

εντός του έτους μια σφραγίδα με αίμα, με τα πόδια που θα καταπατήσει τα ιερά της εκκλησίας και

θα μας κάνει πολλές ερωτήσεις. Με αυτό το σύμφωνο θα ζήσει είκοσι χρόνια ευτυχισμένος

στη γη των ανθρώπων και θα ενωθεί μαζί μας αργότερα στην αμαρτία εναντίον του Θεού.

Δεμένος στην κόλαση, στο συμβούλιο των δαιμόνων.

Εωσφόρος, Βελζεβούλ, Σατανάς

Ασταρώθ Λεβιάθαν Ελιμί

Οι σφραγίδες είναι για τον διάβολο, τον αφέντη και τους δαίμονες, πρίγκιπες του κυρίου.

Baalberith, συγγραφέας.

5. Τζουζέπε Ταρτίνι

Ήταν Ιταλός συνθέτης και βιολιστής και έχει γράψει πάνω από 400 έργα. Σε αντίθεση με τους περισσότερους συγχρόνους του, δεν έγραψε εκκλησιαστική μουσική ή όπερες, και έγραψε κονσέρτα για βιολιά και σονάτες. Περίφημη είναι η σονάτα του «Η τρίλια του διαβόλου».

Η ιστορία πίσω από το έργο αυτό ξεκινά με ένα όνειρο. Φέρεται να είπε στον Γάλλο αστρονόμο Ζερόμ Λαλάντ ότι ονειρεύτηκε πως του εμφανίστηκε ο διάβολος και του ζήτησε να τον υπηρετήσει. Στο τέλος των μαθημάτων τους ο Ταρτίνι έδωσε στον διάβολο το βιολί του, για να δοκιμάσει τις ικανότητες του και ο διάβολος αμέσως άρχισε να παίζει με τέτοια δεξιοτεχνία που ο Ταρτίνι αισθάνθηκε να του κόβεται η αναπνοή.

Όταν ξύπνησε ο συνθέτης αμέσως άρχισε να γράφει τη σονάτα, προσπαθώντας απεγνωσμένα να θυμηθεί ότι είχε ακούσει στο όνειρο. Παρά το γεγονός πως η σονάτα είχε μεγάλη απήχηση στο κοινό του, ο Ταρτίνι παραπονέθηκε ότι το κομμάτι απείχε πολύ ακόμα από αυτό που είχε ακούσει στο όνειρό του.

Είχε γράψει, “είναι τόσο πολύ κατώτερό από αυτό που είχα ακούσει, που αν θα μπορούσα να επιβίωνα αλλιώς, θα είχα σπάσει το βιολί μου και θα σταματούσα τη μουσική για πάντα”. Ακούστε ένα μέρος της σονάτας και από τη Βανέσα Μέι.

4. Κορνήλιος Αγρίππας

Ο Κορνήλιος Αγρίππας ήταν ο σημαντικότερος συγγραφέας της Αναγέννησης. Σπούδασε νομικά και ιατρική, αλλά ποτέ δεν απέκτησε πτυχίο. Θεωρούνταν μάγος, αποκρυφιστής συγγραφέας, θεολόγος, αστρολόγος και αλχημιστής. Ήταν ηγέτης του φεμινιστικού κινήματος και συχνά υπερασπίστηκε γυναίκες που κατηγορήθηκαν για μαγεία. Έγραψε 3 βιβλία για τον αποκρυφισμό που χρησιμοποιούνται και σήμερα.

Το 1535 χαρακτηρίστηκε αιρετικός και καταδικάστηκε σε θάνατο. Δραπέτευσε και καθώς πήγαινε στο σπίτι του, αρρώστησε και πέθανε. Μετά το θάνατό του, κυκλοφόρησαν φήμες ότι καλούσε δαίμονες. Ειπώθηκε πως στο νεκροκρέβατο του, εμφανίστηκε από το πουθενά ένα μαύρο σκυλί που ήταν γνωστό του. Αυτό το μαύρο σκυλί επανήλθε σε διάφορους μύθους όπως στου Φάουστ και στον Γκαίτε έγινε το ο Μεφιστοφελής.

3. Ρόμπερτ Τζόνσον

Ο Τζόνσον ήταν ένας Αμερικανός μουσικός των Blues. Είναι 5ος στους 100 μεγαλύτερους κιθαρίστες όλων των εποχών του Rolling Stones.

Ο θρύλος λέει ότι ήθελε να είναι ο καλύτερος κιθαρίστας και του δοθεί η εντολή να πάει σε ένα σταυροδρόμι. Εκεί συνάντησε τον διάβολο που συντόνισε την κιθάρα του, κάνοντας τον να κυριαρχεί στο όργανο. Ο Τζόνσον όχι μόνο δεν έκανε τίποτα για να διαλύσει τις φήμες, αλλά τις ενθαρρύνει κιόλας με υπαινιγμούς ότι είχε κλείσει και μια συμφωνία με τον πρίγκιπα του σκότους.

Παρήγαγε 6 δίσκους πριν πεθάνει σε ηλικία 27 χρονών. Λέγετε πως πέθανε όταν τον έπιασαν να φλερτάρει μια παντρεμένη γυναίκα και εκείνη του έδωσε να πιει ουίσκι που πιστεύεται ότι ήταν δηλητηριασμένο από τον σύζυγό της. Θάφτηκε σε έναν ανώνυμο τάφο, η θέση του οποίου ακόμη ερευνάται.

2. Γιόχαν Φάουστ

Ο Δρ Γιόχαν Φάουστ ήταν ένας πλανόδιος αλχημιστής, αστρολόγος και μάγος της γερμανικής Αναγέννησης. Η ζωή του έγινε ο πυρήνας της δημοφιλούς ιστορίας του γιατρού Φάουστ από την δεκαετία του 1580, με αποκορύφωμα την τραγωδία του Άγγλου ποιητή Μάρλω «Η τραγική ιστορία του Δρ Φάουστ» το 1589 και τον Φάουστ του Γκαίτε.

Ο θρύλος λέει ότι ο Φάουστ ήθελε μια ζωή γεμάτη απολαύσεις και έχοντας αναμειχθεί με τον αποκρυφισμό έμαθε πώς να καλεί το διάβολο, έχοντας κλείσει κιόλας συμφωνία μαζί του δίνοντας την ψυχή του σε αντάλλαγμα 24 χρόνων υπηρεσίας από το σατανά.

Δυστυχώς, μετά από 16 χρόνια ήθελε να το σπάσει τη συμφωνία. Οι συνέπειες αυτής της προσπάθειας ήταν να δολοφονηθεί άγρια από τον διάβολο.

1. Άγιος Θεόφιλος των Αδάνων

Ο Άγιος Θεόφιλος ο Μετανοών ή των Αδάνων, ήταν κληρικός του 6ου αιώνα, ο οποίος λέγεται ότι είχε κάνει μια συμφωνία με το διάβολο να αποκτήσει εκκλησιαστική θέση. Η ιστορία του είναι σημαντική, μιας και είναι η παλαιότερη ιστορία συμφωνίας κάποιου με το διάβολο.

Ο Θεόφιλος ήταν ο αρχιδιάκονος των Αδάνων της Κιλικίας στη σημερινή Τουρκία. Εκλέχθηκε παμψηφεί ως επίσκοπος, αλλά αρνήθηκε τη θέση λόγω της ταπεινοφροσύνης του και εξελέγη κάποιος άλλος στη θέση του. Όταν ο νέος επίσκοπος στέρησε άδικα της θέσης του αρχιδιάκονου από τον Θεόφιλο, ο Θεόφιλος εξέφρασε τη δυσαρέσκεια του για την ταπεινοφροσύνη του και έψαξε να βρει ένα μάγο για να τον βοηθήσει να επικοινωνήσει με το σατανά. Σε αντάλλαγμα ο σατανάς του ζήτησε να αποκηρύξει τον Χριστό και την Παναγία σε ένα συμβόλαιο που θα υπέγραφε με το ίδιο του το αίμα. Ο Θεόφιλος το έκανε και ο διάβολος τον έκανε επίσκοπο.

Χρόνια αργότερα, φοβούμενος για την ψυχή του, ο Θεόφιλος μετανόησε και προσευχήθηκε στην Παναγία για συγχώρεση. Μετά από 40 ημέρες νηστείας, η Παναγία του εμφανίστηκε και τον τιμώρησε προφορικά. Ο Θεόφιλος Την παρακάλεσε για συγχώρεση και Αυτή του υποσχέθηκε να παρέμβει στο Θεό. Έπειτα νήστεψε άλλες 30 ημερών, οπότε και η Παναγία του εμφανίστηκε ξανά, και του έδωσε άφεση.

Ωστόσο, ο σατανάς δεν ήταν πρόθυμος να παραιτηθεί από τον Θεόφιλο, και μετά από 3 ημέρες όταν ο Θεόφιλος ξύπνησε βρήκε στο στήθος του το συμβόλαιο. Πήγε τότε το συμβόλαιο στο νόμιμο επίσκοπο και ομολόγησε όλα όσα είχε κάνει. Ο επίσκοπος έκαψε το έγγραφο, και ο Θεόφιλος ήταν πλέον απαλλαγμένος από το βάρος του συμβολαίου του.

Read More

Η ΜΑΧΗ ΚΑΙ ΟΙ ΗΡΩΕΣ ΣΤΙΣ ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ

Η ΙΣΤΟΡΙΑ

Η Μάχη των Θερμοπυλών (480 π.Χ.) διαδέχθηκε αυτήν του Μαραθώνα και προηγήθηκε της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας και της τελευταίας σύγκρουσης στις Πλαταιές. Γνωρίζουμε τα πάντα από το σχολείο:
Πως ο βασιλιάς της Σπάρτης Λεωνίδας ηγήθηκε μιας στρατιάς 300 άριστων Σπαρτιατών οπλιτών και 700 Θεσπιέων και εμπόδισε για λίγο την προέλαση των Περσών και την καταστροφή της Αθήνας.
Πως αδυνατούσαν οι εκατομμύρια Πέρσες να νικήσουν τους λιγοστούς Έλληνες, οι οποίοι μάλιστα δήλωσαν σαρκαστικά ότι θα πολεμήσουν υπό σκιάν, αφού τα βέλη των Περσών ήταν τόσα πολλά που κάλυπταν τον ήλιο. Πως, τέλος, ο προδότης Εφιάλτης αποκάλυψε στον Ξέρξη ένα μυστικό πέρασμα και βρέθηκαν οι Πέρσες πίσω από τους Έλληνες, κυκλώνοντάς τους και οδηγώντας τους στον (ένδοξο και ηρωικό) θάνατο.

ΟΙ ΠΗΓΕΣ

Οι βασικές μας πηγές για τη Μάχη των Θερμοπυλών είναι το 7ο βιβλίο των Ιστοριών του Ηροδότου και το 11ο της Ιστορικής Βιβλιοθήκης του Διόδωρου Σικελιώτη (1ος αι. π.Χ.). Ο πρώτος αριθμεί τον στρατό του Λεωνίδα σε 6.000 συνολικά, εκ των οποίων "οι τριακόσιοι άνδρες [από τη Σπάρτη] που οδήγησε στις Θερμοπύλες διαλέχτηκαν από τον ίδιο κι είχαν όλοι γιους". Ο Διόδωρος τους υπολογίζει σε 7.200. Διαφωνία υπάρχει και για τους αντιπάλους: πάνω από πέντε εκατομμύρια αναφέρει ο Ηρόδοτος, ενώ γύρω στο ένα εκατομμύριο συν 1.200 επανδρωμένα πλοία τούς περιορίζει ο Διόδωρος, σημειώνοντας πάντως ότι "λένε πως τα ποτάμια που είχαν πάντα νερό στέρεψαν εξαιτίας του ατελείωτου πλήθους, ενώ τα πελάγη καλύφθηκαν ολότελα από τα πανιά των πλοίων. Oι μεγαλύτερες λοιπόν δυνάμεις των οποίων η περιγραφή έχει παραδοθεί στην ιστορική μνήμη είναι αυτές που συνόδευαν τον Ξέρξη". Η μάχη διήρκεσε τρεις ημέρες και δεν θα είχε τελειώσει τόσο σύντομα εάν ο Εφιάλτης δεν είχε προδώσει ένα μυστικό μονοπάτι που οδήγησε τους 'Αθάνατους' του Ξέρξη, την ομάδα επιλέκτων του Πέρση μονάρχη, στα μετόπισθεν των Ελλήνων. Η μνήμη των νεκρών ηρώων που έπεσαν στη Μάχη των Θερμοπυλών έχει συνδεθεί με το γνωστό επίγραμμα "Ω ξείν', αγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ότι τήδε κείμεθα, τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι".

ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ

Λεωνίδας: βασιλιάς της Σπάρτης και απόγονος του Ηρακλή. Στο ξεκίνημα του πολέμου, οι Σπαρτιάτες είχαν πάρει χρησμό από τους Δελφούς που έλεγε ότι ή θα χανόταν η πόλη τους από έναν ξένο ή θα σκοτωνόταν ένας Σπαρτιάτης βασιλιάς. Όταν συνειδητοποίησε ότι ζούσαν την τελευταία μέρα της μάχης, διέταξε τους συμμάχους να φύγουν και κράτησε μόνο τους Σπαρτιάτες του και τους Θεσπιείς που δεν τον υπάκουσαν. Λέγεται ότι παρήγγειλε στους στρατιώτες του να τελειώσουν γρήγορα το πρωινό τους, διότι θα δειπνούσαν στον Αδη. Απάντησε με το γνωστό "μολών λαβέ" στον Ξέρξη όταν εκείνος του ζήτησε να παραδώσουν τα όπλα.

Ξέρξης: βασιλιάς των Περσών. Ανέλαβε να ολοκληρώσει το σχέδιο του πατέρα του Δαρείου να κυριεύσει την Ελλάδα. Λέγεται ότι την πρώτη μέρα της Μάχης των Θερμοπυλών ανησύχησε τρεις φορές για την τύχη του στρατού του και κατάλαβε ότι είχε μεν πολλούς άνδρες, αλλά ελάχιστους πολεμιστές. Στη μάχη αυτή έχασε τους δύο αδελφούς του. Ο Αισχύλος τον παρουσίασε ως τραγικό πρόσωπο, έρμαιο της μοίρας και της πατρικής κατάρας.

Εφιάλτης: κάτοικος της Τραχίνας. Πρόδωσε στους Πέρσες ένα μυστικό μονοπάτι που τους οδήγησε στη νίκη και το όνομά του από τότε έγινε συνώνυμο των άσχημων ονείρων. Λέγεται ότι αργότερα ο Εφιάλτης, από φόβο για τους Σπαρτιάτες, απέδρασε στη Θεσσαλία και στο διάστημα της απουσίας του, ορίστηκε αμοιβή για το κεφάλι του. Φονεύθηκε από τον συντοπίτη του Αθηνάδη, τον οποίον οι Σπαρτιάτες αντάμειψαν ανάλογα.

Διηνέκης: Σπαρτιάτης οπλίτης. Είπε το παροιμιώδες "ωραία, τότε θα πολεμήσουμε υπό σκιάν" όταν του ανακοινώθηκε ότι οι Πέρσες ήταν τόσοι πολλοί ώστε τα βέλη τους μπορούσαν να σκεπάσουν τον ήλιο.

Δημάρατος: Σπαρτιάτης εξόριστος. Ο Ηρόδοτος αναφέρει πως είπε κατά λέξη στον Ξέρξη: "Σε διαβεβαιώ ότι αν νικήσεις αυτούς τους άνδρες και τους υπόλοιπους Σπαρτιάτες που βρίσκονται ακόμα στην πατρίδα τους, δεν υπάρχει άλλο έθνος στον κόσμο που θα τολμούσε να σου αντισταθεί ή να κάνει την παραμικρή κίνηση εναντίον σου. Βρίσκεσαι αντιμέτωπος με το καλύτερο βασίλειο της Ελλάδας, αυτό που έχει τους γενναιότερους άνδρες".

Τυρραστιάδας: Πέρσης αυτόμολος. Σύμφωνα με τον Διόδωρο Σικελιώτη, αυτός ειδοποίησε τον Λεωνίδα για την προδοσία του Εφιάλτη και πρόλαβε έτσι ο Σπαρτιάτης βασιλιάς να διώξει τους περισσότερους συμμάχους.

Υδάρνης: ο αρχηγός των 10.000 'Αθανάτων', της επίλεκτης προσωπικής φρουράς του Ξέρξη που έγραψε τον τραγικό επίλογο της Μάχης των Θερμοπυλών.

Δημόφιλος: ο αρχηγός των 700 Θεσπιέων που δεν εγκατέλειψαν το πλευρό του Λεωνίδα, αλλά που — άγνωστο γιατί — έχουν παραγκωνισθεί στην ιστορική συνείδηση από τους 300 Σπαρτιάτες.

Μεγιστίας: μάντης. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο ήταν ο πρώτος που ειδοποίησε τον Λεωνίδα για την προδοσία του Εφιάλτη καθώς την είχε διαβάσει στα σπλάχνα των ζώων της θυσίας την τελευταία νύχτα. Ο Λεωνίδας του ζήτησε να φύγει όμως εκείνος έμεινε και πέθανε στη μάχη.

Read More

ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΜΑΓΕΙΡΙΚΕΣ ΟΣΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Πολυτέλεια για όλους αλλά με… μέτρο απολάμβαναν οι αρχαίοι Αθηναίοι, που τον Δεκαπενταύγουστο έστρωναν ένα μεγάλο τραπέζι με 100 μοσχάρια, που είχαν θυσιαστεί, να προσφέρονται στους πιστούς.

Κρέας και ψάρι στην Αθήνα, μέλας ζωμός στη Σπάρτη…

Κρέας, ψάρι, νοστιμιές με προϊόντα της γης από τη μια. Μέλας ζωμός, λιγοστά συμπληρώματα, από την άλλη. Ο πιο φτωχός Αθηναίος είχε μεγαλύτερη πολυτέλεια στη διατροφή του από τον πιο “πλούσιο” Σπαρτιάτη. Το “πλούσιος” σε εισαγωγικά, αφού η πολυτέλεια απαγορευόταν εξ ορισμού στο βασίλειο των αρχαίων “δυνατών”, ενώ στην Αθήνα επιτρεπόταν, αλλά με μέτρο. Το μέτρο της Δημοκρατίας.

Η Δημοκρατία είχε τη δική της πολυτέλεια, όπως δείχνει ο δρ Μάικλ Σκότ σε μια σειρά τηλεοπτικών επεισοδίων στο BBC. Χωρίς υπερβολές. Κοινή για όλους. Επί παραδείγματι, πολυτέλεια της Αθηναϊκής Δημοκρατίας ήταν η ομαδική εστίαση των πιστών από τα σφάγια των θυσιών κατά τις μεγάλες θρησκευτικές εορτές, όπως τα Παναθήναια.

Η εκατόμβη, έκφραση που έχει μείνει και μέχρι σήμερα, υποδηλώνει τη θυσία 100 βοών (μοσχαριών) προς τιμήν του γενεθλίου της θεάς, περί τις 15 Αυγούστου. Μετά τη θυσία, τα ζώα τεμαχίζονταν, ψήνονταν και προσφέρονταν σε όλο τον λαό για ένα τεράστιο τραπέζι.

Δεν είναι να απορεί, λοιπόν, κανείς πώς ο Δεκαπενταύγουστος έχει σήμερα αυτήν τη θέση στην Ελλάδα και στην Ορθοδοξία. Κατάλοιπο μιας κορυφαίας λαϊκής όσο και θρησκευτικής μορφής, στην ουσία δεν έχασε τη σημασία του, ακόμη και με τη δραστική αλλαγή συνθηκών. Ο δρ Σκοτ περιγράφει τη μετεξέλιξη της πολυτέλειας στους ρωμαϊκούς χρόνους, στους πρώτους χριστιανικούς, όπως και στους μεσαιωνικούς, μέσα και από τη χριστιανική θρησκεία. Εμπορικές συναλλαγές στην Αγορά, μάζεμα ελιάς και σερβίρισμα στο τραπέζι, σκηνές της καθημερινής ζωής όπως τις απεικόνισαν οι Αρχαίοι Έλληνες.

Η δημοκρατία ενωνόταν μπροστά σε ένα πιάτο από κρέας, χωριζόταν όμως μπροστά σε ένα πιάτο από ψάρι. Το ψάρι δεν ήταν πάντοτε φθηνή τροφή. Τα μεγάλα, πελαγίσια ψάρια, όπως και σήμερα, ήταν πανάκριβα και “χώριζαν” τις τάξεις ως προς τα αγαθά του “καλαθιού της νοικοκυράς”. Ο καθηγητής κάνει αναφορές σε σημεία όπου πωλούνταν ψάρια κατά την αρχαιότητα και αναφέρεται και σε άλλα στοιχεία του διαιτολογίου, τα οποία θα ήταν δυνατόν να χαρακτηριστούν πολυτελή.

Πολυτέλεια δεν υπήρχε μονάχα στη ζωή, στις μεγάλες κατοικίες με τα ακριβά αγγεία και αγάλματα, αλλά και μετά θάνατον.

Κάποιοι έφτιαχναν πολυτελείς κατασκευές επάνω από μνήματα.

Ο Κεραμεικός, που ήταν το μεγαλύτερο νεκροταφείο της αρχαίας Αθήνας, δίνει χαρακτηριστικά παραδείγματα. Επιτάφια σήματα θα είχαν κοστίσει προϋπολογισμούς οικογενειών για πολλά χρόνια και άλλα ήταν ταπεινά και ανάλογα με την κοινωνική τάξη του θανόντος.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΧΡΥΣΑΦΙ

Η πολυτέλεια στον δημόσιο βίο είναι κάτι διαφορετικό. Σκεύη και δηλωτικά της εξουσίας από πολύτιμο μέταλλο δεν έχουν βρεθεί σε ανασκαφές. Πολύ απλά, επειδή δεν υπήρχαν. Δεν ήταν συμβατά με τις δημοκρατικές αντιλήψεις της Αθήνας, αλλά ούτε και με τις ολιγαρχικές της Σπάρτης. Η μεγάλη διαφορά παρουσιάζεται στους Μακεδόνες βασιλείς. Το παράδειγμα από τα ευρήματα του Μανώλη Ανδρόνικου στους βασιλικούς τάφους της Βεργίνας, είναι χαρακτηριστικό: χρυσά στεφάνια και αργυρά σκήπτρα για τον ηγεμόνα Φίλιππο τον Β’, καθώς και χρυσή λάρνακα για τα οστά του. Ο δρ Σκοτ στέκεται ιδιαίτερα στη Βεργίνα, όπου και οι αρχαίες Αιγές, και αναλύει τα εκθέματα του τοπικού μουσείου.

“ΑΒΡΟΣ”

Οι αρχαίοι Αθηναίοι είχαν τη λέξη “αβρός” για τη σπάταλη πολυτέλεια των Περσών και τη λέξη τρυφηλός για τον πολυτελή τρόπο ζωής ανθρώπων όπως π.χ. ο Αλκιβιάδης.

Read More

Ο ΟΠΛΙΤΗΣ ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ

Μέσα σε μια κατάφυτη κοιλάδα από όπου περνάει ο δρόμος που οδηγεί στην τεχνητή λίμνη Πλαστήρα στη Δυτική Θεσσαλία στεκόταν ο χαμηλός στενόμακρος γήλοφος που κάλυπτε τον ναό. Βρίσκεται 14 χιλιόμετρα δυτικά της Καρδίτσας και περίπου δύο χιλιόμετρα από το χωριό Μητρόπολη που είναι κτισμένο επάνω στην ομώνυμη αρχαία πόλη. Ο λόφος με τον ναό ήταν στη θέση Λιανοκόκκαλα και σε συνδυασμό με την ύπαρξη και άλλων τύμβων στην περιοχή είχε γίνει η σκέψη μήπως εκεί ήταν το νεκροταφείο της αρχαίας Μητρόπολης. Η Ελλάδα όμως είναι γεμάτη αρχαία νεκροταφεία χωρίς να διαθέτει και ανάλογο αριθμό αρχαιολόγων για να τα ερευνήσουν. Έτσι η έρευνα στον χαμηλό λόφο που υπήρχε πιθανότητα να σκέπαζε κάποιους τάφους κρίθηκε ότι θα μπορούσε να περιμένει.

Οι αρχαιοκάπηλοι όμως είχαν διαφορετική γνώμη και πρόλαβαν τους αρχαιολόγους. Τα ίχνη από τα παράνομα σκαψίματα οδήγησαν στην επέμβαση των αρχαιολόγων ενώ οι κεραμίδες κορινθιακού τύπου που βρέθηκαν στα σημεία όπου είχαν σκάψει οι αρχαιοκάπηλοι δημιούργησαν την υποψία πως ίσως κάτω από τον λόφο να κρύβεται κάτι μεγαλύτερο από απλούς τάφους. Ισως υπήρχε εδώ κάποιο δημόσιο κτήριο της αρχαίας Μητρόπολης. «Έτσι ξεκίνησε η σωστική ανασκαφική έρευνα που ήταν ένας αγώνας δρόμου για να ολοκληρωθεί η ανασκαφή του… υποτιθέμενου αρχαίου κτηρίου προτού ξανακτυπήσουν οι αρχαιοκάπηλοι. Η επιτήρηση του χώρου αυξήθηκε και με νυκτερινές βάρδιες φύλαξης και μάλιστα για ένα διάστημα με ένοπλους αστυνομικούς» λέει προς «Το Βήμα» ο κ. Μπάμπης Ιντζεσίλογλου, αρχαιολόγος της ΙΓ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, στη δικαιοδοσία της οποίας ανήκει η περιοχή.

Έτσι ξεκίνησε η ανασκαφή με ένα μικρό συνεργείο σε αναζήτηση κάποιου αρχαίου κτηρίου τον Ιούνιο του 1994. Σύντομα άρχισαν να φανερώνονται πεσμένες στο χώμα οι πρώτες κολώνες από το νότιο πτερό και οι σωζόμενοι τεράστιοι γωνιόλιθοι των ορθοστατών του δυτικού τοίχου επιβεβαιώνοντας τις υποθέσεις των αρχαιολόγων ότι το εύρημα δεν ήταν ένα από τα συνηθισμένα για την περιοχή αρχιτεκτονικά λείψανα αλλά ένα δημόσιο κτήριο με μνημειακή μορφή. Στο τέλος της πρώτης ανασκαφικής περιόδου άρχισε να αποκαλύπτεται ότι δεν επρόκειτο για δημόσιο κτήριο αλλά για έναν αρχαϊκό ναό ο οποίος κάποτε στην αρχαιότητα είχε καταστραφεί από πυρκαϊά.

Ο ναός βρέθηκε έτσι όπως τον «πλάκωσε» η στέγη του όταν κατέρρευσε υποχωρώντας στη δύναμη της μεγάλης φωτιάς. Όλα τα μέλη του, οι λίθινοι κίονες και τα κιονόκρανα, αλλά και οι στυλοβάτες και οι τοίχοι του κτηρίου, ακόμη και το λατρευτικό άγαλμα, όλα έμειναν πεσμένα στο χώμα κάτω από το πυρακτωμένο στρώμα που σχηματίστηκε από τις καμένες κεραμίδες της στέγης. Στη σκιά μιας τραγικής και απροσδιόριστης στιγμής της Ιστορίας, τα ερείπια ενός αρχαϊκού ναού που λειτούργησε ως τον 2ο αι. π.Χ. έμειναν εκεί σαν σφραγισμένα από την καταστροφή, κρατώντας ένα θησαυρό από σημαντικές μαρτυρίες. Έτσι άρχισε να αποκαλύπτεται ο ναός.

Λειτουργία πέντε αιώνων

Ο ναός κτίστηκε στο δεύτερο τέταρτο του 6ου π.Χ. αι. και καταστράφηκε από φωτιά κάποτε στα μέσα του 2ου π.Χ. αιώνα. Αρχικά ο ναός ήταν ξύλινος, στη συνέχεια όμως το ξύλο αντικαταστάθηκε από μαλακό τοπικό ψαμμόλιθο και ωμά και ψημένα πλιθιά. Στη στέγη είχε κορινθιακά κεραμίδια. Όλα τα αρχιτεκτονικά μέλη του ναού, εκτός φυσικά από τα ξύλινα, βρέθηκαν στη θέση που τα έριξε η μεγάλη φωτιά. Ένα υλικό ανεκτίμητης αξίας για τον αρχαιολόγο του 20ού μ.Χ. αι. που θα είχε την τύχη να αποκρυπτογραφήσει τα μυστικά που κρύβουν οι πεσμένες πέτρες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ναός άρχισε να κτίζεται την εποχή ακριβώς του ξυπνήματος του αρχαϊκού κόσμου για το πέρασμά του στη μεγάλη τέχνη των κλασικών χρόνων. Πρόκειται με άλλα λόγια για ένα ναό του οποίου η λειτουργία κράτησε πέντε εξαιρετικά κρίσιμους αιώνες της ελληνικής αρχαιότητας και στο διάστημα αυτό το κτίριο υπέστη επισκευές αλλά και σοβαρότατες μετατροπές των οποίων τα ίχνη είναι σήμερα αναγνώσιμα από τους αρχαιολόγους.

Προτού όμως προχωρήσουμε στις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες πληροφορίες που δίνει ο ναός, χρειάζεται να σταματήσουμε στην αρχαία Μητρόπολη που βρίσκεται κάτω από τη σύγχρονη κωμόπολη με το ίδιο όνομα. Βρίσκεται, όπως αναφέρθηκε, 12 χλμ. δυτικά της Καρδίτσας. Φαίνεται πως κάποτε στην αρχαιότητα υπήρχε σε αυτή τη θέση μια άσημη πόλη η οποία αργότερα ενώθηκε με άλλα επίσης άσημα χωριά της περιοχής σε μία πόλη που ονομάστηκε Μητρόπολη. Η παλαιότερη αναφορά της Μητρόπολης γίνεται σε επιγραφή από τους Δελφούς και χρονολογείται το 358 π.Χ., λέει ο κ. Ιντζεσίλογλου, ο οποίος συνεχίζει λέγοντας ότι με την πάροδο του χρόνου η Μητρόπολη ισχυροποιήθηκε και έγινε ένα από τα σπουδαιότερα αστικά κέντρα της Θεσσαλίας. Ανήκε στην τετράδα της Εστιαιώτιδος που βρισκόταν στο ΒΔ τμήμα του Θεσσαλικού Κάμπου και απλωνόταν σε μεγάλη έκταση. Από παραστάσεις σε νομίσματα της πόλης είναι γνωστό ότι στη Μητρόπολη λατρευόταν ο Απόλλωνας, η θεότητα δηλαδή στην οποία ήταν αφιερωμένος ο ναός.

Αντίθετα με την ιστορία της αρχαίας Μητρόπολης η οποία είναι γνωστή από τις λίγες αρχαιότητες που κάθε τόσο έρχονται στο φως στο σύγχρονο χωριό Μητρόπολη, ο ναός που ανασκάφηκε στα Λιανοκόκκαλα δίνει πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για την ιστορία του. Η αποκάλυψη του ναού σε όλη του την έκταση ολοκληρώθηκε πέρυσι και θεωρείται από τα σημαντικότερα ευρήματα των τελευταίων χρόνων. Άλλωστε «ένας αρχαϊκός ναός αυτού του μεγέθους με το λατρευτικό άγαλμα στη θέση του και με τόσες αρχιτεκτονικές ιδιαιτερότητες όσες παρουσιάζει το μνημείο δεν είναι από τα συνηθισμένα ευρήματα στον θεσσαλικό χώρο» λέει ο ανασκαφέας.

Οι αρχιτεκτονικές ιδιαιτερότητες

Παρά την καταστροφή, ο ναός διατηρήθηκε σε μήκος 30,68 μ. στον στυλοβάτη του νότιου πτερού και είναι πολύ πιθανόν το συνολικό μήκος του να έφθανε τα εκατό πόδια και να ήταν ένας εκατόμπεδος δωρικός περίπτερος ναός. Το πλάτος του ήταν 13,75 μ. και το ύψος του θα έφθανε γύρω στα 4,30 μ. όπως μπορεί να υπολογισθεί από ένα κιονόκρανο που βρέθηκε όπως ακριβώς έπεσε, με τα τύμπανα το ένα πίσω από το άλλο.

Ο πρώτος ναός ήταν ξύλινος και με την πάροδο του χρόνου σταδιακά άρχισαν να αντικαθίστανται τα μέλη του από ντόπιο ψαμμόλιθο. Οι μετατροπές αυτές θα πρέπει να έγιναν σε μεγάλο χρονικό διάστημα και γι’ αυτό υπάρχουν έντονες διαφορές στο πάχος των κιόνων, στα μεγέθη των τυμπάνων και ακόμη και στα κιονόκρανα. Οταν έφθασε η στιγμή της καταστροφής με τη φωτιά φαίνεται πως ο θριγκός και τα δοκάρια της στέγης ήταν ακόμη ξύλινα. Έτσι τα υψηλότερα σημεία του κτηρίου τα οποία κρατούσαν και όλο το βάρος κάηκαν προκαλώντας την κατάρρευση της στέγης. «Το γεγονός ότι δεν βρίσκουμε λίθινα μέλη από τον θριγκό μάς οδηγεί στη σκέψη ότι ο θριγκός όπως άλλωστε και τα δοκάρια δεν πρόλαβαν να αντικατασταθούν με λίθο όπως οι κίονες» λέει ο κ. Ιντζεσίλογλου και εξηγεί ότι ένα από τα πράγματα που θα περίμενε κανείς να βρει σε ένα δωρικό ναό αυτού του μεγέθους είναι τμήματα του θριγκού με τρίγλυφα και μετόπες. Η παντελής απουσία τους εξηγείται μόνο αν ήταν από ξύλο.

Όπως ήδη φάνηκε, ο ναός αυτός είναι εξαιρετικά σημαντικός για την ιστορία της αρχιτεκτονικής καθώς παρουσιάζει πολλές και εντυπωσιακές ιδιαιτερότητες. Είναι, όπως είπαμε, δωρικός, ωστόσο όμως οι ακμές και οι ραβδώσεις των κιόνων του δεν φθάνουν ως τη βάση της κολόνας, όπως συμβαίνει στους δωρικούς κίονες, αλλά σταματάνε περίπου 15 εκ. υψηλότερα από την επιφάνεια του στυλοβάτη. Καθώς όμως η μελέτη των ευρημάτων συνεχίζεται, βρέθηκαν και άλλα ενδιαφέροντα. Στο ανατολικό τμήμα του ναού, εκεί όπου ήταν η είσοδος και το κύριο τμήμα του, εντοπίστηκαν θραύσματα ορισμένων κιόνων με δύο αλλεπάλληλα στεφάνια (τόρους) στη βάση τους, πράγμα που δείχνει ότι ίσως αυτό το μέρος του ναού να είχε διαφορετικούς κίονες από το υπόλοιπο.

Ακόμη πιο εντυπωσιακές όμως είναι οι ιδιαιτερότητες στα κιονόκρανα. Αν και δωρικού ρυθμού, τα κιονόκρανα του ναού φέρουν ανάγλυφη διακόσμηση. Ολόκληροι οι εχίνοι των κιονοκράνων είναι σκεπασμένοι με παράσταση ανθεμίων και μισανοιγμένων ανθέων. Οπως είναι γνωστό, ο εχίνος είναι το κυρίως τμήμα του κιονοκράνου δωρικού ρυθμού. Είναι, δηλαδή, το τμήμα που αρχίζει εκεί όπου τελειώνει η κολόνα και φθάνει ως το επιστήλιο. Αρχικά στους ξύλινους ναούς η καμπύλη του εχίνου ήταν πολύ έντονη υποδηλώνοντας το βάρος των δοκαριών και της στέγης που στηρίζονταν επάνω τους. Με τον χρόνο και όταν πια άρχισαν να χρησιμοποιούν πέτρα και μάρμαρο η καμπύλη μειωνόταν ώσπου τελικά έγινε ευθεία γραμμή στους μεταγενέστερους ναούς και ο εχίνος απέκτησε κωνικό σχήμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των τροποποιήσεων του εχίνου με την πάροδο του χρόνου υπάρχει στα κιονόκρανα του Ηραίου της Ολυμπίας. Τέλος, εκτός από το σχήμα, κάνει εντύπωση η ανάγλυφη διακόσμηση στους δωρικούς αυτούς εχίνους. «Ως τώρα διακοσμημένοι εχίνοι έχουν βρεθεί μόνο στον ναό της Ήρας στην Ποσειδωνία της Κάτω Ιταλίας» λέει ο κ. Ιντζεσίλογλου και προσθέτει ότι εκεί είναι σκαλισμένο με ανθέμια μόνο ένα μικρό ζωνάρι ενώ εδώ είναι ολόκληρο αυτό το τμήμα.

Την ώρα της καταστροφής

Ελάχιστες εξηγήσεις μπορούν να δοθούν για το τι συνέβη την ώρα της καταστροφής. Οι ερευνητές γνωρίζουν ότι πρόκειται για φωτιά, δεν μπορούν όμως να πουν αν ήταν τυχαία ή προήλθε από επιδρομή. Είναι ασυνήθιστο το ότι βρέθηκε το λατρευτικό άγαλμα του ναού στη θέση του γιατί συνήθως οι άνθρωποι φρόντιζαν να σώσουν το άγαλμα του θεού όπως και τα λατρευτικά σκεύη του ναού και τα αναθήματα. Εδώ τα πράγματα είναι διαφορετικά. Από τη μια μεριά βρέθηκαν ελάχιστα αναθήματα και λατρευτικά σκεύη και από την άλλη υπήρχε ακόμη το άγαλμα του θεού στο κέντρο του σηκού. Μια υπόθεση είναι ότι ίσως ήταν πολύ βαρύ και δύσκολο να μεταφερθεί. Πάντως στον σηκό βρέθηκε μόνο άλλο ένα πόδι χάλκινου αγάλματος αλλά δεν μπορούν να διακρίνουν αν φορούσε χιτώνα ή ιμάτιο και αν ανήκει σε γυναικεία ή ανδρική μορφή. Βρέθηκαν ακόμη κομμάτια από στήλες, πολλά λυχνάρια αλλά γενικά λίγα αγγεία.

Ένα ενδιαφέρον εύρημα είναι το ειδώλιο ενός σκύλου που βρέθηκε σε πολύ καλή κατάσταση στο εσωτερικό του σηκού, ένα αγγείο χωμένο στο χώμα με οπή στο κάτω μέρος του που χρησίμευε για χοές και ένα πήλινο κιβώτιο με λαβές στις στενές του πλευρές το οποίο συναρμολογήθηκε. Ηταν στο άδυτο επάνω σε μια λίθινη βάση. Το καπάκι του ίσως να ήταν ξύλινο καθώς δεν βρέθηκε κανένα ίχνος του τριγύρω.

Οταν καθαρίστηκαν τα ερείπια από τα σπασμένα κεραμίδια φάνηκε το δάπεδο του ναού που είναι από πατημένο χώμα και μπόρεσε να υπολογισθεί η δίρριχτη στέγη του που ήταν από επίπεδες κορινθιακές κεραμίδες. Η μελέτη των κεραμιδιών έδειξε πως έγιναν ορισμένες επισκευές. «Σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ναού μπορούμε να διακρίνουμε τουλάχιστον δύο επισκευές. Εντοπίζονται κυρίως στη στέγη όπου αντικαταστάθηκαν σπασμένα κεραμίδια. Και έχει ενδιαφέρον ότι κατά τη διάρκεια της ανασκαφής ανάμεσα στα κεραμίδια βρέθηκαν αρκετά που σώζουν σφραγίσματα με τα ονόματα του ΚΛΕΟΜΑΧΟΥ και του ΦΙΛΛΕΟΥ. Ανεξάρτητα από την ιδιότητα που θα μπορούσε να αποδώσει κανείς στα παραπάνω πρόσωπα, αν δηλαδή ήταν κάποιοι αξιωματούχοι που επί της εποχής τους έγιναν οι επισκευές ή ήταν ιδιοκτήτες εργαστηρίων, το βέβαιον είναι ότι τα ονόματά τους μαρτυρούν πως έγιναν επιδιορθώσεις στη στέγη τον 4ο και τον 3ο αι. π.Χ. που ίσως συνοδεύθηκαν και από αλλαγές στο εσωτερικό του ναού. Βρέθηκαν ακόμη ελάχιστα σφραγίσματα που φέρουν το εθνικό επίθετο των Μητροπολιτών, υποδηλώνοντας ότι υπήρχε επαφή ανάμεσα στην αρχαία Μητρόπολη, όπου είναι γνωστό ότι λατρευόταν ο Απόλλωνας, και στον ναό του θεού που βρισκόταν δύο χιλιόμετρα προς τα δυτικά, σε μια όμορφη κοιλάδα στις υπώρειες της Πίνδου» καταλήγει ο αρχαιολόγος.

Όταν απομακρύνθηκαν τα κεραμίδια της στέγης, η μεγαλύτερη έκπληξη που περίμενε τους ανασκαφείς ήταν ένα χάλκινο αρχαϊκό άγαλμα πεσμένο μπροστά στο βάθρο που ήταν στο κέντρο του σηκού. Το άγαλμα χωρίς αμφιβολία ήταν το λατρευτικό άγαλμα του ναού, ο Απόλλωνας. Άλλωστε η ταύτιση επιβεβαιώνεται και από την επιγραφή αναθηματικής στήλης που βρέθηκε στον ναό. Το γλυπτό παριστάνει οπλίτη που φοράει κωνικό κράνος με επαυχένιο, έχει θώρακα καμπανόσχημο, περικνημίδες στα πόδια, περιβραχιόνια και περιπήχια στους πήχεις των χεριών του. «Δεν έχω βρει σε άλλα αγάλματα οπλίτες να φοράνε όλα τα αμυντικά εξαρτήματά τους. Οι περικνημίδες είναι κάτι κοινό και στην Ολυμπία υπάρχουν αναθήματα και περιπηχίων και περιβραχιονίων, τα οποία όμως τα έχουμε ως αναθήματα, όχι φορεμένα σε κάποια μορφή. Άγαλμα που να τα φοράει όλα δεν έχω δει, παρά το ότι έχουμε μαρτυρία του Ξενοφώντα ο οποίος αναφέρει ότι υπήρχαν» λέει ο ανασκαφέας.

Ο οπλίτης Απόλλωνας αυτού του ναού έχει ύψος 82 εκ., στέκεται στο δεξί του πόδι και προβάλλει το αριστερό όπως βλέπουμε στους Κούρους. Το δεξί του χέρι είναι ανασηκωμένο και λυγισμένο και κρατούσε δόρυ και, καθώς κάτω από τη στέγη βρέθηκε ένα χάλκινο δόρυ από άγαλμα, είναι πολύ πιθανόν να ανήκε στον θεό. Το αριστερό χέρι είναι κατεβασμένο, λυγισμένο και προβάλλεται με κλειστή την παλάμη και είναι πιθανόν να κρατούσε τόξο. Πιστεύουμε ότι ήταν τόξο και όχι ασπίδα, που είναι περισσότερο σύνηθες σε οπλίτες, γιατί δεν υπάρχει κανένα ίχνος όχανου (είναι ένα είδος «μπράτσου» στο εσωτερικό της ασπίδας για να εφαρμόζει στον αριστερό βραχίονα του πολεμιστή). Το πρόσωπο του θεού δεν έχει ιδιαιτερότητες εκτός από το πιγούνι που είναι αρκετά μυτερό, χωρίς ωστόσο να έχει χαράξεις που να υποδηλώνουν γένια όπως είναι οι έντονες και ωραίες χαράξεις που υπάρχουν στην κώμη του γλυπτού. Είναι πολύ πιθανόν τα μάτια να ήταν ένθετα.

«Πάντως προς την κατεύθυνση της ταύτισης του οπλίτη με τον Απόλλωνα μας οδηγεί και η ύπαρξη παραστάσεων του θεού αυτού ως οπλίτη στη μελανόμορφη αγγειογραφία αλλά και η απεικόνιση σε ρωμαϊκά νομίσματα του Αμυκλαίου Απόλλωνα με κράνος, δόρυ και τόξο. Το άγαλμα μας δίνει επίσης και πάρα πολλά στοιχεία για την τεχνική της κατασκευής του. Πρέπει να έγινε στα μέσα του 6ου αιώνα, όταν πλέον είχε αποπερατωθεί ο ναός, σε μια εποχή που δεν έχουμε πάρα πολλά χάλκινα γλυπτά αγάλματα. Ακόμη δεν έχω μελετήσει το άγαλμα», λέει ο κ. Ιντζεσίλογλου, «αλλά με την πρώτη επαφή που έχει κανείς μαζί του εύκολα διαπιστώνεται μια αδεξιότητα που δεν ξέρω αν οφείλεται μόνο στο ότι είναι επαρχιακή τέχνη. Ακόμη δεν έχω καταλήξει για το εργαστήριο στο οποίο θα μπορούσε να ενταχθεί το έργο. Αντίθετα με τη μορφή, λοιπόν, που αποδίδεται πολύ καλά, διαπιστώνει κανείς αδεξιότητα στην τεχνική και ορισμένες κακοτεχνίες οι οποίες φαίνεται ότι επιδιορθώθηκαν μετά. Εχουμε μπαλώματα είτε επικολλημένα με καυτό μέταλλο είτε καρφωμένα στο κακότεχνο αρχικό κομμάτι. Υπάρχουν ακόμη πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία όπως είναι πλόκαμοι επικολλημένοι δεξιά και αριστερά στους ώμους και επίσης και άλλες τεχνικές λεπτομέρειες»

Read More

ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟ ΦΩΣ ΤΩΝ ΦΑΡΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Σήμερα αποτελούν κομμάτι της πολιτιστικής μας ταυτότητας

Από τότε που ο άνθρωπος άνοιξε πανιά στη θάλασσα, αναζητούσε κάποια σημεία που θα καθόριζαν τη ρότα των πλοίων του. Τα επικίνδυνα ακρωτήρια φωτίζονταν στην αρχή με φωτιές, για να στολιστούν στη συνέχεια με φάρους. Η ανάγκη της ασφαλούς κίνησης των πλοίων έγινε ένα κομμάτι της ευρωπαϊκής κουλτούρας και της πολιτιστικής κληρονομιάς, που ταυτίζεται ιστορικά με την εξέλιξη της ναυσιπλοΐας.

Οι πρώτοι φάροι του κόσμου εμφανίζονται στη Μεσόγειο με τη μορφή των πυρσών. Οι Λίβυοι, οι Φοίνικες και αργότερα οι Έλληνες -ως πρώτοι ναυτικοί- φρόντιζαν να ανάβουν στις κορυφές των λόφων και στις εισόδους των πόλεων πυρσούς, οι οποίοι μετασχηματίστηκαν στους γνωστούς φάρους.
Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο είναι ο πιο φημισμένος φάρος της αρχαιότητας. Κατασκευάστηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. και παρέμεινε σε λειτουργία μέχρι την πλήρη καταστροφή του από δύο σεισμούς τον 14ο αιώνα μ.Χ. Θεωρείται ως το κτίσμα που καθιέρωσε τον αρχιτεκτονικό τύπο αλλά και την κατασκευαστική δομή των φάρων. Το δημιούργημα του Σωκράτιου του Κνήδιου στη μικρή νήσο Φάρος, ήταν τόσο ξακουστό ώστε η ονομασία του νησιού να μείνει συνώνυμη με το είδος της κατασκευής.

Ο πρώτος στην Πάφο

Στην Πάφο κτίστηκε ο πρώτος φάρος από τους Άγγλους το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα. Κοντά στο λιμάνι και στο κάστρο της Πάφου άναψε ο πρώτος φανός της Κύπρου για να βοηθήσει τους ναυτικούς στην είσοδό τους στην πόλη κατά τις βραδινές ώρες.
Ακολούθησε η κατασκευή των φάρων στο Κάβο Γκρέκο, στην περιοχή της Αγίας Νάπας, στο Κάβο Κίτι στην περιοχή της Λάρνακας και στο Κάβο Γάτα στην περιοχή του Ακρωτηρίου της επαρχίας Λεμεσού.
Με την αγγλική κατοχή μια αλυσίδα από φάρους, που κτίζονται με συστηματικό σχεδιασμό, καλύπτει μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα ολόκληρο το νησί.
Οι φάροι στο λιμανάκι της Κερύνειας, στη χερσόνησο της Καρπασίας, σε μικρή βραχονησίδα κοντά στο ιστορικό μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα, και ο φάρος στον Κορμακίτη ήταν οι επόμενοι.

Στον Ακάμα: Ο νεότερος

Ο νεότερος χρονολογικά φάρος στην Κύπρο είναι αυτός που δεσπόζει στο ακρωτήριο του Ακάμα από το 1989. Ξεχωρίζει όχι μόνο για τη σιδερένια κατασκευή του, αλλά και για το ύψος του, που αγγίζει τα 211 μέτρα, γεγονός που τον καθιστά ως τον ψηλότερο φάρο της Κύπρου.

Φως του φάρου: Λιτή αρχιτεκτονική

Οι καθαρές γραμμές και η αυστηρότητα της όψης τους αποκαλύπτουν την κατασκευαστική λειτουργικότητα και ακρίβεια. Η απουσία των αρχιτεκτονικών υπερβολών και ο γεωμετρικής μορφής συμπαγής όγκος τους βασίζεται στην οικοδομική αρχή ότι «η λειτουργία οδηγεί στη μορφή».
Οι φάροι της Κύπρου ακολουθούν τις γενικές τυπολογικές αρχές των πύργων-φάρων, όπως αυτές διαμορφώθηκαν από την παράδοση των παλιών και τις σύγχρονες εξελίξεις. Η πέτρα κυριαρχεί στην κατασκευή, υλικό που φροντίζει ούτως ώστε να δίνεται η εντύπωση του φάρου ως φυσικού στοιχείου στο περιβάλλον.
Ο ρόλος των φάρων σήμερα μπορεί να μην είναι ο ίδιος με παλιά, αλλά σίγουρα αποτελεί μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου, εφόσον δημιουργεί το ανάγλυφο και πολυχρωματικό φυσικό τοπίο του νησιού.
Στο σύμπλεγμα του φάρου περιλαμβάνονται και άλλα υποστατικά. Κάποιοι βοηθητικοί χώροι απαραίτητοι για τη διαμονή του φαροφύλακα, αλλά και της οικογένειάς του...

Οι φαροφύλακες κατέγραφαν τις εμπειρίες τους

Η ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ του φάρου εκτόπισε το φαροφύλακα, ο οποίος έπρεπε να ήταν σε ετοιμότητα συνεχώς, ανεξάρτητα από τις καιρικές συνθήκες. Εκεί, στημένος ολόρθος να κρατά το φως στο φάρο αναμμένο, ώστε να μπορούν να βρίσκουν οι ναυτικοί το δρόμο τους και ν’ αποφεύγουν τις απότομες ξέρες και παγίδες του υγρού στοιχείου.
Η μοναξιά που ένιωθαν οι φαροφύλακες σε συνδυασμό με τη θάλασσα, που συχνά θύμωνε το βράδυ, τους έσπρωχναν να αναζητούν συντροφιά στο γράψιμο? έπρεπε να επικοινωνήσουν τις σκέψεις τους αλλά και τα περιστατικά που βίωναν, για να μη χαθούν στην αλμύρα της θάλασσας...
24/08/1912: Επληροφορήθην από ένα ναυαγόν ότι μέσα εις την μαούναν είτο όλοι 6. τότε επήρα 5 ανθρώπους κι επήγα εις την παραλίαν όπου ευρήκαμε ακόμη 2 ανθρώπους ζωντανούς και κατόπιν με επληροφώρησαν η αστυνομία ότι εσόθησαν και οι άλλοι δύο ναύται. Εχάθη μόνον ένας με τους 5 ανθρώπους και εμάζευσα 300 καλάθια, 1 σάκον, 1 πάπλομαν, 1 διάκην, 2 κουμπιά και 1 ξύλον ως αντένα. Όλα με ζώα τα επήραμεν και τα παραδόσαμεν εις έναν αζά Γρηγόρην.
7/2/1917: σήμερα ανέλαβα καθήκοντα φαροφύλακα για λίγο καιρό. Αφού πάτησα το πόδι μου στο φάρο διαπίστωσα ότι η ζωή εδώ είναι ένα δράμα. Αν επρόκειτο να μείνω μονίμως, θα άφηνα ένα ωραίο μούσι, θα κάπνιζα πίπα και έκαμνα τον γυμνιστή...
24/5/...7: ήλθον στον Φάρον και ανάλαβα καθήκοντα: στην αρχή μου φάνηκε μια σοβαρή και άσχημη νύκτα. Δεν βλέπεις τίποτα ούτε και ακούς κανέναν να μιλά εκτός από ΤΙΚ ΤΑΚ ΤΙΚ ΤΑΚ όπου κάνει ο Φάρος όλην την νύκταν.

Με σύντροφο τη νύκτα το ραδιόφωνο

Έχω το ραδιόφωνόν μου ως σύντροφον την νύκταν. Πολλές φορές κοιμούμε και το αφήννω ανοικτόν μέχρι πρωίας.
Το πρωί ξυπνάω και το ακούω να τραγουδά.
Πολλές φορές μου κάμνουν επίσκεψιν διάφοροι Άγγλοι αξιωματούχοι και απλοί και διαιρωτώνται πώς μπορώ να μένω όλη την νύχταν μόνος σαν ασκητής στην ερημιάν...
Το καλοκαίρι πάλιν όπου υπάρχει ο καθαρός αέρας φοβάσε από τας αηδιασμένας και διλητηριώδης κουφάδες. Για παράδειγμα τας 14/7/19..8 ήλθα και άνοιξα να μπω στο δωμάτιον του Φάρου ήτο η ώρα 6+30 μ.μ. και θέλησα να ξαπλώσω λιγάκιν. Γυρίζω να στρώσω τα ρούχα μου και ρίχνω κάτω από το κρεβάτη μου μιαν κουφήν πατσάλαν και άνεδρην βάρους κάπου 3 οκάδες.
Αμέσως το χρώμα μου έγεινεν κίτρινον από άσπρον σαν το σιμηλλούδην του Απρίλλη. Αμέσως όσον και έχασα την ψυχρεμία μου δίπλα στο στρώμα μου είχα μιαν μεγάλη μαγγούραν και την παίρνω και σκοτώννω αυτό το βρομερόν θηρίον. Την επομένην ημέραν έρχονται οι Εγγλέζοι που ήταν καθήκον τους κάνω παράπονον και αντί παραπώνου την παίρνουν και την φωτογραφίζουν...

Ποίηση... μουσική... τέχνη

«Ο αέρας σφυρίζει αδιακόπως. Έρημος στην μοναξιάν. Αν κοιτάξης έξω την νύχταν δεν θα δης τίποται εκτός από κανέναν πλοίον στην θάλασσαν. Την νύκταν ο τόπος σου φαίνεται στοιχιωμένος εκτός από κουκουβάγιες δεν ακούς το άσχημον κελαΐδημά τους».
Το φως των φάρων φανέρωνε την είσοδο του λιμανιού ή της πόλης στους ναυτικούς το βράδυ. Μέχρι το 1980 περίπου, υπεύθυνοι για τη σωστή λειτουργία του φάρου ήταν οι φαροφύλακες. Πρωταγωνιστές σε πολλά μυθιστορήματα, μάρτυρες αξιοπερίεργων γεγονότων, αφηγητές τρομακτικών θρύλων, σύντροφοι της θάλασσας που μεταμορφώνεται τη νύκτα....
Ο φάρος ήταν πάντοτε συνδεδεμένος με το φροντιστή του, το άτομο που φρόντιζε ώστε αυτός να αποτελεί σημείο αναφοράς για όσους βρίσκονταν στη θάλασσα. Ξυπνούσε το βράδυ για να ανάψει ή να ελέγξει τη φωτεινότητα του φάρου και σηκωνόταν την αυγή για να σβήσει το φάρο.
Μπορεί η ναυσιπλοΐα να εξελίχθηκε ραγδαία, εντούτοις οι ναυτικοί παραμένουν συνδεδεμένοι με το φάρο, είτε για θέματα ασφάλειας είτε συναισθηματικά.

Υπεύθυνη η Αρχή Λιμένων

Υπεύθυνη σήμερα για τους φάρους στην Κύπρο είναι, από το 1976, η Αρχή Λιμένων Κύπρου, όπου εκτός από Λιμενική είναι και Φαρική Αρχή της Κύπρου. Μέχρι το 1982 όλοι οι φάροι της Κύπρου διέθεταν μηχανισμούς συμβατικού τύπου και λειτουργούσαν με τη λεγόμενη ασετυλίνη. Η φωτεινή τους εμβέλεια δεν ξεπερνούσε τα 7 ναυτικά μίλια. Η λειτουργία τους βασιζόταν καθαρά σε ανθρώπινο δυναμικό. Ο φαροφύλακας ήταν υπεύθυνος για ν’ ανάψει το φως το βράδυ, αλλά και να το σβήσει το πρωί.
Σήμερα, όμως, όλοι οι φάροι που λειτουργούν στις ελεύθερες περιοχές δεν είναι επανδρωμένοι, αλλά αποτελούν δείγματα μοντέρνων φωτοβολταϊκών συστημάτων. Λειτουργούν με ηλιακή ενέργεια και η φωτεινή τους εμβέλεια φτάνει τα 17 ναυτικά μίλια.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΤΣΗΣ
Συντροφιά και ανακούφιση των ναυτικών

Ο διευθυντής λιμανιού στη Λεμεσό, κ. Χρήστος Μάτσης, ως παλαιός καπετάνιος αποκαλύπτει ότι ο φάρος ήταν η συντροφιά και η ανακούφιση για κάθε ναυτικό. Θυμάται ο ίδιος ότι, πριν από 30 χρόνια, πολλές φορές είχε χαλάσει το ραντάρ στο πλοίο του και στηριζόταν από το φωτισμό του φάρου για να οδηγηθεί σωστά.
«Κάθε φάρος έχει τη δική του ταυτότητα, τα δικά του χαρακτηριστικά, που δίδουν στους ναυτικούς τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν το φάρο και τη γεωγραφική του θέση. Δηλ. το χρόνο αναλαμπής, πόσες αναλαμπές σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, το χρώμα του, την ταχύτητα αναλαμπής, το ύψος του πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, την εμβέλειά του σε ναυτικά μίλια και τυχόν σκοτεινό τομέα που έχει».

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Ευχαριστίες στην κ. Ανθή Σαββίδου, πρώτη γραμματειακή λειτουργό Αρχής Λιμένων Κύπρου, για το αρχειακό υλικό που μας παραχώρησε.

Read More