Το… υπέδαφος μπορεί να μας σώσει από την οικονομική κρίση; Τα μετρημένα μεταλλευτικά αποθέματα της χώρας ανέρχονται σε περίπου 5,7 εκατομμύρια τόνους, συνολικής οικονομικής αξίας 38,2 δισ. ευρώ, με βάση τις τρέχουσες τιμές των μετάλλων. Από αυτά, το βεβαιωμένο αποθεματικό δυναμικό 420 τόνων χρυσού σε Μακεδονία και Θράκη αποτελεί κυρίαρχο οικονομικό στόχο. Τα στοιχεία προέρχονται από τον γενικό διευθυντή του ΙΓΜΕ (Ινστιτούτο Γεωολογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών), καθηγητή Γεωλογίας, Κώστα Παπαβασιλείου και πρόκειται να παρουσιαστούν, σε επιστημονική εκδήλωση του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Εν όψει της διοργάνωσης, που έχει το χαρακτηριστικό τίτλο «Η συμβολή του ορυκτού πλούτου της Βόρειας Ελλάδας στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας», η γενική συνέλευση του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ εξέδωσε ψήφισμα (18/2/2011), με το οποίο, τονίζει μεταξύ άλλων:
«Η Πολιτεία να δείξει την πρέπουσα σοβαρότητα και να αντιμετωπίσει την εξόρυξη – εκμετάλλευση των ορυκτών πρώτων υλών ως μια πρόκληση για το μέλλον. Η σημερινή οικονομική κρίση μπορεί να αντιμετωπιστεί ικανοποιητικά, αν η Ελλάδα βασίσει την ανάπτυξή της και στην εξορυκτική βιομηχανία. Τονίζουμε ιδιαίτερα ότι σε κάθε περίπτωση οι εξορυκτικές δραστηριότητες θα πρέπει να είναι περιβαλλοντικά σύμφωνες με τη νομοθεσία που καθορίζεται από την Ευρωπαϊκή Ενωση».
Με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία από μελέτες μεταλλευτικών εταιρειών, ερευνητικών ινστιτούτων και πανεπιστημίων, τα αποθέματα (οριακών και εκμεταλλεύσιμων χρυσοφόρων συγκεντρώσεων) σε μεταλλικό περιεχόμενο στη Βόρεια Ελλάδα ανέρχονται σε περίπου 3.000.000 τόνους μόλυβδο και ψευδάργυρο, 1.500.000 τόνους χαλκό, 410 τόνους χρυσό, 2.800 τόνους άργυρο, ενώ τα συνολικά αποθέματα σε προσχωματικό χρυσό ανέρχονται σε περίπου 6 τόνους.
Οι περιοχές
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι περιοχές με βεβαιωμένα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα είναι:
* Κοιτασματολογικές περιοχές Θράκης. Πρόκειται για επιθερμικά μεταλλεύματα, πλούσια σε χρυσό και άργυρο, στις Σάπες Ροδόπης (Οχιά – Αγ. Δημήτριος) με 23 τόνους χρυσό και 14 τόνους άργυρο.
* Πέραμα Εβρου, με 54 τόνους χρυσό και 96 τόνους άργυρο.
* Στρατώνι Χαλκιδικής, μεταλλείο Μαύρων Πετρών με 170.000 τόνους μόλυβδο, 240.000 τόνους ψευδάργυρο, 430 τόνους άργυρο και 9 τόνους χρυσό.
* Ολυμπιάδα Χαλκιδικής, με 700.000 τόνους μόλυβδο, 930.000 τόνους ψευδάργυρο, 2.100 τόνους άργυρο και 134 τόνους χρυσό.
* Σκουριές Χαλκιδικής, με 165 τόνους χρυσό, 1.110.000 τόνους χαλκό και «δυνατά αποθέματα» με 160 τόνους χρυσό και 1.500.000 τόνους χαλκό.
«Από τα βεβαιωμένα αποθέματα στο βορειοελλαδικό χώρο και με δεδομένο ότι το 70% των ορυκτών πρώτων υλών για τις ανάγκες της ευρωπαϊκής βιομηχανίας εισάγονται από τρίτες χώρες, αλλά και τις τιμές των μετάλλων σήμερα (χρυσός 1.359 $ η ουγκιά), η Βόρεια Ελλάδα αποτελεί μια σημαντική κοιτασματολογική περιφέρεια της Ευρώπης και μια σημαντική μεταλλευτική πηγή για τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας μας. Για τους λόγους αυτούς, και με βάση τη δύσκολη οικονομική κατάσταση, η ελληνική πολιτεία οφείλει να το εκμεταλλευτεί», τονίζουν οι καθηγητές Γεωλογίας του ΑΠΘ, Μ. Βαβελίδης, Κλ. Μιχαηλίδης, Α. Φιλιππίδης και Β. Μέλφος.
Επενδυτική πρωτοβουλία
«Με βάση τις τρέχουσες εξελίξεις αλλά και τα αποτελέσματα των έργων που υλοποίησε το ΙΓΜΕ στο Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, προχωρεί, σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ, σε συγκεκριμένη επενδυτική πρωτοβουλία, στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ, ύψους 2.900.000 ευρώ, μεταξύ 2010-2013. Η επενδυτική αυτή πρωτοβουλία, που αναπτύσσεται βασικά στη Βόρεια Ελλάδα, στοχεύει στην αύξηση του μεταλλευτικού δυναμικού στρατηγικών ορυκτών πρώτων υλών, όπως είναι ο χρυσός, ο άργυρος και ο χαλκός», αναφέρει ο γενικός διευθυντής του ΙΓΜΕ, καθηγητής Κώστας Παπαβασιλείου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που θα παρουσιαστούν, στο σχετικό προγραμματικό σχεδιασμό του Ινστιτούτου έχουν συμπεριληφθεί 12 αναπτυξιακές παρεμβάσεις. Στην «αιχμή του δόρατος» βρίσκονται ο εντοπισμός πολύτιμων μετάλλων και χαλκού σε κοιτασματολογικές περιοχές του Κιλκίς και των Σερρών.
Στο μεταξύ, η ακαθάριστη αξία παραγωγής ανθρακικών σκύρων και άμμου σήμερα στην Ελλάδα ξεπερνά τα 200 εκατομμύρια ευρώ, με μέση ετήσια αύξηση τα τελευταία χρόνια 6%. Τα λειτουργούντα λατομεία σκύρων και άμμου είναι πάνω από τα 300, με ποσοστιαία συμμετοχή αυτού του κλάδου στην εξορυκτική δραστηριότητα περίπου 40%, όπως προκύπτει από την εισήγηση του καθηγητή Ορυκτολογίας – Πετρολογίας – Κοιτασματολογίας του ΑΠΘ, Ανανία Τσιραμπίδη.
Η βιομηχανία μαρμάρου στην Ελλάδα, σήμερα, περιλαμβάνει περίπου 3.500 επιχειρήσεις (εξόρυξη, επεξεργασία, εμπορία), μεταξύ των οποίων αρκετές είναι μεγάλες και καθετοποιημένες μονάδες, που την τελευταία 20ετία πραγματοποίησαν σημαντικές επενδύσεις. Το 60% της συνολικής παραγωγής και δραστηριότητας αναπτύσσεται στη Μακεδονία. Τα σημαντικότερα κέντρα λευκών μαρμάρων βρίσκονται στους Νομούς Δράμας και Καβάλας (συμπεριλαμβάνεται και η Θάσος, που είναι παγκοσμίως γνωστή για τους χιονόλευκους δολομίτες της).
[Νίκος Φωτόπουλος, Ελευθεροτυπία]