ΥΠΗΡΧΑΝ Η ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΑΝ ΤΑ ΚΡΥΦΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΑΣ;

Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΥ:

Την οικτρή κατάσταση στην οποία περιήλθαν οι υπόδουλοι ελληνόφωνοι πληθυσμοί κατά την περίοδο της Οθωμανικής κατοχής, εξαιτίας της άγνοιας και της αμάθειας που επέβαλε η Εκκλησία, η οποία προωθούσε μόνο τα θρησκευτικά μαθήματα, μας την αποκαλύπτει οΑνώνυμος συγγραφέας της «Ελληνικής Νομαρχίας» (1806).

Στο εν λόγω κείμενο τουένθερμου Έλληνα πατριώτη και επαναστάτη διαφωτιστή καταγγέλλεται πώς η θρησκευτική εκπαίδευση διαιώνιζε το καθεστώς δουλείας που είχε επιβληθεί:

«Εσείς, ω αθάνατοι ψυχαί των ...ελευθέρων προγόνων μου, ενδυναμώσατε τώρα τον ζήλον μου με τα ηρωικά σας εντάλματα, δια να εκφράσω καθώς πρέπει τα της Ελευθερίας κάλλη εις τους απογόνους σας.

Και συ, ιερά Πατρίς, εγκαρδίωσον και στερέωσον την προς σε αγάπην μου με την ενθύμησιν των παλαιών τερατουργημάτων σου, δια να παραστήσω με σαφήνειαν εις τα τέκνα σου τα φοβεράς χρείας σου και να ενθουσιάσω τας ελληνικάς των καρδίας με τον θείον σου έρωτα» (7).

«Αυταί αι τυραννίαι, ω Έλληνες, είναι συνθεμέναι από θεοκρατίαν και ολιγαρχίαν» (94).
«Η δε θεοκρατία είναι ο κλήρος. (α) Οι ιερείς αγαπητοί μου, φυλάττοντες ένα σκοπόν, καθόλου διάφορον από τους λοιπούς συμπολίτας, πάντοτε επροσπάθησαν με το μέσον της θεότητος να καταδυναστεύσουν τους συμπολίτας των καθώς μέχρι της σήμερον με την αμάθειαν και κακομάθησιν επέτυχον του σκοπού των. Αυτοί, καλύπτοντες με τίτλον αγιότητος τα πλέον φανερά ψεύματα, εγέμισαν τους αδύνατους νόας του λαού από μίαν τοσαύτην δεισιδαιμονίαν, ώστε όπου αντί να ονομάσουν ψεύμα το αδύνατον, το ονομάζουν άγιον…»(95).
«Από τότε λοιπόν έως εις τους 364 μετά Χριστόν, όπου διεμοιράσθη το Ρωμαϊκόν βασίλειον εις Ανατολικόν και Δυτικόν, οι Έλληνες υπόκειντο εις φοβεράν τυραννίαν και έπαθον ανήκουστα βάσανα και ταλαιπωρίας από τους διαφόρους σκληροτάτους ιμπεράτωρας οπού η Ρώμη τους έπεμπεν.

Δεν εδύναντο να ελευθερώσι από τοιούτον ζυγόν (αγκαλά και τα ήθη των να μην ήτον παντάπασιν διεφθαρμένα και να υπόκειντο εις ξένην αρχήν) επειδή η επικράτεια ήτον μεγαλωτάτη και δεν υπέφερον όλοι εξ ίσου τας δυστυχίας και εξακολούθως δεν ημπορούσαν να ενωθούν όλοι μαζί δια να εξολοθρεύσουν τους τυράννους των (α). Από τότε λοιπόν όπου εστερεώθη ο χριστιανισμός έως εις τους 1453, αντίς να αυξήσουν τα μέσα της ελευθερώσεώς των, φευ! εσμικρύνοντο.

Η δεισιδαιμονία και ο ψευδής τε και μάταιος ζήλος των ιερέων και πατριαρχών κατεκυρίευσεν τας ψυχάς των βασιλέων, οι οποίοι, αντίς να επιμελούντο εις το να διοικώσι τον λάον καθώς έπρεπε, άλλο δεν εστοχάζοντο παρά να φιλονικώσι και να κτίζωσιν εκκλησίας. Τότε εις την Ελλάδα εφάνησαν τρεις κυριότητες: η Τυραννία, το Ιερατείον και η Ευγένεια, αι οποίαι δια ένδεκα αιώνας σχεδόν κατέφθειραν τους Έλληνας και κατερήμωσαν την Ελλάδα. Η ματαιότης των πατριαρχών και παπών επροξένησεν το σχίσμα ανάμεσον ημών και των λατίνων. Και η δεισιδαιμονία ήνωσεν εις αυτό εν μίσος φοβερόν μέχρι της σήμερον.

»Αφού λέγω το Ιερατείον ηθέλησε να ενώση τα εκκλησιαστικά εντάλματα με τους πολιτικούς νόμους, δια να τιμάται εν ταυτώ και να ορίζη, χωρίς δυσκολίαν εκατάλαβεν ότι αναγκαίον ήτον πρότερον να τυφλώση τον λαόν με την αμάθειαν, δια να στερεώση καλλιότερα τον σκοπόν του. Και ούτως επροσπάθησεν να εσβήση κάθε σπουδήν εις την Ελλάδα και υπερασπίσθη την αμάθειαν. Αι επιστήμαι, οπού πρότερον ήνθιζον, άρχισαν να μαρανθώσι, τα σχολεία εσφαλίσθησαν, οι διδάσκαλοι εμωράνθησαν και η αλήθεια με την φιλοσοφίαν εξωρίσθησαν. Άλλο βιβλίον δεν ευρίσκετο ειμή τα πονήματα των ιερέων. Κάθε φιλόλογος άλλο δεν ημπορούσε να αναγνώση ειμή τα θαύματα και τους βίους των αγίων.

Και οι ταλαίπωροι Έλληνες, αγκαλά και φιλελεύθεροι, υστερημένοι όμως από το φως της φιλοσοφίας, έγιναν σχεδόν δούλοι κατά συνήθειαν, μεμεθυσμένοι δε από την αμάθειαν και δεισιδαιμονίαν υπήκουον και εφοβούντο τους τυράννους των χωρίς να ηξεύρουν το διατί. Ένας αφορισμός του αρχιερέως ετρόμαζεν τόσα μιλούνια ανθρώπων.

Ω δεισιδαιμονία, πόσον φοβερά είσαι ανάμεσα εις τα ανθρώπινα πάθη και πόσον ουτιδανώνεις την ανθρωπότητα όταν κυριεύσης τας ψυχάς των απλών και αμαθών λαών× οι οποίοι τόσον απομωρώνονται, όπου τρέμουσιν εις την ψευδή λαλιάν σου, καθώς τα βρέφη φοβούνται ένα όφιν ξύλινον ή ένα χαλκούν λέοντα. Εις τοιαύτην κατάστασιν, αδελφοί μου, ευρίσκετο η Ελλάς όταν προ 453 χρόνων από την σήμερον η αυτή δεισιδαιμονία και η αμάθεια είχεν αναβιβάσει εις υψηλόν θρόνον ένα αχρείον αιθίοπα, ο οποίος ώρμησε με τα άρματα του ψεύδους και της πλάνης και εκυρίευσεν σχεδόν το τέταρτον της γης» (105 έως 108).

Ο Ανώνυμος Έλλην, όταν έγραφε το 1806 το φλογερό του κείμενο που χρόνια αργότερα θα γινόταν το ιδεολογικό μανιφέστο της Επανάστασης του 1821, αγνοούσε εντελώς την «ηρωική» προσπάθεια του Κλήρου να μορφώσει τους υπόδουλους. Αγνοεί επίσης εντελώς τις όποιες, έστω και φήμες, περί ύπαρξης «κρυφών σχολειών» στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα ή αλλού. Αντιθέτως περιγράφει με σαφήνεια την εικόνα μίας μεσαιωνικής εκκλησιαστικής εκπαίδευσης και χρεώνει αποκλειστικά και μόνο στην Ανατολική Εκκλησία την αμάθεια του λαού εξαιτίας των σκοταδιστικών ιεροδιδασκαλείων της. Τα ίδια έγραφε και οBartholdy:
«Αυτοί οι καλόγεροι καλλιεργούν κάθε δεισιδαιμονία, επιτρέπουν κάθε δολιότητα, καταδιώκουν τους φωτισμένους ανθρώπους. Όσες φορές βρέθηκα πλάι σε καλόγερους διαπίστωσα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, πως είναι ιδιοτελείς, φιλοχρήματοι, μοχθηροί, απελέκητοι και απίθανα ρυπαροί. Είναι οι βδέλλες που απομυζούν το αίμα του λαού και βρίσκουν πάντοτε τον τρόπο να αρπάζουν για λογαριασμό τους το καλύτερο» [Κυριάκος Σιμόπουλος, «Ξένοι Ταξιδιώτες στην Ελλάδα», τόμος Γ1΄, σελίδα 194, εκδόσεις «Στάχυ», Έκτη Έκδοση, Αθήνα 1999.]
Τα σχολεία που τελούσαν υπό την εποπτεία της Εκκλησίας μόνο κρυφά δεν ήταν, εφόσον γίνονταν εύκολα αντιληπτά. Για παράδειγμα, ο Στέφανος Γκέρλαχ, ιεροκήρυκας και βοηθός καθηγητή στην Τυβίγγη, βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη το έτος 1572 ως ένας εκ της πρεσβείας που απέστειλε ο αυτοκράτωρ της Γερμανίας. Και είδε τα εξής:
«Εις μερικάς πόλεις υπάρχουν σχολεία προσηρτημένα εις τας εκκλησίας των Γραικών δεν υπάρχουν τάξεις εις αυτά, ούτε διάφορα μαθήματα. ένας μοναδικός διδάσκαλος διδάσκει τα παιδιά με το ψαλτήριον, το Ωρολόγιον, τας Ακολουθίας και μερικά άλλα βιβλία εν χρήσει εις την Εκκλησίαν» [«Σημειώσεις του Κρουσίου εις την Πατριαρχικήν Ιστορίαν» του Μαλαξού (Turcograecia)].

Αν τα ιεροδιδασκαλεία αυτά ήταν κρυφά, απορίας άξιον είναι πως τα είδε ένας Γερμανός και δεν τα είχαν πάρει είδηση οι Τούρκοι. Ο Ανώνυμος, όπως και οι άλλες ιστορικές πηγές εκείνης της εποχής δεν αναφέρουν πουθενά ότι οι Τούρκοι εμπόδιζαν τη μόρφωση των υπόδουλων χριστιανών.

Τα πρώτα λοιπόν 100 χρόνια οθωμανικής κατοχής σήμαναν έναν νέο μεσαίωνα για τους ελληνόφωνους ρωμιούς, όπως και για τους υπόλοιπους λαούς της αυτοκρατορίας. Στην εποχή αυτή «βασιλεύει η βυζαντινοεκκλησιαστική παράδοση: «το φεουδαρχικό θεοκρατικό πνεύμα και ο αττικισμός» , όπως γράφει ο παιδαγωγός Κ. Σωτηρίου» . Ο έλεγχος της Εκκλησίας γίνεται πλέον πλήρης επί των εκπαιδευτικών ζητημάτων. Οι δάσκαλοι όχι μόνο έπρεπε να ήταν ιερείς αλλά και διορίζονταν από τους κατά τόπους επισκόπους με γνώμονα ότι θα δίδασκαν αποκλειστικά και μόνο το μάθημα των θρησκευτικών (όπως το λέμε σήμερα): «Ει μεν διδάσκαλοι παρά των οικείων επισκόπων ετάχθησαν επ’ εκκλησίας ευαγγελίζεσθαι τω λαώ τα σωτήρια». [Θεόδωρου Βαλσάμωνος ερώτησιν ΜΑ΄ «Διδάσκαλοι τινες ζητούσι λαβείν από των μαθητών αυτών τον δεκατισμόν και την πρωτοτοκίαν. εικός εστιν ή ου;», πηγή: Τρύφωνος Ε. Ευαγγελίδου Δ.Φ., «Η Παιδεία επί Τουρκοκρατίας», τόμος Α΄, σελίδα LXIV, Αθήνα 1936, ανατύπωση από τις «Αναστατικές Εκδόσεις – Διονυσίου Νότη Καραβία», σειρά «Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών»].

Η εκπαίδευση περιοριζόταν σε ανάγνωση και γραφή, αμφότερες δε διδάσκονταν μόνο μέσα από τα θρησκευτικά βιβλία.
Ενίοτε οι μαθητές μάθαιναν και πρακτική αριθμητική. Τα μαθηματικά (άλγεβρα – γεωμετρία), απαγορεύονταν ως επιστήμες διαβολικές και ενασχολήσεις μαγικές.

Το μάθημα γινόταν στα ιεροδιδασκαλεία, τα οποία στεγάζονταν σε εκκλησίες και μοναστήρια, όπως και σήμερα τα ιεροδιδασκαλεία των μουσουλμάνων αντίστοιχα στεγάζονται στα τζαμιά: «εν μεν ταις μεγαλοπόλεσι (τα σχολεία στεγάζονταν) παρά τοις μητροπολιτικοίς μεγάροις, εν δαι ταις κωμοπόλεσι και τοις χωρίοις παρά τοις ιεροίς ναοίς και ταις παρακειμέναις Μοναίς, ως αναφέρεται εν τοις σωζομένοις εγγράφοις παρά τω Μαρτίνω Κρουσίω και Στεφάνω Γερλαχίω, οίτινες εν τη «Τουρκογραικία» πλείστας όσας πληροφορίας περί των σχολείων παρά τοις Έλλησιν έχουσιν, οίον, ότι, ως επί το πολύ τα σχολεία ταύτα διευθύνοντο υπό ιερέων ή μοναχών, διδασκόντων, μετά την επί της πινακίδος και της φυλλάδας διδασκαλίαν της αλφαβήτου και του συλλαβισμού, εκκλησιαστικά τινα βιβλία ως αναγνωστικά» [Τρύφωνος Ε. Ευαγγελίδου Δ.Φ., «Η Παιδεία επί Τουρκοκρατίας», τόμος Α΄, σελίδα LXXXI, Αθήνα 1936, ανατύπωση από τις «Αναστατικές Εκδόσεις – Διονυσίου Νότη Καραβία», σειρά «Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών»].

Το έτος 1810 ο Leake επισκέφτηκε το ιεροδιδασκαλείο των Φαρσάλων, όπου «…λειτουργούσε σχολείο για αγόρια. Η διδασκαλία περιοριζόταν στην ανάγνωση και τη γραφή και γινόταν, όπως στα περισσότερα φτωχά χωριά, στο νάρθηκα της εκκλησίας. Ο δάσκαλος, που συνήθως είναι παπάς, έπαιρνε από κάθε μαθητή 20-30 παράδες το μήνα» [Κυριάκος Σιμόπουλος, «Ξένοι Ταξιδιώτες στην Ελλάδα», τόμος Γ1΄, σελίδα 502, εκδόσεις «Στάχυ», Έκτη Έκδοση, Αθήνα 1999].

Ο φραγκολεβαντίνος τηνιακός γιατρός Marc Philippe Zallony, στο βιβλίο του με τίτλο «Ταξίδι στην Τήνο» που κυκλοφόρησε το 1809 στο Παρίσι, περιγράφει το αυστηρό και σχολαστικό εκκλησιαστικό εκπαιδευτικό καθεστώς που είχαν επιβάλλει στο νησί τόσο οι ρωμιοί ορθόδοξοι, όσο και οι ρωμαιοκαθολικοί καλόγεροι και παπάδες:
«Στα μεγάλα χωριά του νησιού λειτουργούν σχολεία που διευθύνονταν από παπάδες, Έλληνες ή Λατίνους, ανάλογα με την ενορία. Σ’ αυτά τα σχολεία φοιτούσαν και τα παιδιά των γειτονικών χωριών. Πήγαιναν το πρωί, κουβαλώντας την τροφή της ημέρας, και γύριζαν το βράδυ. Στο χωριό Ξινάρα λειτουργούσε γυμνάσιο.
»Η διδασκαλεία στα σχολεία περιοριζόταν στην ανάγνωση διαφόρων θρησκευτικών βιβλίων. Ψαλμοί του Δαυίδ, ακολουθία της Θεοτόκου, συναξάρια κ.λπ. «Όλο το χρόνο δεν κάνουν τίποτα από το να διαβάζουν και να ξαναδιαβάζουν αυτά τα βιβλία χωρίς να καταλαβαίνουν τίποτα. Από τις πολλές επαναλήψεις αποστηθίζουν τα κείμενα»» [Κυριάκος Σιμόπουλος, «Ξένοι Ταξιδιώτες στην Ελλάδα», τόμος Γ1΄, σελίδα 509, εκδόσεις «Στάχυ», Έκτη Έκδοση, Αθήνα 1999].
Τα ορθόδοξα μοναστήρια μάλιστα δέχονταν μαθητές μεγαλύτερης ηλικίας, να είχαν βγάλει πρώτα γένια, και όχι μικρά παιδιά για να μην σκανδαλίζονται προφανώς οι… «άγιοι πατέρες»: «απηγόρευον την εις αυτά (στα Μοναστήρια) φοίτησιν παίδων λείον εχόντων το πρόσωπον, ήτοι αγενείων» [Τρύφωνος Ε. Ευαγγελίδου Δ.Φ., «Η Παιδεία επί Τουρκοκρατίας», τόμος Α΄, σελίδα LXVI, Αθήνα 1936, ανατύπωση από τις «Αναστατικές Εκδόσεις – Διονυσίου Νότη Καραβία», σειρά «Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών»].
Κάποιοι μοναχοί έφτασαν να παραγγέλνουν και ακρότητες, οι οποίες στέκουν αιώνια δείγματα χριστιανικής αγάπης και φιλανθρωπίας. Ο Άγιος Αθανάσιος μοναχός που μόναζε στα Μετέωρα και κτήτωρ μονής παραγγέλνει: «παιδιά κοσμικά γράμματα να μη μαθαίνουν. γυναίκα να μην εμβαίνη εμπρός από το διατεταγμένο όρος, μήτε να μην δώσωσι τίποτες να φάγη από τα φαγητά, αν και ήθελε συμβή να αποθάνη από την πείνα» [Πηγή: Τρύφωνος Ε. Ευαγγελίδου Δ.Φ., «Η Παιδεία επί Τουρκοκρατίας», τόμος Α΄, σελίδα LXVI, υποσημείωση 1, Αθήνα 1936, ανατύπωση από τις «Αναστατικές Εκδόσεις – Διονυσίου Νότη Καραβία», σειρά «Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών»].
Ολόκληρο το εκκλησιαστικό εκπαιδευτικό σύστημα αποσκοπούσε στα χρόνια της τουρκοκρατίας εις το να παράγει αποκλειστικά και μόνο ιερείς ή στελέχη για τον οθωμανικό κρατικό μηχανισμό (δημοσίους υπαλλήλους δηλαδή, όπως και σήμερα): «οι πλούσιοι γονείς εφρόντιζον είτε εν τοις γνωστοίς σχολείοις να εκπαιδεύωσι τα τέκνα των είτε ιδιωτικώς κατ’ οίκον, ως συνέβαινε παρά τους αρχαίους, δια ιερομονάχων λογίων επί προσδοκία να προαχθώσιν εν τη κοινωνία ή ως γραμματείς εν τοις ύστερον χρόνοις παρά τοις Φαναριώταις, ή να χειροτονηθώσιν αρχιερείς, ως οι πατέρες οι πτωχοί ηύχοντο εις τα τέκνα των: «να τοις αξιώση ο Θεός να βάλωσι πετραχήλι». διότι οι ιερείς ήσαν εξηρημένοι δημοσίων φόρων» [Τρύφωνος Ε. Ευαγγελίδου Δ.Φ., «Η Παιδεία επί Τουρκοκρατίας», τόμος Α΄, σελίδα LXXI, Αθήνα 1936, ανατύπωση από τις «Αναστατικές Εκδόσεις – Διονυσίου Νότη Καραβία», σειρά «Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών»].
Αν κανείς ήθελε να είναι νόμιμος φοροφυγάς πήγαινε σε ένα μοναστήρι, μάθαινε μερικά κολλυβογράμματα, χειροτονούνταν ιερέας ή ιερομόναχος και… καθάριζε δια παντός με την εφορία. Όσοι πάλι δεν μπορούσαν να γίνουν ιερείς, αφού μάθαιναν γράμματα αναζητούσαν στη συνέχεια μία θέση στο… οθωμανικό κρατικό μηχανισμό (πόσο λίγο έχει αλλάξει η νοοτροπία της ελληνικής κοινωνίας από τότε μέχρι σήμερα): «…πολλοί πτωχοί νέοι απερχόμενοι της πατρίδος των μετ’ ελαχίστων εφοδίων εις Πάτμον, Χίον, Σμύρνην και αλλαχού, υπέμενον παντός είδους στερήσεις, αποφεύγοντες άλλο επάγγελμα, ίνα διορισθώσι παρά τοις διερμηνεύσι του στόλου ή τοις μεγάλοις τοιούτοις, ίνα ανώτερον δημιουργήσωσι στάδιον, ιδίως παράς τοις ηγεμόσι των παραδουναβίων ηγεμονιών, ανερχόμενοι εις τα ποικιλώνυμα αξιώματα, άπερ αναγράφει ο Δ. Φωτεινός εν τη ιστορία της πάλαι Δακίας (Βιέννη 1818-1819 τόμος Γ΄), των οποίων τα κέρδη δεν ήσαν μικρά. Πολλοί προσεκολλώντο εις αρχιερείς ίνα μετ’ ολίγον προστατευόμενοι προαχθώσι και αυτοί εις τοιούτους» [Τρύφωνος Ε. Ευαγγελίδου Δ.Φ., «Η Παιδεία επί Τουρκοκρατίας», τόμος Α΄, σελίδα LXXI, Αθήνα 1936, ανατύπωση από τις «Αναστατικές Εκδόσεις – Διονυσίου Νότη Καραβία», σειρά «Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών»].
Εδώ μπορούμε να εντοπίσουμε και από πότε μας έχει μείνει το… κουσούρι του διορισμού στο «δημόσιο»!!!
Το ίδιο καθεστώς συνεχίστηκε μέχρι και το πρώτο μισό του 18ου αιώνα, οπότε οι ιδέες του Διαφωτισμού άρχισαν να φτάνουν με τους ξενιτεμένους Έλληνες δειλά – δειλά και στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα, οπότε συντελέσθηκε μία άνθιση των θετικών επιστημών. Βεβαίως, όπως θα δούμε σε επόμενο άρθρο, η Εκκλησία έκανε τα πάντα για να εμποδίσει τις επιστημονικές (λογικές) σπουδές. Εδώ θα πρέπει να πούμε, ότι στην Οθωμανική αυτοκρατορία οι πλέον «γραμματισμένοι» από τους λαούς που ζούσανε εντός των συνόρων της ήταν οι Έλληνες. Αυτός ήταν και ο λόγος που προτιμούνταν στις σημαντικές κρατικές θέσεις, σε αντίθεση με τους κατά συντριπτική πλειοψηφία αγράμματους και αστοιχείωτους Τούρκους. Οι Έλληνες «προσελαμβάνοντο ως ανώτεροι υπάλληλοι της τουρκικής κυβερνήσεως, ήτις απετελείτο, ως λέγει ο πολύς Χάμμερ εν τη «ιστορία του Οθωμανικού Κράτους», υπό αγραμμάτων μεν, αλλά μεγάλην επιτηδειότητα εχόντων Τούρκων». Συμπεραίνουμε λοιπόν για μία ακόμη φορά, ότι και πριν το πρώτο ξέσπασμα του Διαφωτισμού, οι Έλληνες μπορούσαν ελεύθερα να μαθητεύουν στα ιεροδιδασκαλεία της Εκκλησίας όχι από κάποια φιλανθρωπία ή φιλομάθεια του κατακτητή, αλλά διότι ήταν απαραίτητοι ως «γραμματιζούμενοι» κρατικοί υπάλληλοι πρωτίστως στους ίδιους τους Οθωμανούς.
Χωρίς τους ρωμιούς (Έλληνες) «γραμματικούς» ήταν αδύνατο να κυβερνηθεί η αχανής αυτοκρατορία. Πριν μάλιστα από το ξέσπασμα του Διαφωτισμού συμβαίνει μία έξαρση στη συγγραφή δοκιμίων, κυρίως θρησκευτικού περιεχομένου, από τους γραμματισμένους ρωμιούς, οι οποίοι αποτελούσαν τη δυναμική τάξη του οθωμανικού κρατικού μηχανισμού. Σε 2.000 περίπου ανέρχονται τα βιβλία που γράφτηκαν τότε, εκ των οποίων τα ¾ είναι θρησκευτικής ύλης. Δικαιολογημένο ως φαινόμενο, αν κρίνει κανείς πως η μόνη εκπαίδευση που επιτρεπόταν ήταν η θρησκευτική, και κάθε ανησυχία πνεύματος ήταν εγκλωβισμένη στην (περιορισμένη και μόνη προσιτή), εκκλησιαστική βιβλιογραφία. Αυτά όμως συνέβαιναν στις υπόδουλες ελληνικές χώρες. Αντίθετα, οι ξενιτεμένοι Έλληνες είχαν ήδη προσανατολιστεί στην πατρώα Ελληνική Φιλοσοφία και Παιδεία, κρατώντας αδιάκοπη τη συνέχεια από τον Πλήθωνα και τους νεοπλατωνικούς του Μυστρά του 15ου αιώνα.
[Θα ακολουθήσει σειρά άρθρων με την ιστορία του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, τον αγώνα των Διαφωτιστών να μορφώσουν τον υπόδουλο ελληνικό λαό και τον μανιασμένο πόλεμο που εξαπέλυσε η Εκκλησία ενάντια σε όσους προσπαθούσαν να φτιάξουν σχολεία και να προετοιμάσουν τους Έλληνες για την εθνική απελευθέρωση. Πολλοί αναγνώστες μας ίσως σοκαριστούν από τα στοιχεία που θα παραθέσουμε και από τα εγκλήματα της Εκκλησίας κατά του Ελληνικού Έθνους και της πατρίδας. Ωστόσο, είναι αδύνατον πλέον να σιωπούμε... Ήρθε η ώρα να πούμε όλες τις αλήθειες, γιατί πατριωτικό είναι το αληθινό!]
ΒΕΒΑΙΑ ΕΓΩ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ ΕΧΩ ΜΙΑ ΑΠΟΨΗ ΑΝΤΙΘΕΤΗ Η ΑΝ ΘΕΛΕΤΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ. ΣΑΦΩΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΜΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ ΑΝ ΥΠΗΡΧΑΝ Η ΟΧΙ ΤΑ ΚΡΥΦΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΩΣ ΛΕΞΗ ΔΗΛΑΔΗ ΚΡΥΦΑ Η ΦΑΝΕΡΑ,ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΔΙΑΦΟΡΟ.
ΑΝ ΥΠΟΘΕΣΟΥΜΕ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΚΡΥΦΑ ΚΑΙ ΦΑΝΕΡΑ ΚΑΙ ΟΤΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΔΙΑΛΕΞΕ ΝΑ ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΜΟΝΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ,ΠΑΛΙ ΜΕ ΑΦΗΝΕΙ ΑΔΙΑΦΟΡΟ ΤΙ ΔΙΑΛΕΞΕ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ! ΕΜΕΝΑ ΜΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ ΟΤΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΖΑΝ ΤΗΝ ΔΙΑΒΑΖΑΝ ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΥ ΓΛΩΣΣΑ,ΑΥΤΟ ΜΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ ΟΤΙ ΔΕΝ ΧΑΘΗΚΕ Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΟΥ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ.ΑΡΑ ΑΝ ΘΕΛΕΤΕ ΚΑΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΥΤΗ ΕΚΑΝΕ ΙΣΩΣ ΚΑΙ ΚΑΛΟ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ. ΟΠΟΤΕ ΓΙΑ ΕΜΕΝΑ ΥΠΗΡΧΕ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΚΟ ΣΦΑΓΕΑ.ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΚΟ ΠΟΥ ΕΚΑΝΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΟΥ ΓΕΝΙΤΣΑΡΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΔΟΛΟΦΟΝΟΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ,ΝΑΙ ΥΠΗΡΧΕ ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΙΑΤΙ ΚΑΠΟΙΟΙ ΣΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΘΕΛΛΗΝΙΣΜΟ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ.

Read More

ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΡΑΤΣΙΣΤΕΣ ΜΑΣ ΚΑΝΕΤΕ ΟΜΩΣ ΜΕ ΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΑΣ

Κι όμως! Κάποιοι στην Ελλάδα, γυρίζουν την πλάτη τους στους Έλληνες και παραδίδουν τη βοήθεια που προορίζεται για τα Ελληνόπουλα που υποφέρουν από την ανέχεια, στους λαθρομετανάστες! Προσέξτε: «Ύστερα από έρευνα που έκανε το ΚΥΠΕ, με τη συνδρομή του Αθηναϊκού - Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, επέλεξε να βοηθήσει το Διαπολιτισμικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης. Το σχολείο βρίσκεται στην Ξηροκρήνη και φιλοξενεί σήμερα 45 μαθητές από χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, την Αλβανία και τη Ρουμανία».

Ναι, αυτό δίνουν τα ίδια τα πρακτορεία ειδήσεων, με «προοδευτική» περηφάνεια, για το που καταλήγει η βοήθεια των Κυπρίων αδερφών μας! Και ποια «έρευνα» έκαναν; Πλέον, οι Έλληνες είναι πολίτες δεύτερης κατηγορίας, στην ίδια τους την πατρίδα, ελέω της αριστεράς και όσων ελέγχουν τα ΜΜΕ. Ρωτήθηκαν όσοι Έλληνες πρόσφεραν βοήθεια στην Κύπρο για Έλληνες (φωτογραφία από σχετική εκδήλωση στην Κύπρο), για αυτή την «επιλογή»; Τίποτα άλλο.

Read More

ΠΗΡΑΝ ΑΕΡΑ

Σλάβοι στο Γκόλο Μπόρντα της Αλβανίας (περιοχή Πρέσπας) δημιούργησαν ένα νέο σύλλογο, ο οποίος καταγράφηκε στο Περιφερειακό Δικαστήριο των Τιράνων.

Ο νεοσυσταθείς σύλλογος έχει την ονομασία «Μόστ»/’Γέφυρα’, πρόεδρός του είναι ο....
Μπεσνίκ Χασάνι και αντιπρόδρος ο Ιλμπερ Καντρίου και γενικός γραμματέας ο Λαβνταρίνι Μέτα.


«Κύριος στόχος του συλλόγου είναι η συνέχιση του αγώνα για την αναγνώριση των «Μακεδόνων» στο Γκόλο Μπόρντα, από το αλβανικό κράτος και η εισαγωγή της σλαβικής γλώσσας στα σχολεία του Γκόλο Μπόρντα για την ενίσχυση της σλαβικής ταυτότητας, του πολιτισμού, της παράδοσης, της γλώσσας, της λαογραφίας, των εθίμων», όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά στο δημοσίευμα.

Ο Σύλλογος θα έχει έδρα στο δήμο Τρεμπίστε, όπου θα υπάρχει και υλικοτεχνική υποστήριξη από το μοναδικό σλαβικό κόμμα της Αλβανίας που είναι το ‘Μακεντόνσκα Αλιανσα ζα εβροπσκα ιντεγκρατσια’/ « μακεδονική Συμμαχία για την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση».
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΛΛΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ.Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Read More

ΔΙΚΑΙΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΧΑΡΑΤΣΙ

Η ΔΕΗ δεν μπορεί να διακόψει την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος σε όσους δεν πληρώσουν το έκτακτο ειδικό τέλος ακινήτων αποφάσισε αργά το βράδυ της Παρασκευής σε διάσκεψη, κεκλεισμένων των θυρών, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου (πρόεδρος ο Παν. Πικραμμένος και εισηγήτρια η σύμβουλος Επικρατείας Ευαγγελία Νίκα) έκριναν ότι η επιβολή του «χαρατσιού» ή όπως επίσημα λέγεται του έκτακτου ειδικού τέλους ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών, είναι συνταγματική και νόμιμη.

Και αυτό γιατί το ειδικό τέλος ακινήτων δεν είναι πάγιος φόρος (δηλαδή δεν θα πληρώνεται μόνιμα και σταθερά), αλλά είναι έκτακτος, καθώς έχει επιβληθεί για δύο χρόνια. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με τους δικαστές, η επιβολή του δεν προσκρούει σε καμιά συνταγματική επιταγή.

Αντίθετα, οι σύμβουλοι Επικρατείας αποφάνθηκαν, σχεδόν ομόφωνα, ότι είναι αντισυνταγματική και παράνομη η νομοθετική ρύθμιση που προβλέπει ότι η ΔΕΗ θα διακόπτει την παροχή του ρεύματος σε περίπτωση κατά την οποία ο καταναλωτής δεν πληρώσει το ειδικό τέλος ακινήτων που περιλαμβάνεται στον λογαριασμό του ρεύματος.

Πάντως, το δικαστήριο επιφυλάχθηκε σε περίπτωση που το «χαράτσι» από έκτακτο που είναι σήμερα μεταβληθεί με νομοθετική ρύθμιση, σε πάγιο να κρίνει και πάλι την συνταγματικότητα ή μη της επιβολής του. Και αυτό εφόσον βέβαια προσβληθεί και πάλι η νέα νομοθετική ρύθμιση στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο.

Στο ΣτΕ προσέφυγαν τον περασμένο Νοέμβριο οι Δικηγορικοί Σύλλογοι Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Καλαμάτας, Βόλου, Ηρακλείου, Σύρου και Καβάλας, η ΑΔΕΔΥ ο Δήμος Πυλαίας – Χορτιάτη, η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Πελοποννήσου, το Επιμελητήριο Καβάλας, το Σωματείο «Έλληνες Φορολογούμενοι», ιδιοκτήτες ακινήτων, κ.λπ. Όλοι στρέφονται κατά της από 10.10.2011 απόφασης του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών (εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του Ν. 4021/2011) με την οποία καθορίζεται ο τρόπος και η διαδικασία είσπραξης του έκτακτου ειδικού τέλους και ζητούν να ακυρωθεί.

Οι προσφεύγοντες υποστηρίζουν, μεταξύ των άλλων, ότι το έκτακτο ειδικό τέλος ακινήτων δεν είναι ειδικό τέλος, αλλά επιβολή νέου φόρου κάτι που είναι αντίθετο σε πλειάδα συνταγματικών διατάξεων (αντίθετη στα άρθρα 1, 2, 4, 5, 20, 26, 48, 78 και 101 του Συντάγματος) και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) που προστατεύει την ιδιοκτησία.

Read More

ΥΣΤΑΤΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ Η ΧΑΣΟΥΡΑ

Μπορεί το «Κίνημα της πατάτας» να παίρνει ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις και οι πολίτες – καταναλωτές σε συνεργασία με τους παραγωγούς να βάζουν τέλος στην εκμετάλλευση των μεσαζόντων, όμως κάποιοι έχουν αντίθετη γνώμη.

Σύμφωνα με.....
απολύτως ασφαλείς πληροφορίες πολλοί έμποροι – μεσάζοντες από την Κεντρική Λαχαναγορά της Αθήνας έχουν ξεκινήσει επαφές με στελέχη του υπουργείου Ανάπτυξης και με τον αρμόδιο υπουργό Μιχάλη Χρυσοχοΐδη προκειμένου να μεθοδευτεί ένας τρόπος ώστε «να σταματήσει η χασούρα» όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν.

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι αναμένεται εντός των επόμενων ημερών συνάντηση των εκπροσώπων των μεσαζόντων με τον ίδιο τον Μιχ. Χρυσοχοΐδη προκειμένου να τεθεί το... πρόβλημα επί τάπητος και να εξευρεθεί νομική φόρμουλα η οποία, εμμέσως πλην σαφώς, θα βάζει φρένο σε τέτοιες λαϊκές πρωτοβουλίες έστω κι αν μοναδικό κίνητρο έχουν την ανακούφιση των πολιτών.

Στο πλαίσιο αυτό οι μεσάζοντες έφτασαν στο σημείο να κάνουν λόγο και «για καθεστώς παρανομίας» υπό το οποίο τελούν οι συγκεκριμένες πρωτοβουλίες ενώ τώρα θυμήθηκαν την πιστοποίηση της ποιότητας των διανεμόμενων προϊόντων αλλά και το «τι τιμολόγια κόβονται»!

Οι «προσπάθειες» των μεσαζόντων εντείνονται μέρα με τη μέρα, ιδιαίτερα μετά την είδηση ότι στον χορό των συγκεκριμένων πρωτοβουλιών των πολιτών αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης επιθυμούν να ενταχθούν οι ελαιοπαραγωγοί της Κρήτης αλλά και κτηνοτρόφοι από όλη την Ελλάδα ενόψει μάλιστα και του Πάσχα.

Το ζήτημα που τίθεται βεβαίως είναι γιατί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης δέχεται να συζητήσει με τους μεσάζοντες για το θέμα και δεν κλείνει κάθε δίαυλο επικοινωνίας μαζί τους αφού το σύστημα λειτουργεί τόσο προς όφελος των παραγωγών όσο και προς όφελος των πολιτών – καταναλωτών!

Read More

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΥΖΙΝΑ ΜΑΣ

• ΜΑΓΙΟΝΕΖΑ: Αν σας έχει μείνει μαγιονέζα στο βαζάκι και δεν βλέπετε να την χρησιμοποιείτε στο άμεσο μέλλον μπορείτε να ρίξτε λίγο λάδι ή ξύδι στο βαζάκι, λιωμένο σκόρδο, αλάτι-πιπέρι και όποια άλλα μπαχαρικά θέλετε να ταρακουνήστε το βαζάκι και να φτιάξετε μία ωραιότατη σάλτσα για τις σαλάτες σας.

• ΓΑΛΑ: Λήγει το γάλα και δεν το έχετε ανοίξει ακόμη; Φτιάξτε κρέμα βανίλιας και θυμηθείτε τα παιδικά σας χρόνια ή φτιάξτε μία μπεσαμέλ και ρίξτε την πάνω από διάφορα βρασμένα λαχανικά και στο φούρνο.

• ΑΛΑΤΙ ΛΥΣΣΑ: Κατέληξε ή σούπα σας να βγει λύσσα; Μην την πετάξετε. Καθαρίστε μία πατάτα και ρίξτε την μέσα. Ξαναβράστε για λίγο. Αφού δοκιμάστε το φαγητό και είστε εντάξει με το αποτέλεσμα βγάλτε την πατάτα και σερβίρετε κανονικά.

• ΑΛΟΥΜΙΝΟΧΑΡΤΟ: Δεν είναι ανάγκη να το πετάτε μετά από κάθε χρήση, σκουπίστε το και διπλώστε το για να ξαναχρησιμοποιηθεί. Πετάξτε το αν είναι πολύ λερωμένο ή διαλυμένο.

• ΑΥΓΑ: Κάντε την δική σας στραπατσάδα με λαχανικά, ομελέτα με τυρί και λαχανικά ή ακόμη τηγανίστε ένα τηγάνι πατάτες στο τέλος αφαιρέστε το πολύ λάδι και ρίξτε το χτυπημένο αυγό.

Αν το αυγό που θέλετε να βράσετε είναι ελαφρώς ραγισμένο μην το πετάξετε. Για να μην σας ξεχειλίσει το ασπράδι ρίξτε μέσα στο νερό που θα βράσει λίγο ξύδι.

• ΔΟΧΕΙΑ ΠΛΑΣΤΙΚΑ: Μην πετάτε τα δοχεία συσκευασίας (πχ. παγωτό) που αγοράζετε με διάφορα τρόφιμα κατά καιρούς. Πλύνετε τα και χρησιμοποιήστε τα σαν τάπερ.

• ΚΑΣΣΕΡΙ: Αν σας μένουν μικρά κομματάκια από κασέρια μπορείτε: -να τα τρίψτε και να τα καταψύξτε χρησιμοποιήστε τα την επόμενη φορά που θα φτιάξτε ξανά παστίτσιο ή ογκραντέν ή ακόμη μπορείτε να τα ρίξτε σε μία ομελέτα.

• ΚΙΜΑΣ: προσθέστε περισσότερο ψωμί για τα κεφτεδάκια σας.

• ΚΟΛΟΚΥΘΑΚΙΑ: Φτιάξατε γεμιστά κολοκυθάκια και δεν ξέρετε το να κάνετε την ψίχα τους; Κρατήστε την και φτιάξτε κολοκυθοκεφτέδες ή μπατζίνα.

• ΚΡΕΑΣ: Αν σας έχει μείνει κοκκινιστό κρέας ή αν δεν έχει μείνει καθόλου κρέας αλλά αρκετή σάλτσα βάλτε τη στην κατάψυξη. Μπορείτε άνετα άλλη μέρα να την χρησιμοποιήστε σε κάποια μακαρονάδα σας.

Σας έμεινε λίγο ψητό; Τεμαχίστε το σε πολύ μικρά κομμάτια και καταψύξτε το. Ότι κρέας και αν είναι. Μπορείτε να έχετε πρόχειρα στην κατάψυξη και πίτες (αυτές είναι για γύρο). Αντί να παραγγείλετε από έξω ψήστε για λίγο τις πίτες στο γκριλ και τσιγαρίστε το κρέας με λίγο σκόρδο (αν θέλετε) και φτιάξτε τους δικούς σας γύρους.

Προτιμήστε να αγοράσετε ολόκληρο το κοτόπουλο παρά μεμονωμένα συσκευασμένα τεμάχια. Σας βγαίνει πολύ πιο φτηνό. Τεμαχίστε το και καταψύξτε.

Κατά καιρούς βρίσκουμε πολύ καλές προσφορές σε κρέας. Αν βρείτε ψωνίστε το και βάλτε το στην κατάψυξη.

Στο σουπερμάρκετ ελέγξτε την διαφορά τιμής (κιλού) του έτοιμου πακεταρισμένου νωπού κρέατος με αυτό της βιτρίνας του ιδίου προϊόντος. Έχετε στο νου σας πως το πακεταρισμένο (εκτός αν είναι σε προσφορά) συμπεριλαμβάνει το κόστος εργατικών και συσκευασίας.

Σας έμειναν λίγα κεφτεδάκια ή 1-2 μπιφτέκια; Τσιγαρίστε λίγο σκόρδο και κρεμμύδι, Προσθέστε ντομάτα σάλτσα. Αφού βράσει ρίξτε τα ψιλοκομμένα και σερβίρετε με πιλάφι ή μακαρόνια.

Αν συνηθίζετε να μαγειρεύετε 1 κιλό κρέας πχ κοκκινιστό για φαγητό 1ας μέρας, για να κάνετε περισσότερη οικονομία μπορείτε να μαγειρεύετε 500-600 κρέας αλλά να το κόψετε σε πολύ μικρές μπουκίτσες. Έτσι και θα φτάσει για όλους χωρίς παράπονα και θα κάνετε οικονομία.

• ΚΡΕΜΜΥΔΙΑ: Αν κοντεύουν να σας χαλάσουν μπορείτε να τα ψιλοκόψτε, να τα απλώστε πάνω σε μια λαδόκολλα και βάλτε τα στην κατάψυξη για λίγες ώρες μέχρι να παγώσουν. Μετά ρίξτε τα σε σακούλα πλαστική στην κατάψυξη. Δεν θα γίνουν μία ομοιόμορφη μάζα και θα σας είναι πολύ εύκολο να τα χρησιμοποιείτε κάθε φορά που θα τα χρειάζεστε.

• ΚΡΑΣΙ: Μία φίλη μου όταν της μένει λίγο κρασί και ξέρει ότι θα καταλήξει στον νεροχύτη τα αποθηκεύει σε παγοκύστες και το καταναλώνει στα διάφορα φαγητά της.

• ΛΑΧΑΝΙΚΑ: Αν σας έχουν μείνει αρκετά λαχανικά που βλέπετε ότι δεν αντέχουν πολύ ακόμη φτιάξτε μια χορτόσουπα.

Αν σας μένουν λαχανικά ακόμη και τα κοτσανάκια από τους μαϊντανούς και σέλινο έχετε πρόχειρο ένα δοχείο στο ψυγείο ή στην κατάψυξη όπου κάθε φορά που σας περισσεύει κάτι ρίξτε το μέσα. Όταν γεμίσει ή όταν το χρειαστείτε μπορείτε να τα βράσετε και να φτιάξτε δικό σας ζωμό λαχανικών τον οποίο μπορείτε αφού κρυώσει να τον βάλετε σε παγοθήκες στην κατάψυξη ή ακόμη σε γυάλινα βαζάκια αρκεί να αφήστε τουλάχιστον 2 εκατοστά αέρα πριν τα κλείσετε.

Αγοράζετε πάντα φρούτα και λαχανικά εποχής. Αν θέλετε εκτός εποχής προτιμήστε τα κατεψυγμένα είναι φτηνότερα.

• ΛΙΧΟΥΔΙΕΣ: Μειώστε τα λεγόμενα junk foods στο σπίτι. Αν τα παιδιά σας καταναλώνουν μετά μανίας πατατάκια, γαριδάκια, κτλ. Υπολογίστε πως 1 πακέτο την εβδομάδα να μειώστε, με μέση τιμή 1,20 είναι 62,40 τον χρόνο – Μόνο από 1.

• ΜΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ: Αποφύγετε όσο μπορείτε τα αντικείμενα μιας χρήσης όπως ξυραφάκια και αναπτήρες. Αξίζει μακροπρόθεσμα να αγοράσετε ένα ποιοτικό ξυραφάκι και απλά να παίρνετε ανταλλακτικά.

• ΜΥΡΩΔΙΚΑ: Το σέλινο, ο μαϊντανός και ο άνηθος διατηρούνται περισσότερο σε ένα ποτήρι με νερό μέσα στο ψυγείο αλλιώς αποθηκεύστε τα στην κατάψυξη.

• ΜΠΡΙΖΟΛΕΣ: Έχετε μόνο δύο και είναι να φάνε τέσσερις; Κόψτε το κρέας σε αρκετά κομμάτια και κάντε μία απλή τηγανιά.

• ΜΑΡΟΥΛΙΑ: Αν είναι μαραγκιασμένα κάντε τα ένα κρύο μπάνιο. Γεμίστε είτε τον νεροχύτη σας ή μία λεκάνη νερό και αφήστε τα για λίγο. Θα φαίνονται σαν φρεσκοκομμένα και πάλι. Το ίδιο ισχύει για τα περισσότερα λαχανικά.

• ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ: Διατηρήστε τα σε χάρτινη σακούλα. Διατηρούνται πολύ περισσότερο και δεν γλιτσιάζουν εύκολα.

• ΜΠΡΟΚΟΛΟ: Σας περισσεύει πολύ βρασμένο μπρόκολο και το βλέπετε να οδεύει για τα σκουπίδια; Βάλτε το σε ένα ταψάκι, ρίξτε μπαχαρικά, φτιάξτε μία μπεσαμέλ όπου στο τέλος θα προσθέσετε και τυριά και ρίξτε το στο φούρνο μέχρι να πάρει χρώμα. Αν δεν θέλετε να κάνετε μπεσαμέλ απλά ρίξτε λίγο τυρί από πάνω και ψήστε το. Μπορείτε επίσης να το βάλετε στην κατάψυξη και να το χρησιμοποιήστε σε κάποια μελλοντική σάλτσα μακαρονάδας, ταιριάζει πολύ με κρέμα γάλακτος.

• ΝΤΟΜΑΤΕΣ: Οι ντομάτες διατηρούνται περισσότερο σε χάρτινες σακούλες.

• ΠΟΥΡΕΣ: Αν σας έχει μείνει πουρές μπορείτε να τον ρίξτε σε κάποια σούπα για να γίνει πιο πυκνή. Μπορείτε ακόμη να φτιάξτε πατατοκεφτέδες, ρίξτε μέσα στον πουρέ ένα αυγό, λίγο αλεύρι (αν είναι πολύ πυκνό λίγο γάλα), λαχανικά, μπαχαρικά και ότι άλλο μπορείτε να βρείτε στο ψυγείο σας και τηγανίστε. Ακόμη μπορείτε να τα τηγανίστε σαν σνίτσελ και να τον κάνετε πατατοκροκέτες.

• ΠΑΓΩΤΟ: Εκτός από το σιρόπι μπορείτε άνετα να προσθέστε φρούτα, μπισκότα, γλυκό του κουταλιού.

• ΡΥΖΙ: Για να έχετε ένα αφράτο ρύζι που δεν είναι μία μάζα κολλημένη προσθέστε 1 κουταλιά λευκό ξύδι στο νερό που βράζει πριν ρίξτε μέσα το ρύζι.

• ΣΑΛΤΣΕΣ: Όταν φτιάχνετε σάλτσες φτιάξτε λίγο παραπάνω και καταψύξτε τες.

• ΣΕΛΙΝΟ: Διατηρείτε πολύ περισσότερο στο ψυγείο τυλιγμένο σε αλουμινόχαρτο.

• ΣΟΥΠΕΣ: Πάντα να προσθέστε κάτι επιπλέον. Ζυμαρικά, πατάτες, ρύζι, λαχανικά, γιαούρτι.

• ΤΡΟΦΙΜΑ: Για να μην σας χαλάνε τα όσπρια, αλεύρι, ζυμαρικά αν μείνουν πολύ στο ντουλάπι της κουζίνας, αποθηκεύστε τα κατά προτίμηση σε γυάλινα δοχεία είτε με ένα δαφνόφυλλο ή μία αποξηραμένη καυτερή πιπεριά.

• ΤΥΡΙ: Για να διατηρήστε την φέτα σας πιο πολύ μπορείτε να ζητήστε από το σουπερμάρκετ να σας βάλει σε ένα μπουκάλι γάρο (είναι το νερό που διατηρείτε στους τενεκέδες και συνήθως δεν το χρεώνουν) ή να το φτιάξτε εσείς: βράστε νερό σε ένα κατσαρόλι και ρίξτε αλάτι, η αναλογία είναι 7% αλάτι. Μόλις βράσει για λίγα λεπτά κατεβάστε το από το μάτι και αφήστε το να κρυώσει εντελώς. Βάλτε την φέτα με το γάρο που φτιάξατε στο ψυγείο. Όταν είναι να σερβίρετε, κόψτε την ποσότητα που χρειάζεστε και απλά ξεπλύνετε το κάτω από την βρύση.

• ΦΡΟΥΤΑ: Τα φρούτα που βλέπετε ότι έχουν παραωριμάσει πριν τα πετάξετε δοκιμάστε να τα κάνετε κάποιο είδος χυμού. Αν δεν έχετε αποχυμωτή μπορείτε πολύ εύκολα να ρίξετε τα ώριμα φρούτα στο multi προσθέτοντας λίγο γάλα η νερό αν προτιμάτε. Έτσι φτιάχνετε ένα υγιεινό χυμό και δεν σπαταλάτε. Τις μπανάνες που έχουν μαυρίσει μπορείτε να τις τυλίξτε με διάφανη μεμβράνη και τις βάλτε στην κατάψυξη. Την επόμενη φορά που θα φτιάξτε κέικ ξεπαγώστε, ξεφλουδίστε και ρίξτε τες στην ζύμη. Δίνει απίθανη γεύση.

• ΨΩΜΙ: Αν το κάποια μέρα έχει περισσέψει αρκετό ψωμί, κόψτε το σε φέτες (ξεπαγώνει γρηγορότερα) και βάλτε το στην κατάψυξη. Όταν το ξεπαγώστε θα είναι μαλακό και φρέσκο. Γίνονται επίσης ωραιότατες αυγόφετες

Το ψωμί που σας έχετε και κάθετε στην ψωμιέρα σας αρκετές μέρες πριν αποφασίσετε να το πετάξετε βάλτε το στο multi σας και κάντε το ψίχουλα. Μπορείτε άνετα να το καταψύξτε για την επόμενη φορά που φτιάξτε κεφτεδάκια ή να το χρησιμοποιήστε σε κάποια άλλη συνταγή σας. Η ακόμη να πάρτε τα παιδιά σας και να ταΐστε τα περιστέρια σε κάποια πλατεία.

Ξεπαγώνοντας το μπορείτε να το κόψτε σε πολύ μικρά κομμάτια. Βάλτε ελάχιστο λάδι στο τηγάνι μαζί με βούτυρο και τηγανίστε τα προσθέτοντας διάφορα μπαχαρικά. Έτσι έχετε κρουτόνς (που πουλιούνται για χρυσά) για να βάλετε στις σούπες και στις σαλάτες σας. Μπορείτε να τα φτιάξετε και σε ταψάκι στο φούρνο αν δεν θέλετε να τα τηγανίστε.

Read More

ΟΛΑ ΕΙΧΑΝ ΕΝΑ ΣΚΟΠΟ

Τον Σεπτέμβριο του 2009 συνετελέσθη, η μεγαλύτερη πολιτική απάτη εις βάρος του Ελληνικού εκλογικού σώματος, με στόχο, κατά πρώτον την περιθωριοποίηση του λαού, και την επιβολή οικονομικής κατοχής και εξάρτησης για τα επόμενα 30 χρόνια, κατά δεύτερον.

Σε αυτήν την πολιτική απάτη, πρωταγωνιστές και κομπάρσοι, βασιλείς και μονομάχοι, συνετάχθησαν, εκτός εξαιρέσεων, υπέρ μιάς πολιτικής θέσης, ώς στρατηγικής Εθνικής επιλογής, της παραμονής της χώρας στην ΕΕ, με όποιο κόστος συνεπάγεται αυτή η θέση, διαγκωνιζόμενοι περί του ποιός θα εξυπηρετήση καλύτερα τα συμφέροντα, είτε Εθνικά είτε ιδιωτικά, ξένων πρός την πατρίδα μας.

Η υποστήριξη αυτής της Εθνικής στρατηγικής επιλογής δεν γίνεται άκριτα, ούτε εν ονόματι οποιουδήποτε κόστους.

Ομολογώ ότι η απόλυτη και δογματική αντιμετώπιση και υποστήριξη αυτής της θέσης, δεν συνεπάγεται αυτόματα την αποδοχή κυρώσεων και επιπτώσεων οι οποίες βάζουν σε “κίνδυνο” βασικές και θεμελειώδεις αρχές και αξίες του Έθνους μας, όπως π.χ. της Εθνικής κυριαρχίας και της γνήσιας λαικής κυριαρχίας τον πυρήνα της δημοκρατίας.

Όταν οι κυρίαρχες διιστάμενες πολιτικές θέσεις περί της παραμονής της χώρας μας στην Ευροζώνη και της αποχώρησής της απο αυτήν, εχουν ή δίνουν οφέλη με ελάχιστη διαφορά μεταξύ των,στην χώρα μας, οφείλουμε να εξετάσουμε εναλλακτικές πολιτικές και όχι μονολιθικές επιλογές ατεκμηρίωτες, εξυπηρετούσες την αστική τάξη και μόνον αλλά την πλειοψηφία του Ελληνικού λαού.

Η Εθνική κυριαρχία ή αλλιώς το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, με την ευρύτερη έννοια του όρου, αλλά και την στενή του όρου έννοια, αποτελεί κεκτημένο αγαθό και προνόμιο του Ελληνικού Έθνους, μέσα απο αγώνες Εθνικής επιβίωσης αιώνων.

Είναι αντικείμενο συναλλαγής ή ανταλλαγής ένα τέτοιο αγαθό ή προνόμιο, αυτό το δικαίωμα, πολύ δε περισσότερο μπορεί να αποτελεί αντικείμενο εκχώρησης ή παραχώρησης σε οποιονδήποτε ;;;

Προφανώς όχι.

Ο Ελληνικός λαός, ώς κληρονόμος και εγγυητής μιάς Ιστορίας περίπου 4000 ετών, διατηρεί το δικαίωμα της κληροδοτήσεως, αυτού που σήμερα ονομάζουμε Ελληνικό πολιτισμό με τίς αρχές, αξίες και τούς κανόνες της ηθικής, οι οποίες τον συνοδεύουν, στίς επόμενες γενιές των Ελλήνων.

Σε μια τέτοια οπτική, «οι Έλληνες» ενσαρκώνουν τις αξίες για τις οποίες η ανθρωπότητα, και πάντως σίγουρα η Δύση, έχει κάθε λόγο να είναι υπερήφανη.

Επομένως η διαπίστωση της συρρίκνωσης της επιρροής του Ελληνικού πολιτισμού στον σημερινό κόσμο, ισοδυναμεί με επικίνδυνη οπισθοχώρηση του ανθρώπινου πολιτισμού.

Οι Έλληνες έδωσαν το παρόν σε όλους τούς “αγώνες” της ανθρωπότητος ενάντια στον ολοκληρωτισμό, στην στέρηση του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης των λαών, για την Ελευθερία και την Δημοκρατία.

Η συμπεριφορά της Δύσης απέναντι σε έναν λαό ο οποίος εφήυρε την ουσία και την ονομασία της Δημοκρατίας, έπρεπε να διαπνέεται απο τουλάχιστον σεβασμό και ευγένια.

Δυστυχώς η εντύπωση η οποία μου δίνεται, μέχρι στιγμής, είναι της στυγνής οικονομικής και πολιτικής εκμετάλλευσης της χώρας μου απο τούς “φίλους” και ‘εταίρους” μας.

Η Ελλάδα βρέθηκε σε κατάσταση πτώχευσης το 2009, δηλαδή κατάσταση αδυναμίας χρηματοδότησης του τρέχοντος ελλείμματος, αδυναμίας αναχρηματοδότησης του χρέους και πληρωμής των ελληνικών κρατικών ομολόγων που έληγαν τον επόμενο χρόνο, ομόλογα που κατείχαν κατά ένα μέρος εγχώριες τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία, κλπ, και κατά ένα μέρος φορείς και τράπεζες του εξωτερικού.

Η κατάσταση πτώχευσης στην οποία εξακολουθεί να βρίσκεται μέχρι στιγμής, δεν έχει εξελιχθεί σε ανεξέλεγκτη χρεοκοπία με τη βοήθεια ενός «μηχανισμού στήριξης» που δημιουργήθηκε από τη λεγόμενη «Τρόικα», μέρος του οποίου η εν λόγω σύμβαση δανειακής διευκόλυνσης (μνημόνιο Ι).

Στις 3 Μαΐου 2010 η Ελλάδα αιτήθηκε 120 δις €, από τις υπόλοιπες (15) χώρες του Ευρώ, εκ των οποίων τα 30δις € από το (ΔΝΤ). Την αίτηση συνόδευαν 3 συνημμένα μνημόνια:

1. "Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής" (ΜΟΧΠ),

2. "Τεχνικό Μνημόνιο Συνεννόησης" (ΤΜΣ) και

3. "Μνημόνιο Συνεννόησης στις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής" (ΣΠΟΠ).

Υπογράφοντες για την ελληνική πλευρά είναι ο Υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου και ο Πρόεδρος της Τράπεζας της Ελλάδος Γεώργιος Προβόπουλος.

Στις 8 Μαΐου 2010 εγκρίθηκε "Σύμβαση Δανειακής Διευκόλυνσης" ("Loan Facility Agreement") με τις χώρες του Ευρώ και "Διακανονισμός Χρηματοδότησης Αμέσου Ετοιμότητας" ("Stand-by Agreement") με το ΔΝΤ. Το σύνολο αυτών των συμφωνιών ονομάζεται συχνά για συντομία "Μνημόνιο Ι".

Η μετατροπή δανείων οφειλομένων σε Ιδιώτες σε δάνεια οφειλομένων σε κράτη, αλλάζει αυτόματα την ποιότητα του χρέους και τίς δυνατότητες χειρισμού του, όπως επίσης τις Εθνικές συμμαχίες και συνεργασίες, αποκλείοντας μεγάλο μέρος και ενισχύοντας μονομερώς σημαντικά κάποιες.Ο προσανατολισμός αυτός έχει ώς αποτέλεσμα η χώρα να κινδυνεύει να μπεί σε Εθνικές περιπέτειες, εξυπηρετώντας μονοσήμαντα συγκεκριμένα συμφέροντα.

Στίς 9 φεβρουαρίου 2012 συνετάχθη το “μνημόνιο ΙΙ”, η δεύτερη "Μνημόνιο Συνεννόησης στις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής", ύψους 130 δις € περιέχοντας συγκεκριμένες δράσεις και μέτρα.
Η σύναψη δανειακών συμβάσεων μεγάλου οικονομικού αντικειμένου (130 δις), με τελικό εναπομένων όφελος 19% (25 δις περίπου), για το Ελληνικό δημόσιο, με αντάλλαγμα την επικυριαρχία και επιτροπεία της χώρας, εκχωρώντας την Εθνική κυριαρχία της χώρας, σε συνδοιασμό, με την σύγχρονη κατάργηση της λαικής κυριαρχίας στο εσωτερικό της, στίς 11 νοεμβρίου 2011, με το “πολιτικό πραξικόπημα” της αλλαγής πρωθυπουργού και κυβέρνησης, χωρίς εκλογές, χωρίς την δημοκρατική νομιμοποίηση τους, όπως επιβάλλει το Ελληνικό σύνταγμα, αποτελεί πράξη Εσχάτης Προδοσίας, απο αυτούς οι οποίοι συμμετείχαν στην σύλληψη και εφαρμογή αυτής της “πολιτικής εκτροπής” στην χώρα.

Επιβάλλοντας την ανάλγητη νεοφιλελεύθερη πολιτική, καταργώντας το κοινωνικό κράτος, φτωχοποιήται βίαια η Ελληνική κοινωνία με εσωτερική υποτίμηση επιτυγχάνουν οι πιστωτές-τοκογλύφοι σε αγαστή συνεργασία με τούς ντόπιους υπαλλήλους τους, την επίτευξη του στόχου της αύξησης της “ανταγωνιστικότητας” της Ελληνικής οικονομίας.Προφάσεις εν αμαρτίαις!!!

Ουσιαστικά πλιατσικολογούν σε βάρος της “προίκας” των Ελλήνων, καθιστώντας την Ελλάδα προτεκτοράτο τους.

Εδώ και 35 χρόνια το χρέος της Ελλάδος έβαινε συνεχώς αυξανόμενο και ουδείς “πολιτικός” αυτής εδώ της χώρας, συγκινήθηκε, και έπραξε το παραμικρό για να μήν συμβεί το “μοιραίον”, όταν η χώρα πήγαινε ολοταχώς στον “γκρεμό”.

Και σήμερα με περίσσιο θράσσος επανέρχονται οι ίδιοι, αυτοί οι οποίοι μας κυβερνήσαν εδω και 35 χρόνια, ώς “πρόθυμοι σωτήρες” να μας ξανασώσουν.

Η λογοδοσία είναι κορυφαία στιγμή της δημοκρατικής διαδικασίας, ποιος θα λογοδοτήσει στο εκλογικό σώμα στις επόμενες εκλογές, όποτε και άν γίνουν;

Ο κύκλος της διαχείρισης της εξουσίας στην κοινοβουλευτική δημοκρατία κλείνει όταν ο εκλεγμένος πρωθυπουργός, στίς επόμενες εκλογές λογοδοτήσει για τα πεπραγμένα του κατα τον χρόνο άκσησης, της κατ’εντολήν του λαού, εξουσίας του.

Εν προκειμένω ποιός θα λογοδοτήσει ;;;

Read More

ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΔΡΑΣΗΣ ΠΙΕΡΙΑΣ: ΣΗΜΕΡΑ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΟΥ

Εθελοντική ομάδα Δράσης Πιερίας...Σήμερα, χρειαζόμαστε τη βοήθεια σου!

Έλα στο πάρκινγκ των δικαστηρίων στις 7:30 ή στις 10:30 και απευθύνσου σε έναν από τους εθελοντές με τα πορτοκαλί γιλέκα ή πάρε τηλέφωνο στο 6936 575 895 (Καπουράνης Νίκος, οργάνωση ομάδων)


Αγαπητοί συμπολίτες,
Εδώ και δύο εβδομάδες, η πόλη μας και ο νομός Πιερίας απασχολούν την επικαιρότητα με άκρως θετικά σχόλια. Έχουν γραφεί δεκάδες άρθρα για τους πολίτες της Πιερίας, την ομάδα μας και τον τόπο μας που «δείχνει το δρόμο».
Σε ολόκληρη η χώρα μιλούν για την πρωτότυπη δράση της αγοράς προϊόντων απευθείας από τον παραγωγό και ειδικά, για την εντυπωσιακή παραγγελία των 75 τόνων πατάτας προς 0,25€ το κιλό από τους δημότες της Κατερίνης.

Η παράδοση της εντυπωσιακά μεγάλης αυτής ποσότητας (3 φορτηγά) θα ...
πραγματοποιηθεί σήμερα, Σάββατο 3 Μαρτίου 2012, από τις 08:00 το πρωί στο πάρκινγκ των δικαστηρίων και για μια ακόμη φορά, όλα τα ΜΜΕ θα βρίσκονται και πάλι στην πόλη μας για να καταγράψουν τον τρόπο διάθεσης και τις αντιδράσεις των πολιτών. Μάλιστα μεταξύ αυτών θα βρίσκονται δημοσιογράφοι από δύο διεθνή πρακτορεία, φωτορεπόρτερ και ένα ειδικό συνεργείο για την κατασκευή ενός ντοκιμαντέρ, το οποίο προορίζεται για το εξωτερικό.

Όπως καταλαβαίνετε, η ευθύνη για όλους μας είναι μεγάλη. Και η σημερινή εκδήλωση θα πρέπει να ολοκληρωθεί με επιτυχία!

Απευθύνουμε έκκληση προς όλα τα μέλη της ομάδας (άνδρες και ειδικά προς τους νέους) να αφιερώσουν αύριο λίγο χρόνο από το πρωινό τους και να βοηθήσουν στη διαδικασία της παράδοσης.


Θα συναντηθούμε στις 7:30 στο χώρο του πάρκινγκ για να στήσουμε τα περίπτερα, αλλά και για να συζητήσουμε τις τελευταίες λεπτομέρειες. Έχουν συγκροτηθεί δύο ομάδες: Η πρώτη θα εργαστεί 07:30 – 10:30 και η δεύτερη 10:30 – 14:00. Χωρίς τη βοήθεια των εθελοντών η δράση αυτή δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί.

Δείτε το λοιπόν ως υποχρέωση όλων μας απέναντι στην τοπική κοινωνία! Όλοι μας επιθυμούμε να αγοράσουμε ποιοτικά προϊόντα σε χαμηλές τιμές, κατευθείαν από τον παραγωγό. Κάποιοι όμως πρέπει να δουλέψουν γι αυτό. Γίνε μέρος αυτής ομάδας και βοήθησε!

Έλα στο πάρκινγκ των δικαστηρίων στις 7:30 ή στις 10:30 και απευθύνσου σε έναν από τους εθελοντές με τα πορτοκαλί γιλέκα ή πάρε τηλέφωνο στο 6936 575 895 (Καπουράνης Νίκος, οργάνωση ομάδων)

Read More

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΡΑΧ

Παρά τις πρόσφατες αναφορές ότι η οικονομία των ΗΠΑ "συνέρχεται" και ότι υπάρχουν σημάδια οικονομικής ανάπτυξης, ορισμένοι αναλυτές είναι λιγότερο ενθουσιασμένοι με αυτά που βλέπουν να γίνονται στο άμεσο μέλλον. Στην πραγματικότητα, είναι εντελώςφοβισμένοι.

Ο Harry Dent, συγγραφέας του "Το Μεγάλο Κραχ Μπροστά," (“The Great Crash Ahead”) πιστεύει ότι η παγκόσμια φούσκα του χρέους πρόκειται να σκάσει και όταν αυτό γίνει, θα υπάρξει μια μαζική κατάρρευση της αγοράς.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι πρόκειται για μια αναθεώρηση της προηγούμενης πρόβλεψής του ότι το κραχ θα χτυπήσει το 2012. Λέει ότι οι προβλέψεις του τροποποιήθκαν, επειδή οι παγκόσμιες κεντρικές τράπεζες έχουν διοχετεύσει στις αγορές τόσα πολλά χρήματα, και στα αποθέματα έχει δοθεί μια προσωρινή ώθηση. Αλλά προειδοποιεί ότι μόλις η βραχύβια ώθηση έρθει στο τέλος, το κραχ θα είναι σκληρό.

"Αυτό θα είναι μια επανάληψη του 2008-09, μόνο που θα είναιμεγαλύτερο, όταν χτυπήσει..

τελικά," είπε ο Dent στην USA Today.

Ο Gerald Celente, αναλυτής της αγοράς στο Trends Research Institute, θεωρεί ότι οι Αμερικανοί θα πρέπει να περιμένουν αυτό που αποκαλεί μια "οικονομική 11^η Σεπτεμβρίου" (“economic 9/11”).

Κατηγορεί εκείνους που χαράζουν πολιτική για την αδυναμία τους να λύσουν τα οικονομικά δεινά του κόσμου, σύμφωνα με αναφορά τουUSA Today.

Μόλις έλθει η κατάρρευση, λέει, θα οδηγηθούμε σε κοινωνική αναταραχή, αντικυβερνητικά συναισθήματα, υποτίμηση τουαμερικάνικου δολαρίου και ανεργία στα ύψη.

"Ο Celente δεν αποκλείει ένα χρηματοοικονομικό πανικό που θα μπορούσε να προκαλέσει αρκετό φόβο ώστε να υπάρξει μαζικότρέξιμο στις τράπεζες από τους καταθέτες," λέει η USA Today. "Ο κίνδυνος αυτός θα μπορούσε να οδηγήσει την κυβέρνηση να εφαρμόσει «οικονομικό στρατιωτικό νόμο» και να καλέσει μια«τραπεζική αργία » και να κλείσει τις τράπεζες όπως έκανε κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης».

"Βλέπουμε μια τέτοια απειλή αυτού του μεγέθους," είπε ο Celente σε μια πρόσφατη συνέντευξη. Ο Robert Prechter, συγγραφέας του βιβλίου "Κατακτήστε το Κραχ" (“Conquer the Crash”), χαρακτηρίστηκε ως “still bearish”(απαισιόδοξος) επειδή πιστεύει ότι υπάρχουν τρομακτικές ομοιότητεςμεταξύ της σημερινής οικονομίας και της φάσης πριν από τη Μεγάλη Ύφεση και προειδοποιεί ότι η Αμερική θα πρέπει να προετοιμαστείγια ένα "τύπου 1930 αποπληθωρισμό".

«Ο Prechter προβλέπει ότι οι μεγάλοι χρηματιστηριακοί δείκτες των ΗΠΑ, όπως ο Dow Jones Industrials και Standard & Poors 500, θα βυθιστούν κάτω από τα χαμηλά όρια του Μαρτίου του 2009 κατά την τελευταία οικονομική κρίση», αναφέρει η USA Today. "Η σύντομη ανάκαμψη θα αποτύχει, όπως συνέβη στη δεκαετία του 1930, λέει."

Τι σημαίνει αυτό; Λοιπόν, αν ο Prechter είναι σωστός, τα αποθέματα κινδυνεύουν να χάσουν περισσότερο από το ήμισυ της αξίας τους.

«Η οικονομική ανάκαμψη υπήρξε ασθενής και έτσι η επόμενη κρίση θα πρέπει να δημιουργήσει εκτεταμένες κακές ειδήσεις» δήλωσε οPrechter σε συνέντευξή του μέσω e-mail. «Για τρίτη φορά μέσα σε δώδεκα χρόνια, η χρηματιστηριακή αγορά βρίσκεται σε πολύ ‘bearish’θέση."

Αλλά τι γίνεται με όλες αυτές τις "θετικές" οικονομικές ειδήσεις που ακούμε;

Πάρτε, για παράδειγμα, τις πρόσφατες αναφορές ότι οι αγορές ανακάμπτουν. Πολλοί οικονομολόγοι έχουν επισημάνει ότι οι αγορές πλησιάζουν στα προ του 2008 επίπεδα.

"Τα αποθέματα Tech στο Nasdaq Composite διαπραγματεύονται σε επίπεδα που εμφανίστηκαν τελευταία το 2000. Τα στοιχεία για τις πωλήσεις αυτοκινήτων, την κατασκευή και την εμπιστοσύνη των καταναλωτών βρίσκονται σε ανάπτυξη. Η δημιουργία θέσεων εργασίας είναι επίσης σε άνοδο. Το ποσοστό ανεργίας έπεσε στο 8,3% τον Ιανουάριο, στο χαμηλότερο επίπεδό του σε τρία χρόνια ", υποστηρίζει η USA Today.

Περαιτέρω, οικονομολόγοι και αναλυτές της αγοράς προβλέπουν ένα ελπιδοφόρο και φωτεινό οικονομικό μέλλον. Ορισμένοι μάλιστα στοιχηματίζουν ότι η ευρωζώνη θα σταθεροποιηθεί.

Επομένως, γιατί ο Prechter, ο Celente και ο Dent ανησυχούν τόσο;

"Ο Dent λέει ότι ο συνδυασμός της γήρανσης της γενιάς των Baby Boomers (έκρηξη γεννήσεων που σημειώθηκε το 1946-1964) και τηςεξόδου τους από τις παλαιότερες μεγάλες χρονιές δαπανών τους και της στροφή προς τη μείωση του χρέους και τη λιτότητα σε όλο τον κόσμο θα προκαλέσει στην οικονομία άλλη μια σοβαρή καθίζηση, καθιστώντας πιο δύσκολο για την κυβέρνηση και την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ να αποτρέψουν μια νέα κατάρρευση», αναφέρει ηUSA Today.

Ο Celente, από την άλλη πλευρά, ο οποίος έχει επίσης προειδοποιήσει για την οικονομική καταστροφή εδώ και χρόνια, πιστεύει ότι το δημόσιο χρέος και «η εισοδηματική ανισότητα» έχει θέσει τις ΗΠΑ σε ένα πολύ επικίνδυνο μέρος.Προειδοποιεί ότι το bank run (το ενδεχόμενο μιας μαζικής απόσυρσης καταθέσεων), λόγω της κοινωνικής αναταραχής, θα σπείρει τον όλεθρο του οικονομικού χάους. Προειδοποιεί επίσης ότι η τρέχουσα οικονομική κρίση θα μπορούσε πολύ εύκολα να μετατραπεί σε πραγματική βία. Πιστεύει ότι οι αγορές θα πρέπει να γυρίσουνανάποδα, όχι μόνο στην κρίση της ευρωζώνη αλλά και στην κρίση από την αύξηση των τιμών του πετρελαίου που οφείλεται στην αντιπαράθεση μεταξύ του Ιράν και της Δύσης.

«Το 2012 είναι, όταν πολλές από τις μεγάλες κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές τάσεις που σιγοβράζουν και έχουν προβλευθείκορυφωθούν», έγραψε ο Celente στο ενημερωτικό του δελτίο “Top 12 Trends 2012”.

«Όταν σταματήσει η ροή χρήματος προς τον άνθρωπο στους δρόμους,θα ξεκινήσει το αίμα να ρέει στους δρόμους", πρόσθεσε σε συνέντευξή του.Έτσι, αν και μερικοί οικονομολόγοι συμβουλεύουν τους επενδυτές να ξεκινήσουν και πάλι στις αγορές, αυτοί οι τρεις αναλυτές προειδοποιούν ότι μια διαφορετική στρατηγική απαιτείται.

"Φύγετε από το δρόμο," συμβουλεύει ο Dent.

Η λύση του; Αγοράστε βραχυπρόθεσμα έντοκα γραμμάτια των ΗΠΑ και δολάρια ΗΠΑ, που θα επωφεληθούν από το ασφαλές καταφύγιο ταμειακών ροών. Ξεχάστε τα αποθέματα. Θα πέσουν σε αξία.

Ο Celente συμβουλεύει τους επενδυτές να αγοράσουν χρυσό - δεν θα χάσει την αγοραστική του δύναμη, όταν το δολάριο πιάσει πάτο. Επίσης, λέει, να αγοράσετε ένα όπλο για να προστατεύσετε τον εαυτό σας από επιδρομείς που θα αναζητάνε τρόφιμα και χρήματα. Συμβουλεύει επίσης τους ανθρώπους να προγραμματίσουν μια απόδραση σε μέρη με "πιο σταθερές οικονομίες και κυβερνήσεις."

Η συμβουλή του Prechter; Απλή: «κρατήσει το μπαρούτι σας στεγνό(keep your powder dry)» και αγοράστε όταν η οικονομία αρχίσει να ξεφεύγει από τον έλεγχο.

«Όταν τα πράγματα γίνονται πραγματικά τρομακτικό, όπως στις αρχές του 2009, γίνομαι επιθετικός (I get bullish)», είπε.

Read More

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΔΡΑΧΜΗ

Ο Κώστας Λαπαβίτσας είναι από τις πρώτες φωνές που ακούστηκαν για χρεοκοπία και επιστροφή στην δραχμή, όταν και τα δύο θέματα αποτελούσαν ταμπού, μετά το ξέσπασμα της ελληνικής δημοσιονομικής κρίσης.

Ο καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, μαζί με την ομάδα του RMF (Research on Money and Finance), έχουν προχωρήσει σε έρευνες και μελέτες για τις επιπτώσεις του ευρώ στις περιφερειακές οικονομίες και τα δομικά προβλήματα του κοινού νομίσματος.

Υποστηρίζουν δυναμικά και κόντρα στο ρεύμα, την λύση της επιστροφής στη δραχμή, για την ανάκτηση της χαμένης ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Στην συνέντευξή του στην «Ι» μας περιγράφει τις απαραίτητες διεργασίες, τους κινδύνους που θα αντιμετωπίσουμε, αλλά και τις λύσεις που θα πρέπει να δοθούν.

Και προειδοποιεί πως το νέο Μνημόνιο, όχι μόνο μας οδηγεί, με μαθηματική ακρίβεια σε ασύντακτη χρεωκοπία ή πολυετή δραματική ύφεση, αλλά και η λεγόμενη «ανασυγκρότηση» του κράτους με απολύσεις θα οδηγήσει σε... διάλυση του.

Και θα αποτελέσει το πρόσφορο έδαφος για την δημιουργία άνομων παρακρατικών θυλάκων μέσα στους κρατικούς θεσμούς, που θα νέμονται την εξουσία του. Σήμερα, που ξαναμπαίνουν στο τραπέζι –σταδιακά- όλα τα ζητήματα ταμπού, οι ενδελεχείς μελέτες του RMF και του Κώστα Λαπαβίτσα, όσο και αν διαφωνεί κανείς μαζί τους για τις πολιτικές επιλογές, μπορούν να αποτελέσουν την άκρη του νήματος για να δούμε τι μας περιμένει στο μέλλον και να προετοιμαστούμε.

Το τελευταίο Μνημόνιο δεν φαίνεται να έχει πείσει τις αγορές, τους επενδυτές, ούτε καν αυτούς που το υπέγραψαν. Πιστεύετε ότι το νέο σχέδιο διάσωσης μπορεί να βγάλει την Ελλάδα από την τροχιά της κατάρρευσης;

'Οχι. Δεν νομίζω ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο. Θα δούμε στην πράξη πού θα καταλήξει τo PSI, κι αν θα κατορθώσει η χώρα να αποφύγει και την τεχνική αθέτηση πληρωμών. Δεν είναι διόλου σίγουρο ότι δεν θα γίνει κάτι τέτοιο. Αλλά, και με τις καλύτερες προοπτικές, το Μνημόνιο θα οδηγήσει το χρέος στο 120% το 2020. Οι υποθέσεις που έχουν γίνει για να φτάσει εκεί, είναι τόσο ακραίες, και είναι τόσο πολλές οι αστάθμητες μεταβλητές, ώστε είναι πολύ πιθανό το χρέος να εκτραπεί, και να φτάσει στο 160% το 2020.

Αλλά, ακόμα και στο 120% να είναι το χρέος, παραμένει μη βιώσιμο. Διότι, πρώτον, μια οικονομία του μεγέθους της ελληνικής δεν μπορεί να αντέξει χρέος τέτοιου ύψους. Και, δεύτερον, το χρέος στο 120% κατά το 2020, θα το κατέχει ο επίσημος δανειστής, ο οποίος θα έχει και προτεραιότητα στην αποπληρωμή του. Ως εκ τούτου, η Ελλάδα δεν θα μπορεί να επιστρέψει στις αγορές, γιατί ποιος ιδιώτης δανειστής θα αγοράσει κρατικά χαρτιά, όταν ξέρει ότι θα έχει προτεραιότητα κάποιος άλλος; Όταν μάλιστα το χρέος θα προσεγγίζει τα 250 δισ.;

Άρα, θα χρειαστεί και πάλι αναδιάρθρωση, η οποία θα είναι πιο δύσκολη, καθώς θα είναι ο επίσημος δανειστής μέσα. Επίσης, εξίσου σημαντικό είναι ότι τα μέτρα που συνοδεύουν το PSI είναι εντελώς απίθανο να φέρουν αποτέλεσμα. Πρώτον, διότι όσον αφορά τη σταθεροποίηση, επιβάλλουν λιτότητα πάνω στη λιτότητα, οπότε οι συνθήκες θα γίνουν ακόμη δυσκολότερες για την οικονομία. Η συρρίκνωση φέτος θα είναι επίσης πολύ μεγάλη, κάτι που θα συνεχιστεί. Πρόκειται λοιπόν για μέτρα παράλογα.

Πέραν αυτού, τα αναπτυξιακά μέτρα που περιλαμβάνονται, όπως η απελευθέρωση των επαγγελμάτων και η συντριβή του εργατικού εισοδήματος, δεν είναι δυνατό να οδηγήσουν σε ταχύρρυθμη ανάπτυξη.

Όλες αυτές οι απιθανολογίες είναι πρωτόλεια επιχειρήματα σπουδαστών προπτυχιακών στα Οικονομικά. Είναι αδύνατον να οδηγήσουν σε συστηματική ανάπτυξη. Οι υποθέσεις εργασίας, που γίνονται από όσους κατάρτισαν το Μνημόνιο, φαίνεται να δείχνουν ότι, με τις ευνοϊκότερες προοπτικές, η ανάπτυξη που θα πετύχει η Ελλάδα θα είναι, μέχρι το 2020, της τάξεως του 2,5%. Αυτό το ποσοστό δεν μεταφράζεται σε ανάπτυξη που μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα για τη χώρα.

Πολλοί πιστεύουν ότι, παρά την κοινωνική αγριότητα του σημερινού Μνημονίου, οι εκλογές στη Γαλλία θα φέρουν ανατροπές στη διεθνή σκηνή, και θα επιτρέψουν στο μέλλον άμβλυνση των σκληρών μέτρων. Η έλευση του Ολάντ στην εξουσία μπορεί να αλλάξει τους συσχετισμούς στην Ευρώπη, αλλά και το μέλλον της Ελλάδας;

Είναι βέβαιο ότι, αν αλλάξει το πολιτικό προσωπικό, θα αλλάξουν και επιμέρους πολιτικές και αποφάσεις. Δεν θα είναι ίδιος ο Ολάντ με τον Σαρκοζί. Αυτό είναι δεδομένο. Αλλά δεν πιστεύω ότι ο Ολάντ, ο ίδιος, είναι κάποια σοβαρή ριζοσπαστική προσωπικότητα. Όσοι γνωρίζουν τη γαλλική πολιτική, το βεβαιώνουν σε όλους τους τόνους. Αλλά το σημαντικότερο είναι ότι δεν φέρουν πρωτίστως τα πρόσωπα την ευθύνη για ό,τι γίνεται σήμερα. Δεν είναι δηλαδή οι πολιτικές πεποιθήσεις της Μέρκελ και του Σαρκοζί, αλλά οι δομικές σχέσεις του ίδιου του ευρώ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το πρόβλημα.Οι οποίες δεν πρόκειται να αλλάξουν, επειδή θα εκλεγεί ο Ολάντ πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας.

Οι Γερμανοί κάνουν τη διάκριση ανάμεσα στην τραπεζική κρίση, που προκλήθηκε από ανεύθυνους τραπεζίτες, οι οποίοι άφησαν ανεξέλεγκτη την κερδοσκοπία, και στην κρίση χρέους που προκλήθηκε από ανεύθυνες μεσογειακές κυβερνήσεις που άφησαν ανεξέλεγκτα τα χρέη. Είναι ορθός ο διαχωρισμός αυτός;

Είναι λάθος μια τέτοια διάγνωση. Βεβαίως, η κρίση δεν έχει ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά σε όλες τις χώρες της περιφέρειας. Για παράδειγμα, το ισπανικό κράτος ήταν συντηρητικότερο του γερμανικού και όσον αφορά στα ελλείμματα του προϋπολογισμού, και όσον αφορά στη συσσώρευση δημοσίου χρέους. Δεν πρόκειται, δηλαδή, για σπάταλο και «άμυαλο» κράτος. Το ίδιο ισχύει και για την Πορτογαλία. Και τα δύο αυτά κράτη ανήκουν στην ευρωπαϊκή περιφέρεια. Και τα δύο βρίσκονται στη δίνη της κρίσης. Η κρίση έχει κοινά αίτια, που έχουν να κάνουν με την παγκόσμια κρίση που ξέσπασε το 2007-2008, η οποία πέρασε στην Ευρώπη, με χαρακτηριστικό τρόπο, λόγω των ιδιαίτερων δομών του ευρώ. Για λόγους δομικούς του ευρώ, προϋπήρχε η συσσώρευση ιδιωτικού και δημόσιου χρέους σε πολλά κράτη της περιφέρειας. Η κρίση, που ενέσκηψε το 2008, κατάφερε το καίριο πλήγμα, εμφανίστηκε δε με διαφορετικό τρόπο σε κάθε κράτος, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του. Τα αίτια, όπως και η βασική διαδικασία, είναι παρόμοια. Δεν είναι τυχαίο ότι η κρίση εμφανίζεται σε όλες τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Και οφείλεται στη δομή του ευρώ.

Ποιο είναι, λοιπόν, αυτό το δομικό πρόβλημα του ευρώ;

Καταρχήν, το ευρώ διαμεσολάβησε την παγκόσμια κρίση στην Ευρώπη. Το ευρώ είναι ένας μηχανισμός, που φτιάχτηκε για να δημιουργήσει ένα χρήμα παγκόσμιας εμβέλειας. Ένα χρήμα, που θα είναι παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Το χρήμα αυτό υπήρχαν τρεις προϋποθέσεις για να γίνει: η κοινή νομισματική πολιτική, το κοινό τραπεζικό πεδίο (αν και οι τράπεζες παρέμειναν υπό εθνικό καθεστώς) και, φυσικά, η δημοσιονομική πειθαρχία, η οποία επιβλήθηκε μέσω του Συμφώνου Σταθερότητας. Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο, η οικονομική ευλυγισία προήλθε από την αγορά εργασίας, δηλαδή από τις πιέσεις που ασκήθηκαν σ' αυτήν. Σ' αυτό το σημείο οι χώρες της περιφέρειας έπεσαν σε παγίδα: από τη στιγμή που η Γερμανία επέβαλε για δύο δεκαετίες πάγωμα του εργατικού κόστους, με μεθόδους πολύ αυστηρές, οι χώρες της περιφέρειας σταδιακά έχασαν σε ανταγωνιστικότητα. Έχουμε, δηλαδή, δομικά αίτια στα οποία οφείλεται η απώλεια της ανταγωνιστικότητας. Αυτό είναι η αφετηρία του προβλήματος. Διότι η απώλεια της ανταγωνιστικότητας έφερε τα μεγάλα ελλείμματα που χρηματοδοτήθηκαν με χαμηλές πιστώσεις. Και οδηγηθήκαμε στη μεγάλη συσσώρευση χρέους. Όταν, λοιπόν, έφτασε η κρίση του 2007-2008, αποκαλύφθηκαν οι δομικές αδυναμίες και άρχισε να ξεδιπλώνεται το πρόβλημα.

Για σας αποτελεί μονόδρομο η επιστροφή στη δραχμή; Αν οι πλούσιες χώρες δέχονταν την ανακύκλωση των πλεονασμάτων τους, μέσω επενδύσεων και όχι μέσω δανεισμού, θα άλλαζαν οι ευρωπαϊκές προοπτικές της χώρας;

Αν αυτή τη στιγμή γινόταν κάποιο θαύμα και οι χώρες του πυρήνα αποδέχονταν την ουσιαστική διαγραφή του ελληνικού χρέους, δηλαδή να διαγραφούν 150 με 200 δισ. ευρώ, για παράδειγμα, και ταυτόχρονα υπήρχε ένα είδος σχεδίου Μάρσαλ, με ροή κεφαλαίων στην Ελλάδα και γινόταν μεταβίβαση τεχνολογίας και δεξιοτήτων, τότε θα μπορούσε όντως η χώρα μας να βρει μια καινούργια ισορροπία μέσα στο σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και να επιβιώσει. Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει. Αλλά συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο, κι αυτό δεν είναι τυχαίο. Έχει να κάνει με τις δομές. Είναι το πρώτο πράγμα, που δεν θα μπορούσε να γίνει. Η ιδέα ότι θα μπορούσαμε να έχουμε ένα σχέδιο Μάρσαλ και από κοινού αντιμετώπιση της κρίσης, συναινετικά, πηγάζει από τις αρχές του ευρωπαϊσμού, οι οποίες πλαισίωσαν το ευρωπαϊκό νόμισμα. Οι οποίες όμως αποδείχτηκε ότι αποτελούν γράμμα κενό. Αποτελούν ιδεολόγημα. Άλλος είναι ο πυρήνας του ευρώ, όπως σαφώς αποκαλύπτουν αυτά που γίνονται. Με βάση λοιπόν την πολιτική που περιγράψαμε στην αρχή, η Ελλάδα μέσα στο ευρώ δεν μπορεί να επιβιώσει. Θα έχει μπροστά της χρόνια μαρασμού και κατάπτωσης, αν συνεχίσει να παραμένει στο ευρώ. Κάποια στιγμή η συρρίκνωση θα σταματήσει. Αλλά δεν θα ακολουθήσει η ανάπτυξη.

Σύμφωνα με μελέτη της Bank of America Merrill Lynch, οι παλαιότερες υποτιμήσεις της δραχμής είχαν κατά μέσο όρο αρνητική –και όχι θετική- επίπτωση στην ανάπτυξη, της τάξης του 0,6% σε ορίζοντα πενταετίας. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι αυτή τη φορά τα πράγματα θα είναι διαφορετικά;

Καταρχήν, δεν εμπιστεύομαι τις εκτιμήσεις που γίνονται από τις τράπεζες. Ας μην υπολογίσουμε τις μεγάλες υποτιμήσεις της δραχμής. Και μόνο η σταδιακή της διολίσθηση, για πολλές δεκαετίες, ήταν ο ουσιαστικότερος λόγος, για τον οποίο δεν εκτοξεύθηκε στα ύψη το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών στο παρελθόν. Λειτούργησε σαν βαλβίδα εκτόνωσης για το σύστημα. Τώρα, με νομισματικά γεγονότα τέτοιου μεγέθους, όπως η αλλαγή του νομισματικού κανόνα, η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι η ανάκαμψη ακολουθεί, κατά κανόνα, γρήγορα. Στην Αργεντινή, για παράδειγμα, ήρθε η ανάκαμψη σε τρεις μήνες. Από χαμηλή βάση, βέβαια. Δεν βλέπω τον λόγο, να μην γίνει το ίδιο και στην Ελλάδα.

Με την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα χρεοκοπήσουν χιλιάδες επιχειρήσεις, αλλά και όλες οι τράπεζές μας. Πόσα χρόνια πιστεύετε ότι θα χρειαστεί η χώρα για να ξεπεράσει αυτό το σοκ, και να δημιουργήσει από την αρχή τις βασικές οικονομικές δομές, ώστε να είναι σε θέση να απολαύσει αυτές τις ευεργετικές επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα;

Το πρόβλημα των τραπεζών τίθεται με διαφορετικό τρόπο, απ' ό,τι εκείνο των επιχειρήσεων. Αλλά και διαφορετικά αυτό των επιχειρήσεων, που έχουν ανοίγματα στο εσωτερικό, σε σχέση με εκείνο όσων έχουν διεθνή ανοίγματα. Πρέπει λοιπόν να γίνει μια ιεράρχηση. Το πρόβλημα αναχρηματοδότησης των τραπεζών θα προκύψει με αφορμή όχι την έξοδο από το ευρώ, αλλά το δημόσιο χρέος. Οι τράπεζες έχουν κεφαλαιακό πρόβλημα, επειδή έχουν μεγάλο ποσό δημοσίου χρέους. Και επίσης έχουν σημαντικές επισφάλειες, λόγω της ύφεσης. Η αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού σήμερα γίνεται τελείως εσφαλμένα, διότι θα δανειστεί ο ελληνικός λαός 30 ως 50 δισ. ευρώ, τα οποία θα διατεθούν στις τράπεζες, χωρίς να υπάρχει κανένας δημόσιος έλεγχος για τα χρήματα αυτά.

Η απάντηση, σχετικά με το πρόβλημα των τραπεζών, σε περίπτωση εξόδου από το ευρώ, είναι: να αποκτήσουν δημόσιο περιεχόμενο. Δηλαδή να μην παρέχεται μόνο δημόσιο χρήμα, αλλά να ασκείται και δημόσιος έλεγχος. Μπορεί να μην χρειαστεί να χορηγηθεί δημόσιο χρήμα, γιατί δεν θα είναι εύκολο, αλλά να γίνει επιμήκυνση των δημοσίων χρεών, να μην χρεοκοπήσει το Δημόσιο ως προς τις τράπεζες. Και να παραταθεί ο δανεισμός τους, ώστε να επιβιώσουν υπό κρατική ιδιοκτησία.

Το πρόβλημα των τραπεζών θα αφορά, επίσης, σε μεγάλο βαθμό τη ρευστότητας. Θα πρέπει να ανασυνταχθεί η Κεντρική Τράπεζα, προκειμένου να μπορεί να τους παρέχει ρευστότητα. Όσον αφορά στα πιστωτικά ιδρύματα, επομένως, απαιτείται άμεση παρέμβαση. Και υπάρχει η δυνατότητα το πρόβλημα να αντιμετωπιστεί, εφόσον το Κράτος παρέμβει άμεσα και τις ανασυντάξει.

Το ζήτημα των επιχειρήσεων τίθεται διαφορετικά. Όσες έχουν πιστωτικό άνοιγμα στην εγχώρια αγορά, θα καταφέρουν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, επειδή τα χρέη θα μετατραπούν στο νέο νόμισμα, και θα μπορούν να λαμβάνουν ρευστότητα από τις τράπεζες. Το πρόβλημα, που θα έχουν οι επιχειρήσεις αυτές, θα έχει να κάνει με τις πληρωμές στην αγορά. Στο θέμα αυτό θα απαιτηθεί παρέμβαση των τραπεζών, που θα βρίσκονται υπό κρατική εποπτεία, ώστε να δοθεί παράταση στις πιστώσεις. Να παραταθεί ο χρόνος των πληρωμών, ώστε οι υγιείς επιχειρήσεις να μην καταρρεύσουν, για λόγους για τους οποίους δεν θα ευθύνονται.

Για τις επιχειρήσεις, που έχουν άνοιγμα στο εξωτερικό, τα πράγματα θα είναι πιο δύσκολα. Γιατί ο δανεισμός σε ευρώ, δεν θα μπορεί εύκολα να αντιμετωπιστεί. Εκεί θα χρειαστεί συντονισμένη παρέμβαση. Καταρχήν, οι επιχειρήσεις αυτές γνωρίζουν ήδη τον κίνδυνο που υπάρχει, και έχουν αρχίσει να λαμβάνουν μέτρα αμυντικά, στο ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ. Δεν το κάνουν αυτό μόνο οι ελληνικές, αλλά και άλλες επιχειρήσεις. Αν επέλθει μεταβολή του νομισματικού κανόνα, θα πρέπει οι επιχειρήσεις που είναι εκτεθειμένες σε ευρώ, να εισέλθουν σε μια διαδικασία αναδιαπραγμάτευσης των χρεών τους με τις ξένες τράπεζες. Ίσως απαιτηθούν ως προς αυτό νέες κρατικές εγγυήσεις. Θα σημειωθούν ασφαλώς και απώλειες. Λυπάμαι που το λέω, αλλά είναι ένα τίμημα που θα καταβάλλει η χώρα, για να βγει από την παγίδα, στην οποία βρίσκεται. Το πρόβλημα όμως αυτό είναι αντιμετωπίσιμο. Γιατί, ταυτόχρονα, θα δημιουργηθούν νέες συνθήκες, ευνοϊκότερες για τη δραστηριότητα των επιχειρήσεων και τη λειτουργία τους στη νέα κατάσταση, που θα δημιουργήσει η αποχώρησή μας από το ευρώ.

Η Ελλάδα εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές, για να καλύψει τις ανάγκες της σε καύσιμα, αλλά και σε βασικά είδη διατροφής. Ως υπέρμαχος της δραχμής, πώς προτείνετε να αντιμετωπιστούν οι γενικευμένες ελλείψεις αλλά και η απογείωση των τιμών στα είδη αυτά, στο ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ;

Το πρόβλημα αυτό δεν είναι διόλου απλό. Ίσως είναι το σημαντικότερο, που θα αντιμετωπίσει η χώρα. Μεσοπρόθεσμα, αυτή η αλλαγή θα επαναφέρει μια ισορροπία. Θα αναπτυχθεί η εγχώρια αγορά και θα επιτευχθεί ισορροπία στις διεθνείς εμπορικές σχέσεις. Βραχυπρόθεσμα, όμως, τα πράγματα θα είναι δύσκολα και θα απαιτηθεί συντονισμένη προσπάθεια κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών μηχανισμών, ώστε να ελεγχθεί η κατάσταση. Τα πράγματα σ' αυτό το θέμα είναι δύσκολα, αλλά ξεκάθαρα: θα χρειαστεί εξορθολογισμός και έλεγχος της κατανάλωσης. Είναι το πρώτο που θα πρέπει να γίνει, προκειμένου να μην οδηγηθούμε σε συνθήκες χάους. Γιατί, σας επαναλαμβάνω, οδηγούμαστε προς την έξοδο, οδηγούμαστε προς μια κατάσταση κατάρρευσης.

Προκειμένου να αποτραπεί το χάος, θα πρέπει να υπάρξει προετοιμασία και να αντιμετωπιστεί ένα τέτοιο γεγονός με οργανωμένες δομές αλλά και με ιεράρχηση της κατανάλωσης. Θα πρέπει, δηλαδή, οι επιχειρήσεις να πάρουν εκείνα που χρειάζονται. Όπως θα πρέπει τα πιο αδύναμα στρώματα του πληθυσμού και τα παιδιά να πάρουν ό,τι έχουν ανάγκη, ώστε να ζήσουν το πρώτο διάστημα, κατά το στάδιο αναδιάρθρωσης της παραγωγής.

Εννοείτε ότι θα διανέμονται τα τρόφιμα και τα καύσιμα με το δελτίο σε μια κοινωνία βαθιά καταναλωτική, όπως η ελληνική; Στην 27η πλουσιότερη χώρα του κόσμου;

Θα χρειαστεί να ληφθούν και διοικητικά μέτρα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Να ελεγχθούν η κατανάλωση και η παροχή πρώτων υλών, καθώς και η πρόσβαση σε βασικά αγαθά και προϊόντα, τα οποία χρειάζονται οι επιχειρήσεις και τα άτομα. Στην ενέργεια καλύπτονται οι ανάγκες της χώρας. Όχι όμως στο πετρέλαιο, όπου θα χρειαστεί ιεράρχηση: Ποιος θα παίρνει βενζίνη στην αρχή και ποιος όχι. Θα χρειαστεί, επίσης, να κλειστούν διακρατικές συμφωνίες, ώστε να διασφαλισθούν αυτοί οι πόροι. Οπωσδήποτε δε θα απαιτηθεί μια ιεράρχηση στην κατανάλωση των πόρων. Θα χρειαστεί ο κόσμος να βρει κάποιον τρόπο για να μετακινείται από και προς την εργασία του, καθόσον τα αποθέματα καυσίμων θα είναι περιορισμένα. Δεν θα πρόκειται για μια εύκολη περίοδο. Κανείς δεν υποστηρίζει κάτι τέτοιο. Αλλά, εάν γίνει αυτή η μεταβολή, και μπούμε σ' αυτή τη διαδικασία, η ανάκαμψη είναι υπόθεση μηνών.

Το πρόβλημα όμως είναι ποιο πολιτικό δυναμικό και ποια στελέχη μπορούν να αναλάβουν ένα τέτοιο εγχείρημα. Μήπως εκείνοι που μας έφεραν σ' αυτό το σημείο; Δεν είναι σε θέση να πάρουν τις επιδοτήσεις. Πόσο μάλλον να διαχειριστούν μια κρίση τέτοιου επιπέδου...

Έχετε δίκιο σ' αυτό που λέτε. Αυτό το πρόβλημα είναι υπαρκτό. Σας επαναλαμβάνω όμως: υπάρχει κίνδυνος να φτάσουμε σ' αυτό το σημείο ασύντακτα και ανοργάνωτα. Γιατί οι συνθήκες επιδεινώνονται όλο και περισσότερο. Υπάρχει περίπτωση να φτάσουμε σ' αυτή την κατάσταση, χωρίς να έχει γίνει η παραμικρή προετοιμασία. Κι αυτό είναι επικίνδυνο. Τώρα ποιος θα αναλάβει να φέρει εις πέρας το εγχείρημα της ανασυγκρότησης, είναι επίσης ένα ζήτημα, Θα απαιτηθεί κοινωνική και πολιτική κινητοποίηση. Θα χρειαστούμε νέες πολιτικές δυνάμεις. Όπως και την κινητοποίηση του ευρύτερου λαϊκού, κοινωνικού και εργατικού δυναμικού.

Τι χρονικό περιθώριο δίνετε στην κατάσταση χάους, και τι στην ανασυγκρότηση της οικονομίας, αν πάμε στη δραχμή είτε οργανωμένα με δική μας επιλογή, είτε ασύντακτα αν οι δανειστές μας δείξουν την έξοδο;

Η περίοδος χάους συναρτάται με το πόσο προετοιμασμένοι θα είμαστε. Αν έχει γίνει μια στοιχειώδης προετοιμασία, το χάος μπορεί να περιοριστεί. Ακόμη και να αποτραπεί, και να βιώσουμε μόνο μια περίοδο έντονης αναταραχής. Αν φτάσουμε εκεί, όμως, ξορκίζοντας το κακό, όπως κάνουμε σήμερα, τότε πιθανόν η περίοδος χάους να διαρκέσει περισσότερο. Διαπιστώνω εντούτοις ότι υπάρχει ένας δυναμισμός στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το παρατηρεί κανείς, στην αντίδραση που είχαν αναφορικά με τις εξαγωγές. Αν αλλάξει ο νομισματικός κανόνας, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα αντιδράσουν γρήγορα, για να ανακτήσουν την εγχώρια αγορά. Άρα, είναι λογικό να περιμένουμε την ανάκαμψη μέσα σε διάστημα μηνών. Δεν εννοώ ότι θα μπούμε σε ταχεία ανάπτυξη. Αλλά θα έχουμε πιάσει το κατώτατο σημείο και θα αρχίσει η άνοδος.

Φαντάζομαι ότι θα απαιτηθεί χρόνος για να μετατοπιστεί εργατικό δυναμικό από τις υπηρεσίες στον πρωτογενή τομέα. Να εκπαιδευθούν, να φυτέψουν, να παραγάγουν, ούτως ώστε να γεμίσει η αγορά με ελληνικά αγροτικά προϊόντα, καθώς τώρα λειτουργεί με εισαγόμενα που θα εξαφανιστούν. Θα είναι τέτοιου μεγέθους η απαραίτητη ανασυγκρότηση;

Αυτό που αναφέρετε είναι πολυετής διαδικασία. Και θα πρέπει στην Ελλάδα να γίνει αναδιάρθρωση του παραγωγικού δυναμικού. Να ξανασχεδιαστούν οι αναλογίες, ανάμεσα στις υπηρεσίες, στον πρωτογενή τομέα και στη βιομηχανία. Όπως και μέσα στις υπηρεσίες. Γιατί οι υπηρεσίες, τα χρόνια που πέρασαν, ήταν χαμηλής ποιότητας. Όλα αυτά πρέπει να γίνουν, αλλά απαιτείται πολύς χρόνος. Και χρειάζεται να σχεδιαστεί βιομηχανική πολιτική με την ευρύτερη έννοια. Κάτι τέτοιο είναι υπόθεση ετών. Δεν έρχεται αυτομάτως με την αλλαγή του νομίσματος και την υποτίμηση. Η βραχυπρόθεσμη αλλαγή μπορεί να γίνει ταχύτατα με ό,τι υπάρχει. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να παράγουν τα προϊόντα, που δεν μπορούν να έρχονται από το εξωτερικό.

Ποιοι τομείς μπορούν να λειτουργήσουν ως ατμομηχανή σ' αυτή την ανάκαμψη της οικονομίας;

Λέγονται πολλά και εύκολα για την ελληνική οικονομία. Προφανώς, έχουμε ορισμένα πλεονεκτήματα στην παραγωγή ενέργειας, καθαρής ενέργειας, στη ναυτιλία. Αυτά είναι τα προφανή. Η σύνθεση, όμως, των ελληνικών εξαγωγών, αν τη συγκρίνουμε με εκείνη των τουρκικών εξαγωγών, για παράδειγμα, που είναι υψηλές τα τελευταία χρόνια, παραμένει πολύ καλύτερη, όσον αφορά σε προϊόντα υψηλής τεχνολογίας. Η Ελλάδα δεν είναι, δηλαδή, αυτό που έχουν κατά νουν πολλοί. Έχει αξιόλογο δυναμικό και τρόπους να παράγει προϊόντα υψηλής τεχνολογίας. Διότι έχει εκπαιδευμένα άτομα, όπως και σημαντικούς μηχανισμούς, που συμμετέχουν σ' αυτό το γίγνεσθαι. Αλλά, τα τελευταία χρόνια, υπάρχει η λογική να εμπιστευόμαστε τις δυνάμεις της αγοράς. Αυτό μόνο δεν είναι αρκετό. Μπορεί η χώρα να εισέλθει και σ' αυτούς τους τομείς, γιατί έχει καταρτισμένο προσωπικό.

Υπάρχουν σήμερα ορισμένοι οικονομολόγοι που λένε ότι είναι καλύτερο, για όλους αυτούς τους λόγους, να χρεοκοπήσουμε εντός του ευρώ, και να αφήσουμε τους Ευρωπαίους να δώσουν τη λύση και να οργανώσουν την ανασυγκρότησή μας, αντί να καταρρεύσουμε μόνοι μας εκτός ευρώ.

Η Ελλάδα δεν θα αποκομίσει οφέλη, αν παραμείνει στη Νομισματική Ένωση και προχωρήσει σε αθέτηση πληρωμών. Αλλά ούτε ισχύ θα αντλήσει από τη συμμετοχή της στα κοινοτικά όργανα. γιατί θα είναι ο παρίας της Ευρώπης. Είναι ήδη παρίας, αλλά αυτό θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο. Θα συνεχίσει δε να δέχεται την πίεση του ευρώ. Δεν θα έχει τα οφέλη, που θα προκύψουν από την αλλαγή του νομίσματος και των εργαλείων νομισματικής πολιτικής. Η αλλαγή των κοινωνιών γίνεται με δικές τους δυνάμεις, από τις ίδιες. Το να περιμένουμε άλλοι, από έξω, να έρθουν να μας σώσουν, είναι σφάλμα. Δεν θα το κάνουν ποτέ με όρους ευνοϊκούς για μας.

Σύμφωνα με τις τελευταίες φήμες η Γερμανία σχεδιάζει μετά τις γαλλικές εκλογές την αποβολή της Ελλάδας και της Πορτογαλίας από το ευρώ. Τον «καυτηριασμό του προβλήματος» όπως λένε στη Φρανκφούρτη, για να σωθούν οι υπόλοιποι. Πρόκειται για την περίφημη διαμάχη μεταξύ Μέρκελ και Σόιμπλε. Αυτό το σχέδιο μπορεί να πετύχει;

Είμαι βέβαιος ότι οι χώρες του πυρήνα έχουν μετανιώσει πολύ πικρά, επειδή δέχτηκαν στο ευρώ πολλές χώρες της περιφέρειας, όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία. Έχουν μετανιώσει, ίσως, και επειδή δέχτηκαν την Ιταλία και την Ισπανία, Τα προβλήματα αυτών των χωρών είναι πολύ μεγάλα, και αντιλαμβάνονται ότι δεν είναι αντιμετωπίσιμα. Εδώ και πολύ καιρό δείχνουν ότι θα ήθελαν να φύγουν και η Ελλάδα και η Πορτογαλία. Αν κάτι τέτοιο μπορούσε να γίνει χωρίς παράπλευρο κόστος, θα το είχαν κάνει προ πολλού. Αλλά το παράπλευρο κόστος και σήμερα παραμένει υψηλότατο. Το ρίσκο είναι πολύ μεγάλο. Αν μια χώρα εγκαταλείψει το ευρώ και προχωρήσει σε αθέτηση πληρωμών (ή αν αυτό γίνει από δύο χώρες), τότε μπορεί να ακολουθήσει και τρίτη χώρα. Το άμεσο επακόλουθο θα είναι να τρομοκρατηθούν οι αγορές, και να πάνε προς ασφαλέστερα ομόλογα. Κάτι ανάλογο θα συμβεί και στον τραπεζικό τομέα. Θα αρχίσει η μεταφορά καταθέσεων, οπότε το πιστωτικό σύστημα θα εισέλθει εκ νέου σε περίοδο μεγάλης αστάθειας. Κατά συνέπεια, θεωρώ άκρως παρακινδυνευμένο, υπό τις σημερινές συνθήκες, τον τρόπο παρέμβασης που σχεδιάζουν στη Φρανκφούρτη. Με τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της η ΕΚΤ, θα αντεπεξέλθει σε ορισμένες απ' αυτές τις πιέσεις. Εντούτοις, το όλο σχέδιο εκτιμώ ότι είναι πολύ παρακινδυνευμένο.

Το τελευταίο Μνημόνιο περιέχει 94 δράσεις απορρύθμισης του συστήματος μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάσημα; Υπάρχει περίπτωση να κατεδαφίσεις τη λογική και την ουσία μιας οικονομίας 200 ετών, όσο στρεβλή κι αν είναι, και να την ξαναχτίσεις σ' ένα δίμηνο;

Είναι απίστευτο αυτό που περιέχει το Μνημόνιο. Είναι τεράστιος ο αριθμός των δράσεων και μέτρων, τα οποία ποικίλλουν. Περιλαμβάνονται, από ουσιαστικά και πολύ δομικά μέτρα, που έχουν να κάνουν με τον φορολογικό και τον φοροσυλλεκτικό μηχανισμό, μέχρι μέτρα που καθορίζουν το πώς θα λειτουργεί η αγορά ακινήτων. Αυτό δείχνει δύο πράγματα: έχουν, πλέον, χάσει τον χρονισμό, όσον αφορά σ' αυτές τις κινήσεις. Προσπαθούν να τα κάνουν όλα ταχύτατα, επιτυγχάνοντας παράλληλα σταθεροποίηση. Αλλά ούτε το ένα εγχείρημα θα πετύχει, ούτε το άλλο. Για να φέρουν αποτέλεσμα αυτές οι αλλαγές, που χρειάζεται η οικονομία, θα πρέπει να υπάρξει κάποια ανάπτυξη. Δεν μπορούν να γίνουν, ενώ η οικονομία θα συρρικνώνεται. Και δεν μπορούν να γίνουν όλες μαζί. Ποιος θα ήταν αντίθετος σε μια αλλαγή του φοροσυλλεκτικού μηχανισμού; Αν είναι δυνατόν! Αλλά είναι αστείο να πιστέψουμε ότι μπορεί να γίνει σε χρόνο μηδέν, ταυτόχρονα με πλήθος άλλες ανατροπές, καθώς η οικονομία έχει παγιδευτεί στο τέλμα της ύφεσης. Η εκτίμησή μου είναι ότι -το πιθανότερο- εκείνο που θα προκύψει, θα είναι κάτι χειρότερο. Όχι, διότι έχουν κακές προθέσεις αυτοί που έφτιαξαν τα μέτρα. Δεν ξέρω τις προθέσεις τους, και δεν με ενδιαφέρουν. Αλλά, διότι, όταν το κράτος υποσκάπτεται, όπως σήμερα, όταν εισέλθει σε μια διαδικασία 150.000 απολύσεων μέχρι το τέλος του 2015, και αποδυνάμωσης, αυτό που πιθανώς να προκύψει, θα είναι επιμέρους μηχανισμοί, ο καθένας από τους οποίους, θα έχει αυτονομία. Δηλαδή, θα υπάρχουν στεγανά και καθένας από αυτούς τους μηχανισμούς θα συνεργάζεται με άλλους παράγοντες. Και θα αναδυθούν αναπόφευκτα ύποπτες δραστηριότητες, όσο το κράτος αποδυναμώνεται.

Αυτό, λοιπόν, που βλέπω δεν είναι η αναγέννηση του ελληνικού κράτους. Αλλά η διάλυσή του. Οδεύουμε προς φαινόμενα που θα φέρουν σοβαρότατα προβλήματα. Που μπορεί να περιλαμβάνουν μαφίες, και μηχανισμούς στηριγμένους στη διαφθορά. Δεν είναι διόλου απίθανο να εμφανιστούν τέτοια φαινόμενα.

Read More