ΠΡΟΣ ΝΕΑ ΜΑΔΡΙΤΗ

• Τραγικό λάθος η συνεκμετάλλευση του Αιγαίου, θα ανοίξει την όρεξη της Τουρκίας για άλλες διεκδικήσεις, προειδοποιεί ο Βασ. Μαρκεζίνης με επιστολή - καταπέλτη
Οι εκτιμήσεις, οι φόβοι ότι οδεύουμε προς μια «νέα Μαδρίτη» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις πολλαπλασιάζονται, καθώς μάλιστα πλησιάζει και η ημερομηνία της νέας επίσκεψης του Γιώργου Παπανδρέου στην Τουρκία, τις επόμενες ημέρες! Σύμφωνα με ορισμένες έγκυρες πληροφορίες, κατά την... επίσκεψη αυτή θα ανακοινωθεί «πλαίσιο αρχών» μεταξύ Παπανδρέου και Ερντογάν που θα αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και επί της ουσίας θα ανοίγει τον δρόμο για συγκυριαρχία και συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο! Ουσιαστικά δηλαδή θα πρόκειται για μια συνέχεια του Συμφώνου της Μαδρίτης, όταν ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης και ο τότε υπουργός Εξωτερικών Θόδωρος Πάγκαλος, υπό την υψηλή εποπτεία της Ουάσινγκτον, συνυπέγραψαν πλαίσιο αρχών με τον Ντεμιρέλ με το οποίο παραχωρούνταν στην Τουρκία ένα απίστευτο δώρο: • Η Ελλάδα αναγνώριζε στην Τουρκία ότι έχει ζωτικά συμφέροντα στο Αιγαίο! Κίνηση δηλαδή πρωτοφανής, αλλά σ' αυτήν την απίστευτη παραχώρηση αντέδρασαν μόνο ορισμένα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, κάποια λίγα ΜΜΕ και χαλαρά τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Έτσι πέρασε αυτή η παραχώρηση. Και παραχωρήθηκε στην Τουρκία, μετά μάλιστα την κρίση των Υμίων, ένα ακόμα βήμα διεκδικήσεων στον κρίσιμο χώρο του Αιγαίου. Τώρα, κατά τις πληροφορίες, σ' αυτό το νέο πλαίσιο αρχών που θα εμφανίσουν ο Γιώργος Παπανδρέου με τον Ερντογάν, το «φιλέτο» που θα παραχωρηθεί στην Τουρκία θα είναι ακόμα πιο πλουσιοπάροχο, αφού θα οδηγεί σε συγκυριαρχία και συνεκμετάλλευση! Το «επιχείρημα» που σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες θα χρησιμοποιηθεί προκειμένου να κατευναστούν οι όποιες αντιδράσεις θα είναι ότι: • Θα αξιοποιηθούν τα πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου χωρίς τον κίνδυνο ενός θερμού επεισοδίου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Το δίλημμα που θα τεθεί δηλαδή θα είναι εκλαϊκευμένα: Θέλετε να γίνουμε... σεΐχηδες ή για κάποια οράματα εθνικής κυριαρχίας να παραμείνουμε φτωχοί; Σε ανώτατα κυβερνητικά επιτελεία αισιοδοξούν ότι αυτό το δίλημμα θα δράσει προς κατευνασμό των αντιδράσεων, με τη βοήθεια φυσικά και των περισσοτέρων ΜΜΕ, τα οποία θα το αβαντάρουν, αλλά και με τη στήριξη της Ντόρας Μπακογιάννη, η οποία κινείται σε παραπλήσιο μήκος κύματος, καθώς και ορισμένων πολιτικών δυνάμεων εξ «αριστερών»... Ούτως ή άλλως είναι πρωτόγνωρο το να πηγαίνει ο έλληνας πρωθυπουργός (στο Ερζερούμ) προκειμένου να είναι ο βασικός ομιλητής στη σύνοδο των τούρκων πρέσβεων! Είναι σαφές, κάτι ετοιμάζεται, το οποίο μάλιστα θα επιχειρηθεί να παρουσιαστεί σαν... επιτυχία, που θα ανοίξει τον δρόμο και για τις άλλες εκκρεμότητες, όπως της υφαλοκρηπίδας! Άλλωστε η ανεξήγητη άρνηση της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει στην οριοθέτηση της ΑΟΖ (Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης), λέει από μόνη της πολλά. Όταν μάλιστα, όπως επισημαίνεται σε επιστολή των Β. Μαρκεζίνη (ακαδημαϊκού) και Θ. Καρυώτη (καθηγητή πανεπιστημίου), η Κύπρος ήδη απ' το 2004 μονομερώς δήλωσε τη δημιουργία της κυπριακής ΑΟΖ και πρόσφατα προχώρησε στην οριοθέτηση της με το Ισραήλ, η Ελλάδα γιατί κοιμάται; Προφανώς δεν πρόκειται για... αθώο ή αφελή ύπνο, αλλά για μια απραξία στοχευμένη, στη δημιουργία τετελεσμένων και τη συνυπογραφή με την Τουρκία μιας ταπεινωτικής συμφωνίας αρχών! Και βέβαια όλη αυτή η ανακίνηση την τελευταία περίοδο του πράγματι μέγιστου θέματος της ύπαρξης πλούσιων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στο Αιγαίο μόνο αθώα ή θετική δεν ήταν. Έγινε προκειμένου να προετοιμαστεί το έδαφος για τα όσα θα βιώσουμε σύντομα απ' τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση του Μνημονίου... Οι δύο καθηγητές με την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα επιστολή τους: • Εξηγούν γιατί η οριοθέτηση της ΑΟΖ στην ουσία έχει υπερκεράσει την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Και αυτό πολλαπλασιάζει τα ερωτήματα για τη σιγή της ελληνικής πλευράς γύρω απ' την ΑΟΖ! • Εξηγούν ότι λυδία λίθος της οριοθέτησης της ΑΟΖ είναι η παραδοχή ότι το Καστελλόριζο διαθέτει ΑΟΖ. Θα θέλαμε μια τέτοια δήλωση και απ' τους Γ. Παπανδρέου και Δ. Δρούτσα! • Ξεκαθαρίζουν ότι η προωθούμενη και απ' την Ουάσινγκτον συνεκμετάλλευση του Αιγαίου όχι μόνο δεν οδηγεί πουθενά, αλλά ανοίγει την όρεξη της Τουρκίας και για άλλες διεκδικήσεις!
«Η τραγωδία του Καστελλόριζου»...
Ολόκληρη η επιστολή των δύο καθηγητών έχει ως εξής:

Κύριε Διευθυντά,

Η διά μονομερούς δηλώσεως δημιουργία της κυπριακής (ΑΟΖ) το 2004 από τον Πρόεδρο Παπαδόπουλο ήταν πραγματικά ηγετική κίνηση. Αν και η Τουρκία διεμαρτυρήθη, η απόφαση έγινε αμέσως αποδεκτή και από την ΕΕ και από τις ΗΠΑ. Επανειλημμένες προσεγγίσεις του όμως προς την ελληνική πλευρά, να οριοθετήσει μαζί με την Κύπρο την ΑΟΖ, έμειναν αναπάντητες. Η πρόσφατη απόφαση της μεγαλονήσου να οριοθετήσει την ΑΟΖ με το Ισραήλ δεν αφήνει πλέον καμία δικαιολογία στην Ελλάδα να μην ασκήσει τα νόμιμα δικαιώματά της.

Εδώ και 30 χρόνια η χώρα μας επιμένει ότι η μοναδική διαφορά με την Τουρκία -η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου- είναι νομικής φύσης. Η έννοια της υφαλοκρηπίδας όμως έχει, εδώ και 25 χρόνια, υπερκεραστεί απ' αυτήν της ΑΟΖ.

Με βάση τα άρθρα 55-57 της νέας Σύμβασης του 1982 ως ΑΟΖ ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή σε πλάτος μέχρι 200 ναυτικά μίλια από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης και εντός της οποίας το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση με την εξερεύνηση, εκμετάλλευση, διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή μη των υδάτων, του βυθού και του υπεδάφους της θάλασσας.

Επίσης η Σύμβαση αναφέρει ρητά (άρθρο 121, παράγραφος 2) ότι όλα τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ και ότι η ΑΟΖ και η υφαλοκρηπίδα ενός νησιού καθορίζονται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που καθορίζονται και για τις ηπειρωτικές περιοχές. Επομένως η Τουρκία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα ίδια επιχειρήματα για την ΑΟΖ που προβάλλει για την υφαλοκρηπίδα των νησιών του Αιγαίου, ότι δηλαδή τα νησιά μας δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα ή ότι κάθονται πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας. Επιπλέον η νέα Σύμβαση έχει καταργήσει τη γεωλογική έννοια της υφαλοκρηπίδας και έτσι η Τουρκία έχει χάσει άλλο ένα επιχείρημα.

Κλειδί το Καστελλόριζο

Κλειδί σ' αυτήν την οριοθέτηση είναι το Καστελλόριζο, νησί το οποίο κατοικείται και κατά συνέπεια κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι και διαθέτει ΑΟΖ και ότι είναι νησί της ΕΕ. Εάν η Ελλάδα δεχθεί να προχωρήσει σε οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο χωρίς τον υπολογισμό του Καστελλόριζου, η εμφανής συνέπεια θα είναι η Ελλάδα να μην έχει θαλάσσια σύνορα με την Κύπρο!

Οι τελευταίες μελέτες που έχουν γίνει δείχνουν ότι υπάρχουν μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου και πετρελαίου στο τρίγωνο Καστελλόριζου -Κρήτης - Κύπρου. Οι περισσότερες από αυτές τις μελέτες έγιναν από αμερικανικές εταιρείες, που προφανώς ειδοποίησαν τους Τούρκους, γι' αυτό και πιθανώς είναι ζήτημα χρόνου προτού οι τελευταίοι αρχίσουν να προκαλούν την Ελλάδα με έρευνες στην περιοχή.

Τελευταία ακούονται πολλά γύρω από την παλαιά αμερικανική ιδέα περί συνεκμεταλλεύσεως. Η συνεκμετάλλευση δεν οδηγεί πουθενά, δεν λύνει κανένα πρόβλημα, και γι' αυτό ουδέποτε χρησιμοποιήθηκε από άλλες χώρες που αντιμετώπισαν τα προβλήματα που έχουμε με την Τουρκία. Η συνεκμετάλλευση λοιπόν θα είναι τραγικό λάθος, με επιπτώσεις και σε άλλους τομείς των διμερών σχέσεων, ανοίγοντας την όρεξη της Τουρκίας και για άλλους οικονομικούς πόρους, όπως η αλιεία.

Εν όψει των ανωτέρω, η Ελλάδα, ακολουθούσα το παράδειγμα άλλων χωρών (π.χ. ΗΠΑ, Ρωσίας, των περισσοτέρων χωρών της ΕΕ, Ισραήλ) να διακηρύξει την κυριαρχία της σε ΑΟΖ με βάση τη Σύμβαση του 1982.

Τα ανωτέρω μπορούν να γίνουν με την ψήφιση νόμου που να δημιουργεί ΑΟΖ στις ελληνικές θάλασσες και εν συνεχεία να ανακοινωθεί στον ΟΗΕ. Μετά θα έλθουμε σε διαπραγματεύσεις με την Κύπρο και την Αίγυπτο προς καθορισμό της διαχωριστικής γραμμής.

Βεβαίως, η Τουρκία δεν θα αναγνωρίσει τέτοια κίνηση, όπως έπραξε και πρόσφατα με την Κύπρο. Νομικώς όμως αυτό είναι αδιάφορο. Σ' αυτήν την περίπτωση όμως θα πρέπει να της υπενθυμίσουμε ότι η προσχώρηση της στη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας είναι μια από τις προϋποθέσεις για την πλήρη ένταξη της στην ΕΕ.

Βεβαίως, η «χώρα των μηδενικών διαφορών» θα μπορούσε, αγνοώντας το Διεθνές Δίκαιο, να επανέλθει στις παράνομες παραβιάσεις του εναερίου και υδάτινου χώρου μας. Επιθυμεί όμως να καταστρέψει την εικόνα ότι «έχει αλλάξει», που και η ίδια αλλά και οι εν Ελλάδι υποστηρικτές της εδώ και χρόνια προσπαθούν να δημιουργήσουν;

Με φιλικούς χαιρετισμούς,
Βασίλειος Μαρκεζίνης, Ακαδημαϊκός
Θεόδωρος Καρυώτης, Καθηγητής Πανεπιστημίου

Posted in: