ΠΕΡΙ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Ε

Σύντομη περιγραφή της ιστορίας της Μακεδονίας έως της ανάδειξης στο Μακεδονικό θρόνο και ηγεσίας του Αλεξάνδρου του Γ΄ (του Μέγα).

Όπως προείπαμε κατά τον -8ο αιώνα ο Περδίκκας ο Α΄ καθιέρωσε τα πρώτα όρια του Μακεδονικού βασιλείου αφού κατάφερε να συνενώσει τις πολυπλάνητες Μακεδονικές φατριές και μαχώμενος να απωθήσει και να αποκρούσει τις ουκ ολίγες επιθέσεις εχθρικών φύλων, κατάφερε να προωθήσει τα όρια της Μακεδονίας ως και τον Αξιό ποταμό και πιο πέρα ακόμη. Η εποχή που ακολουθεί μέχρι και την βασιλεία του Αμύντα του Α΄ (-548 με -518) είναι ιδιαίτερα άγνωστη και σώζονται μόνο μύθοι και δοξασίες. Το -513 με -512 τους Μακεδόνες βρήκε η Περσική κατάκτηση αλλά παρόλαυτα ο Αμύντας κράτησε πολύ καλές σχέσεις με τους Πεισιστρατίδες των Αθηνών. Το -498 τον διαδέχθηκε στον θρόνο ο υιός του ο Αλέξανδρος ο Α΄ ο οποίος κυβέρνησε από το - 498 έως και το -454. Δυστυχώς ο Αλέξανδρος αναγκάστηκε να ακολουθήσει τα Περσικά στρατεύματα κατα της νοτίου Ελλάδος αλλά δεν έπαψε στιγμή να ειδοποιεί του υπόλοιπους Έλληνες για επικείμενες ενέργειες των Περσών όπως επίσης και να καταδιώξει τους διαφεύγοντες Πέρσες μετά την ήττα τους στις Πλαταιές το -479, προκαλώντας πολλές απώλειες εκ μέρους των Περσών. Τότε ήταν και που προσάρτησε στο Μακεδονικό κράτος την Βισαλτία και την Κρηστωνία.

Άσχημες σχέσεις με την Αθηναϊκή ηγεμονία επήλθαν επί Περδίκκα Β (-454 με -414/3) όπου οι Αθηναίοι θέλωντας να ελένξουν κάποιες Μακεδονικές πόλεις απέσπασαν βίαια κάποιες παραλιακές εξ αυτών. Ο Περδίκκας κράτησε ήρεμη σχετικά στάση χωρίς να αντιδράσει βίαια εις απάντησιν των Αθηναϊκών κινήσεων και τελικά συμμάχησε μαζί τους το -431. Κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο θα λέγαμε ότι κράτησε μια στάση διπλωματική συμμαχόντας μια μες τους Αθηναίους και την άλλη με τους Λακεδαιμονίους. Κατάφερε με τις κινήσεις του να σώσει τη Μακεδονία από πολλούς εχθρούς και καταστροφές. Ο Αρχέλαος που τον διαδέχθηκε αναδιοργάνωσε την δομή του Μακεδονικού κράτους και έχτισε πολλά έργα. Αναδιοργάνωσε τον Μακεδονικό στρατό με βάση τα νοτιοελληνικά πρότυπα και έκτισε πολλά οχυρωματικά και αμυντικά γενικά έργα. Ήταν αυτός επίσης ο οποίος μετέφερε την πρωτεύουσα του Μακεδονικού κράτους από τις Αιγές στη Πέλλα, αλλά όπως προείπαμε οι Αιγές δεν ξεχάστηκαν αφού συνέχιζαν να ενταφιάζονται εκεί οι Τημενίδες βασιλείς.

Από τον θάνατο του Αρχελάου ως τον Αμύντα τον Γ΄ πέρασαν δύσκολα χρόνια για τους Μακεδόνες με πολέμους και συγκρούσεις με Ιλλυρικά φύλα και μάλιστα δύο Ιλλυρικές κατακτήσεις της Μακεδονίας. Ο Περδίκκας ο Β΄ έκανε κινήσεις για να αποσχισθούν από την Αθηναϊκή ηγεμονία οι κάποτε Μακεδονικές πόλεις της Χαλκιδικής εγκαθιστώντας πολλές φορές δυναμικά μακεδονικές φρουρές. Ηττήθηκε όμως σε μάχη με τους Ιλλυρίους το -359. Η κατάσταση που ακολούθησε ήταν ιδιαίτερα δύσκολη διότι η Μακεδονία πιέζοταν πολύ΄είτε από τους Ιλλυρίους είτε από την Αθηναϊκή ηγεμονία που ήθελε να εξασφαλίσει μόνιμο έλεγχο στα παράλια της Θράκης και της Μακεδονίας. Την κατάσταση την έσωσε ο υιός του Αμύντα του Γ΄ ο Φίλιππος ο Β΄ ο πατέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος με συνεχείς πολέμους (όπου τυφλώθηκε το ένα του το μάτι και κούτσαινε από το ένα πόδι.) κατάφερε να απωθήσει τους εχθρούς του κράτους του. Ο Φίλιππος ο Β΄ αναγορεύτηκε βασιλέας από τις στρατιωτικές μονάδες της Μακεδονίας σε ηλικία μόλις 24 χρονών. Ήταν ο κύριος μεταρυθμιστής του Μακεδονικού στρατού, εισήγαγε νέα πεζοπόρα και ιππικά τμήματα καθώς και τη περίφημη Σάρισα, το μακεδονικό δόρυ. Πείρε τις στρατιωτικές στρατηγικές από τις υπόλοιπες Ελληνικές πόλεις Αθήνα - Σπάρτη - Θήβα και επαναδιοργάνωσε τον Μακεδονικό στρατό καθιστώντας τον ουσιαστικά ανίκητο. Με τις στρατιωτικές του δυνάμεις κατέλαβε την Αμφίπολη το -357 εξασφαλίζοντας την κίνηση πέρα από το Στρυμώνα και με την κατάληψη της Πύδνας και της Μεθώνης εξασφάλισε ασφαλή πορεία προς το Νότο. Υπήρξε ιδιαίτερα διπλωματικός χαρακτήρας και διατηρούσε μέσα σε άλλες Ελληνικές πόλεις φιλομακεδονικά κόμματα τα οποία χρηματοδοτούσε ο ίδιος. Το -346 προχώρησε στη λεγόμενη Φιλοκράττειο ειρήνη με τους Αθηναίους. Οι Αθηναίοι βρήκαν τον χρόνο για να κινηθούν και να προετοιμαστούν για να ξαναεπιβάλλουν την δική τους ηγεμονία, έτσι το -340 συμμαχόντας με τους Κορίνθιους και τους Μεγαρείς κυρήσουν τον πόλεμο στο Φίλιππο. Ο Φίλιππο κινήθηκε πάλι διπλωματικά και κανόνισε να φανεί ότι κηρύχθηκε πόλεμος για να επιλυθούν τα προβλήματα των Αθηναίων με τους συμμάχους τους έναντι της Μακεδονίας με εντολή των αμφικτυόνων. Η αποφασιστική μάχη δόθηκε στις 2 Αυγούστου του -338 στη Χαιρώνεια της Βοιωτίας όπου ηττήθηκαν οι Αθηναίοι μετά από γενναία αντίσταση. Ο Φίλιππος μετά τη νίκη του δεν τους κυνήγησε να τους φονεύσει αφού ήθελε να συνενώσει όλους τους Έλληνες εναντίον των Περσών και έτσι τους άφησε να διαφύγουν. Τον χειμώνα της ίδιας χρονιάς βρέθηκαν εκπρόσωποι όλων των Ελληνικών πόλεων εκτός από τη Σπάρτη, στη Κόρινθο για να αποφασίσουν ενωμένοι πλέον τις επόμενες κινήσεις τους. Δημιουργήθηκε η πρώτη πανελλήνια συμμαχία με ηγεμόνα τον Φίλιππο και πάρθηκαν κάποιες αποφάσεις διατήρησεις πολιτικών δικαιωμάτων των Ελληνικών πόλεων - ελεύθερη διακίνηση εμπορίου κ.α. Ήταν η μεγάλη ευκαιρία που περίμενε ο Φίλιππος να συνενώσει όλους τους Έλληνες και να απελευθερώσει τις πόλεις της μικράς Ασίας από τους εισβολείς Πέρσες. Την άνοιξη του -336 έστειλε 10.000 άνδρες με επικεφαλή τον Παρμενίωνα και τον Άτταλο για να δημιουργήσουν προγεφύρωμα ώστε να ελευθερωθούν οι Ελληνικές πόλεις, αυτός θα ακολουθούσε με το υπόλοιπο στράτευμα. Το καλοκαίρι του -336 την μέρα των γάμων της κόρης του Κλεοπάτρας με τον βασιλέα της Ηπείρου Αλέξανδρο στις Αιγές, δολοφονήθηκε ανάμεσα στους δυο Αλέξανδρους (τον υιό του και τον γαμπρό του) από τον σε ηλικία 47 ετών χωρίς να προλάβει να κάνει την πολυπόθητη εκστρατεία κατά των Περσών. Τον αναδέχθηκε στην εξουσία ο υιός του ο Αλέξανδρος ο Γ΄ ο επονομαζόμενος Μέγας Αλέξανδρος ο οποίος έτυχε της συνεχούς στήριξης των δύο στρατηγών του Παρμενίωνα στην Ασία και του Αντίπατρου στη Μακεδονία.

Στην φωτογραφία οι κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου: (Πατήστε πάνω στην φωτογραφία για μεγαλύτερη έκδοση)

Posted in: ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ