Η αναφορά σε αυτό το μαντείο γίνεται για να φανεί 1) η συνέχεια κάποιων αρχαίων θρησκευτικών συνηθειών της αρχαιότητας στην θρησκεία του Χριστιανισμού (ελληνικός τρόπος λατρείας) 2) η σχέση αρχαίων ιερών με το χρήμα 3) η σχέση αρχαίων ιερών με κτηματικές ιδιοκτησίες 4) η σχέση αρχαίων ιερών με τον κατακτητή Ρωμαίο σε σχέση με κατηγορίες που προσάπτονται ως προς μερικές Ορθόδοξες εκκλησίες για τις κτηματικές τους σχέσεις με τον Οθωμανό κατακτητή 5) η σχέση της αρχαίας θρησκείας με την δημιουργία μύθων (βλ. και θεό Σάραπι) 6) η σχέση των τυπίων με τα τάματα. Συνοπτικά δηλαδή όσα προσάπτονται ως «άσχημα» στην ελληνορθόδοξη θρησκεία έχουν αντιθέτως πολύ βαθιές ρίζες στον «ελληνοΕθνισμό» και δεν γίνεται να αποτελούν μονομερές κατηγορητήριο.
Δεν θα γίνει αναφορά σε όλον τον μύθο του ήρωα Αμφιάραου αλλά μόνο στο τέλος για να καταλάβουμε γιατί αυτός θεοποιήθηκε. Ενώ λοιπόν τον πολέμαρχο Αμφιάραο τον κυνηγούσε ενώ οδηγούσε το άρμα του ο Περικλύμενος, βρίσκονται μπρος σε ένα βάραθρο. Το χώμα από την βροχή είναι γλιστερό και ο κυνηγός του μέλλοντα ήρωα υψώνει το ακόντιο για να τον κτυπήσει. Τότε γίνεται το θαύμα και ο ήρωας εξαφανίζεται μαζί με το άρμα του. Ο διώκτης του γυρνώντας στην Θήβα διηγείται την ιστορία και τότε αρχίζει ο θρύλος του ήρωα που θεοποιήθηκε και πήρε μορφή πανελληνίας λατρείας. Το Αμφιαράειο ήταν ένα από τα 4 - 5 ονομαστότερα μαντεία της αρχαιότητας στον μεσογειακό χώρο. Η φήμη του ξεπέρασε πολλές φορές τα σύνορα της χώρας και Βάρβαροι Βασιλιάδες και πολέμαρχοι ζήτησαν την συμβουλή του μαντείου σε υποθέσεις τους.
Το μεγαλύτερο όμως ιερό του που επισκίασε όλα τα άλλα ήταν αυτό του Ωρωπού. Εδώ ο ήρωας αναγνωρίσθηκε ως θεός και θεσπίσθηκαν αγώνες γυμνικοί, μουσικοί, ιππικοί προς τιμήν του. Ο Ωρωπός έγινε αιτία πολέμου πολλές φορές στην αρχαιότητα ανάμεσα σε Αθηναίους και Θηβαίους. Μετά την ήττα και των 2 από τον Φίλλιπο τον Β’ το 338 π.Χ., παραχωρήθηκε στους Αθηναίους. Αυτή την στιγμή θα προστεθούν νέα στοιχεία στον μύθο του ήρωα όπως ότι μόλις η γη κατάπιε τον Αμφιάραο αυτός βγήκε πάλι από την πηγή που βρίσκονταν σε εκείνο τον χώρο. Σε αυτό το σημείο καθιερώθηκε και η λατρεία του.
Οι προσκυνητές του ιερού, που έρχονταν και για θεραπευτικούς σκοπούς (ιαματικά νερά πηγής) πλήρωναν εισιτήριο για να εισέλθουν στο ιερό και υποβάλλονταν σε κάθαρση προσφέροντας θυσία. Ακολουθούσε νηστεία και απαγόρευση να πιουν κρασί για 3 ημέρες. Αφού θυσίαζαν ένα κριάρι μετά έπαιρναν το δέρμα του και κοιμόνταν πάνω του την νύχτα σε ειδικό χώρο, το «Εγκοιμητήριο». Αυτά ήταν 2, ένα για τις γυναίκες και ένα για τους άνδρες. Για την εγκοίμηση οι προσκυνητές πρόσφεραν στον θησαυρό του Θεού που βρίσκονταν στον ναό, την «απαρχή» τους που ήταν 9 οβολοί (Πηγή Παυσανίας).Υπήρχε επίσης η συνήθεια να ρίχνουν και στην ιερή πηγή αργυρό ή χρυσό νόμισμα. Αφιέρωναν κι άλλα δώρα πλούσια και αναθήματα σε ένδειξη ευγνωμοσύνης. Άμα οι άρρωστοι γίνονταν καλά αφιέρωναν επίσης στον Θεό τα λεγόμενα τυπία δηλαδή ελάσματα από άργυρο ή χρυσάφι που απεικόνιζαν το θεραπευθέν μέλος του σώματος κάτι ανάλογο με τα σημερινά τάματα.
Στα βόρεια του βωμού του ιερού υπάρχει χώρος όπου διασώζονται διάφορα εγκοιμητήρια όπως επίσης και ανδριάντες ευεργετών του ναού. Σε ένα από αυτά τα βάθρα υπάρχει και το όνομα του Ρωμαίου δικτάτορα Σύλλα, που από την σωζόμενη επιγραφή και άλλες μαρτυρίες, ξέρουμε ότι ευεργέτησε το μαντείο γιατί απήλλαξε το λιμάνι και τα χωράφια του από τον φόρο που ήταν υποχρεωμένο να πληρώνει στο Ρωμαϊκό κράτος «Ο δήμος Ωρωπίων Λεύκιον Κορνήλιον Λευκίου υιόν Σύλλα Επαφρόδιτον τον εαυτού σωτήρα και ευεργέτην Αμφιαράω»
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου