ΕΛΛΑΔΑ

Κυριακή 25 Μαρτίου 2012

ΣΟΥΗΔΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΧΩΡΙΣ ΧΡΗΜΑΤΑ


Η Σουηδία μπορεί να είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει επιλέξει να προσχωρήσει στην ευρωπαϊκή νομισματική ένωση. Τώρα, ίσως να μην είναι αναγκαίο να προσχωρήσει καθόλου στην νομισματική ένωση, δεδομένου ότι μπορεί όλα τα κέρματα και τα χαρτονομίσματά της να αντικατασταθούν με χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες.

Το θέμα συζητιέται για αρκετό καιρό, αλλά ήρθε στο προσκήνιο στις 17 του Ιουλίου, μέσω μίας αναφοράς του British Broadcasting Corporation (BBC).Στήν αναφορά αυτή επισημαίνεται, ότι υπάρχουν υψηλού προφίλ υποστηρικτές μίας αχρήματης κοινωνίας, με πλαστικές και ηλεκτρονικές συναλλαγές, μεταξύ των οποίων είναι και το πρώην μέλος των Abba, Bjorn Eulvaeus, πολλά εργατικά συνδικάτα, και η Σουηδική Αρχή για το Περιβάλλον (Swedish Work Environment Authority).

Ο Marie Jarvas, υπάλληλος τράπεζας και μέλος της ένωσης, που έχει πέσει θύμα ληστείας δύο φορές, αναφέρει στο ρεπορτάζ του BBC, «Αν μπορούμε να μειώσουμε το ποσό των μετρητών στις τράπεζες και στην κοινωνία εν γένει, οι ληστείες θα μειωθούν επίσης. ... Εάν μακροπρόθεσμα εγκαταλείψουμε μετρητά εντελώς, δεν θα υπάρχουν ληστείες, διότι δεν θα υπάρχει νόημα να ληστεύουν μια τράπεζα αν δεν υπάρχουν χρήματα εκεί για να κλέψουν. " Ο Eulvaeus προφανώς δεν είναι συλλέκτης νομισμάτων. Πρόσφατα έγραψε στο blog του ότι «Δεν υπάρχουν άμεσοι πρακτικοί λόγοι, όσο μπορώ να δω, να υπάρχουν κέρματα και χαρτονομίσματα," προσθέτοντας, "Υπάρχουν προφανή πλεονεκτήματα στο να απαλλαγούμε από αυτά. Η Σουηδία θα πρέπει να μπορεί να γίνει η πρώτη χώρα στον κόσμο που θα το κάνει». Μάλλον ο Eulvaeus είναι εξοικειωμένος με τον ηλεκτρονικό πόλεμο, καθώς θα μπορούσαν όλες οι ηλεκτρονικές συναλλαγές να μπλοκάρουν και, ενδεχομένως, να αφανιστούν εντελώς.
Ο Eulvaeus προχωρεί περαιτέρω, διευκρινίζοντας ότι καταλαβαίνει ότι οι ηλικιωμένοι και άλλοι θα έχουν δυσκολία να κινηθούν μέσα σε μία κοινωνία χωρίς μετρητά. «Υπάρχουν, βέβαια, αυτοί που χρειάζονται βοήθεια, αλλά εάν, το αποτέλεσμα είναι να διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο να τους ληστέψουν, τότε ίσως θα άξιζε τον κόπο αυτή η αναστάτωση."

Υπάρχει ένα μικρό επιχείρημα ότι ο ηλεκτρονικός τρόπος πληρωμών έχει ξεπεράσει σήμερα τις συναλλαγές σε μετρητά όχι μόνο στη Σουηδία, αλλά σε μεγάλο μέρος του σημερινού βιομηχανοποιημένου κόσμου. Στη Σουηδία, η αξία της κάρτας αντί για κέρματα και χαρτονομίσματα αυξήθηκε 500 τοις εκατό κατά τα τελευταία 10 χρόνια, ενώ η χρησιμοποίηση των καρτών για πληρωμές έχει αυξηθεί κατά 800 τοις εκατό. Ο Καθηγητής Οικονομικών του London Business School της Αγγλίας, Andrew Scott, λέει στο BBC, «Η τεχνολογία υπάρχει για μια κοινωνία χωρίς μετρητά. ... Βασικό πλεονέκτημά της, σε μια ηλεκτρονική εποχή, είναι ότι είναι ανώνυμη και δεν σας λέει τίποτε σχετικά με το από πού προέρχονται (τα χρήματα). "


Ο Par Strom, εκπρόσωπος του Ιδρύματος New Welfare Foundation, που εδρεύει στη Στοκχόλμη, έσπευσε να διαφωνήσει. Ο Strom είπε: «Όπως είναι αδύνατο να πληρώσετε με μετρητά όταν αγοράζετε κάτι, είναι το ίδιο αδύνατο να μην αφήσετε ηλεκτρονικά ίχνη πίσω σας, και τα ηλεκτρονικά ίχνη από εκεί που έχετε αγοράσει κάτι, μπορούν να πουν ολόκληρη την ιστορία της ζωής σας. Αυτό έχει να κάνει με πολύ ευαίσθητες πληροφορίες. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν μία τέτοια κοινωνία ολοκληρωτικής επιτήρησης».

Οι συλλέκτες κερμάτων, φυσικά, είναι με την πλευρά του Strom για άλλους λόγους. Το ίδιο και οι περισσότεροι οικονομολόγοι οι οποίοι είναι εξοικειωμένοι με τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό που μπορεί να προκληθεί από την κυκλοφορία τόσο πολύ νομίσματος που δεν υποστηρίζεται από οτιδήποτε άλλο εκτός από την εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση και την εγχώρια οικονομία. Άναρχες, οι ηλεκτρονικές συναλλαγές θα μπορούσαν να λειτουργήσουν με τον ίδιο τρόπο.

Ανεξάρτητα από τα επιχειρήματα υπεράσπισης των κερμάτων και των χαρτονομισμάτων, η απόφαση για τη μετάβαση προς μια κοινωνία χωρίς μετρητά στη Σουηδία θα μπορούσε να είναι μία τελειωμένη υπόθεση, σύμφωνα με τον τρόπο που του BBC παρουσιάζει τη θέση του εκπροσώπου της Swedish Work Environment Authority, Bernt Νίλσον: "Ο Nilsson λέει ότι θα απαιτηθεί διάστημα πολλών ετών, τουλάχιστον, πριν η Σουηδία απαλλαγεί οριστικά από το χρήμα. "

Στην πραγματικότητα, αν και η Sveriges Riksbank ή ο Υποδιοικητής της σουηδικής Κεντρικής Τράπεζας, Lars Nyberg, έδειξε ότι υπάρχει υψηλότερο κόστος για μία κοινωνία να χρησιμοποιεί μετρητά αντί για πλαστικό και ηλεκτρονικό χρήμα για τις συναλλαγές, η κεντρική τράπεζα δεν έχει λάβει επίσημα θέση στη συζήτηση.

Δεδομένου ότι, σύμφωνα με τη ιστοσελίδα της σουηδικής κεντρικής τράπεζας, η Σουηδία εμπορεύεται ακόμη σετ με τα κέρματα και τα χαρτονομίσματά της, καθώς και αναμνηστικά κέρματα, δεν φαίνεται η σουηδική κυβέρνηση να είναι έτοιμη ακόμα να διακόψει αυτό το κερδοφόρο προϊόν.

Μικρό βίντεο από το ντοκυμαντέρ ‘Shadow Government’ - The Cashless Society. Μιλάει ο Daniel Estulin, για το πως σε μία αχρήματη κοινωνία με ένα ‘κλικ’ μπορεί να γίνει ‘απένταρος’ κάποιος «ανεπιθύμητος
Το περίγραμμα αυτής της κοινωνίας έχει αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά σε αυτό το υψηλής τεχνολογίας έθνος, εμποδίζοντας όσους προτιμούν να χρησιμοποιούν νομίσματα και χαρτονομίσματα αντί για ψηφιακό χρήμα.

Στις περισσότερες πόλεις της Σουηδίας, τα δημόσια λεωφορεία δεν δέχονται μετρητά. Τα εισιτήρια προπληρώνονται ή αγοράζονται με ένα γραπτό μήνυμα από το κινητό. Ένας μικρός αλλά αυξανόμενος αριθμός επιχειρήσεων λαμβάνει πλέον μόνο κάρτες, και μερικές τράπεζες – που κάνουν χρήματα για ηλεκτρονικές συναλλαγές - έχουν σταματήσει εντελώς να χειρίζονται μετρητά.

«Υπάρχουν πόλεις όπου δεν είναι καθόλου δυνατό πια να μπεις σε μια τράπεζα και να χρησιμοποιήσεις μετρητά», παραπονιέται ο Curt Persson, πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Συνταξιούχων της Σουηδίας.


Λέει ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα για τους ηλικιωμένους στις αγροτικές περιοχές που δεν έχουν πιστωτικές κάρτες ή δεν ξέρουν πώς να τις χρησιμοποιήσουν για την ανάληψη μετρητών.
Η μείωση των μετρητών είναι αισθητή ακόμα και σε εκκλησίες, όπως η Εκκλησία Carl Gustaf στο Karlshamn της νότιας Σουηδίας, όπου ο εφημέριος Johan Tyrberg εγκατέστησε πρόσφατα έναν αναγνώστη καρτών για να καταστεί ευκολότερο για τους προσκυνητές να κάνουν προσφορές. "Πολλοί άνθρωποι ήρθαν σε μένα αρκετές φορές και είπαν ότι δεν έχουν μετρητά, αλλά θα ήθελαν να δωρίσουν χρήματα," λέει ο Tyrberg.
Τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα δεν αντιπροσωπεύουν παρά το 3 τοις εκατό της οικονομίας της Σουηδίας, σε σύγκριση με το μέσο όρο του 9 τοις εκατό στην ευρωζώνη και του 7 τοις εκατό στις ΗΠΑ, σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών, μία οργάνωση-ομπρέλα για τις κεντρικές τράπεζες του κόσμου.
Όμως και το τρία τοις εκατό είναι ακόμα πάρα πολύ, αν θέλετε να ρωτήσετε τον Ulvaeus. Μια κοινωνία χωρίς μετρητά μπορεί να φαίνεται σαν ένα περίεργο όραμα για κάποιον που έκανε μια περιουσία με το "Money, Money, Money" και άλλες επιτυχίες των ΑΒΒΑ, αλλά για τον Ulvaeus είναι θέμα ασφάλειας.
Αφότου ο γιος του έπεσε θύμα ληστείας για τρίτη φορά άρχισε να υποστηρίζει μια πιο γρήγορη μετάβαση σε μια πλήρως ψηφιακή οικονομία, έστω και μόνο για να γίνει πιο δύσκολη η ζωή για τους κλέφτες.
"Εάν δεν υπάρχουν μετρητά, τι θα κάνουν;" λέει ο 66χρονος Ulvaeus.
Ο Σουηδικός Σύνδεσμος Τραπεζιτών, λέει ότι η συρρίκνωση της οικονομίας μετρητών έχει ήδη αντίκτυπο στις στατιστικές της εγκληματικότητας.
Ο αριθμός των ληστειών σε τράπεζες στη Σουηδία μειώθηκε από 110 το 2008 σε 16 το 2011 - το χαμηλότερο επίπεδο από τότε που άρχισαν να τηρούνται αρχεία πριν από 30 χρόνια. Λέει ότι οι κλοπές σε εταιρίες security που μεταφέρουν χρήματα έχουν επίσης μειωθεί.
"Το να κυκλοφορούν λιγότερα μετρητά κάνει τα πράγματα πιο ασφαλή, τόσο για το προσωπικό που τα διαχειρίζονται όσο φυσικά και για το κοινό», λέει ο Par Karlsson, ειδικός σε θέματα ασφαλείας του Συνδέσμου. Η επικράτηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών - και το ψηφιακό ίχνος που παράγουν - βοηθά επίσης να εξηγηθεί γιατί η Σουηδία έχει ελάχιστα προβλήματα με τον χρηματισμό ( κοινώς λάδωμα ) σε σχέση με χώρες με ισχυρή κουλτούρα στα μετρητά, όπως η Ιταλία ή η Ελλάδα, λέει ο καθηγητής οικονομικών Friedrich Schneider του Πανεπιστημίου Johannes Kepler στο Αυστρία.
«Εάν οι άνθρωποι χρησιμοποιούν περισσότερο τις κάρτες, ασχολούνται λιγότερο με δραστηριότητες παραοικονομίας», λέει ο Schneider, που είναι εμπειρογνώμονας σε υπόγειες οικονομίες. Στην Ιταλία - όπου τα μετρητά είναι ένα κοινό μέσο για την αποφυγή του φόρου προστιθέμενης αξίας και την απόκρυψη των κερδών από την εφορία - ο Πρωθυπουργός κ. Mario Monti, τον Δεκέμβριο πρότεινε μέτρα για τον περιορισμό των συναλλαγών σε μετρητά για πληρωμές πάνω από 1.000 ευρώ, από 2.500 ευρώ που ήταν πριν. Η άλλη πλευρά όμως είναι ο κίνδυνος των εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο. Σύμφωνα με το σουηδικό Εθνικό Συμβούλιο για την Πρόληψη του Εγκλήματος, ο αριθμός των περιπτώσεων απάτης πληροφορικής, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων ‘skimming’ (τοποθέτηση συσκευών υποκλοπής σε αυτόματες ταμειακές μηχανές), διογκώθηκε σε περίπου 20.000 το 2011 από 3.304 που ήταν το 2000.

Ο Oscar Swartz, ο ιδρυτής του ‘Banhof’, του πρώτου παροχέα Internet στη Σουηδία, λέει ότι η ψηφιακή οικονομία δημιουργεί επίσης θέματα προστασίας της ιδιωτικής ζωής λόγω του ηλεκτρονικού αποτυπώματος που έχουν οι συναλλαγές. Υποστηρίζει την ιδέα της σταδιακής κατάργησης των μετρητών, αλλά λέει ότι θα πρέπει να εισαχθούν άλλοι ανώνυμοι τρόποι πληρωμής.


"Κάποιος πρέπει να είναι σε θέση να στείλει χρήματα και να δωρίσει χρήματα σε διαφορετικούς οργανισμούς, χωρίς να εντοπίζεται κάθε φορά», λέει.


Δεν αποτελεί έκπληξη ότι η Σουηδία και άλλες σκανδιναβικές χώρες βρίσκονται στην πρωτοπορία των εξελίξεων αυτών, δίνοντας έμφαση δίνεται στην τεχνολογία και την καινοτομία. Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, η Σουηδία κατέχει τήν πρώτη θέση στο Global Information Technology Report που κυκλοφόρησε το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ τον Ιανουάριο. (Το Global Information Technology Report επισημαίνει το βασικό ρόλο των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών ως καταλύτη για το μετασχηματισμό της κοινωνίας και της οικονομίας στην επόμενη δεκαετία, μέσω του εκσυγχρονισμού και της καινοτομίας).

Το Economist Intelligence Unit επίσης βάζει την Σουηδία στην κορυφή της τελευταίας ψηφιακής οικονομικής της κατάταξης, το 2010. Και οι δύο βαθμολογίες μετρούν πόσο μακριά έχουν προχωρήσει οι χώρες στην ενσωμάτωση τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών στις οικονομίες τους.
Τα διαδικτυακά startups στη Σουηδία και αλλού εργάζονται τώρα σκληρά για την ανάπτυξη πληρωμής τραπεζικών υπηρεσιών για smartphones.
Η σουηδική εταιρεία iZettel έχει αναπτύξει μια συσκευή για μικρές επιχειρήσεις, παρόμοια με την Square των ΗΠΑ, που συνδέεται στο πίσω μέρος ενός iPhone και μπορεί να λειτουργήσει σαν ένα τερματικό πιστωτικών καρτών. Οι μεγαλύτερες τράπεζες της Σουηδίας αναμένεται να ξεκινήσουν μια κοινή υπηρεσία εντός του τρέχοντος έτους, που θα επιτρέπει στους πελάτες να μεταφέρουν χρήματα από ένα λογαριασμό στον άλλο σε πραγματικό χρόνο με τα κινητά τους.
Οι περισσότεροι ειδικοί δεν αναμένουν τα μετρητά να εξαφανιστούν σύντομα, αλλά ότι το ποσοστό τους στην οικονομία θα συνεχίσει να μειώνεται καθώς τέτοιες επιλογές πληρωμής θα είναι διαθέσιμες. Πριν να αποσυρθείτε ως αναπληρωτής διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Σουηδίας, ο Lars Nyberg είπε πέρυσι ότι τα μετρητά θα επιβιώσουν, "όπως ο κροκόδειλος, ακόμα κι αν αναγκαστεί να δει το ‘βιότοπό’ του σταδιακά να αποψιλώνεται."
Η Andrea Wramfelt, της οποίας το μπόουλινγκ στη νότια πόλη του Landskrona σταμάτησε να δέχεται μετρητά από το 2010, κάνει μια πιο τολμηρή πρόβλεψη: Πιστεύει ότι τα κέρματα και τα χαρτονομίσματα θα πάψουν να υφίστανται στη Σουηδία μέσα σε 20 χρόνια.
«Προσωπικά νομίζω ότι αυτό είναι που οι άνθρωποι θα πρέπει να περιμένουν στο μέλλον», λέει. Αλλά υπάρχουν θύλακες αντίστασης. Ο Hanna Celik, του οποίου η οικογένεια έχει ένα περίπτερο εφημερίδων σε ένα εμπορικό κέντρο της Στοκχόλμης, λέει ότι η ψηφιακή οικονομία είναι ένα θέμα των τραπεζών που αναζητούν μεγαλύτερα κέρδη.
Ο Celik λέει ότι χρεώνει περίπου 5 σουηδικές κορόνες ($ 0,80) για κάθε συναλλαγή με πιστωτική κάρτα, και ένας νόμο που ψηφίστηκε από το Σουηδικό Κοινοβούλιο τον εμποδίζει να μεταφέρει αυτή την επιβάρυνση στον καταναλωτή.
«Αυτό βρωμάει», λέει. «Γι 'αυτούς (τις τράπεζες), αυτός είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να κερδίσουν πολλά χρήματα, αυτό είναι το όλο θέμα. Κάνουν τεράστια κέρδη».

0 comments:

Δημοσίευση σχολίου

ΔΙΕΔΩΣΕ ΤΟ

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More