ΑΡΧΑΙΟ ΨΑΡΕΜΑ

Στον ειρηνικό Ωκεανό, στο Ανατολικό Τιμόρ, βρέθηκε το αρχαιότερο αγκίστρι για ψάρεμα που έχει ποτέ βρεθεί και χρονολογείται προ περίπου 23.000 ετών και θεωρείται σαφής ένδειξη ότι ήδη από τότε οι προϊστορικοί άνθρωποι δοκίμαζαν την τύχη τους ως αλιείς με πετονιά και μάλιστα στα ανοιχτά.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την αρχαιολόγο Σου Ο'Κόνορ του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου στην Καμπέρα, βρήκαν δύο σπασμένα αγκίστρια από όστρακα σε ένα ασβεστολιθικό ρηχό σπήλαιο, τα οποία έχουν το γνωστό καμπύλο σχήμα στην άκρη τους. Το ένα αγκίστρι χρονολογείται πριν από 11.000 χρόνια και το άλλο πριν από 16.000 έως 23.000 χρόνια. Μέχρι τώρα, τα παλαιότερα αγκίστρια στη ΝΑ Ασία, που έχουν βρεθεί, χρονολογούνταν προ 5.500 ετών, ενώ διεθνώς τα αρχαιότερα σύνεργα ψαρέματος που έχουν βρεθεί (καμάκια και ίσια αγκίστρια), είναι ηλικίας περίπου 12.000 ετών.

Στην ίδια τοποθεσία, οι ερευνητές ανακάλυψαν περισσότερα από 38.000 κόκκαλα ψαριών, το αρχαιότερο από τα οποία έχει ηλικία περίπου 42.000 ετών, σύμφωνα με τις μετρήσεις με βάση την μέθοδο του ραδιενεργού άνθρακα. Πρόκειται για το αρχαιότερο δείγμα αλιείας που έχει ποτέ βρεθεί στον κόσμο. Μάλιστα σχεδόν τα μισά από αυτά τα κόκαλα προέρχονται από πελαγίσια είδη ψαριών, όπως τόνο, παπαγαλόψαρο, αλλά και καρχαρία, συνεπώς είναι πολύ πιθανό ότι οι πρωτόγονοι ψαράδες τολμούσαν να ανοιχτούν στο βαθύ ωκεανό για να βρουν τροφή. Έχουν βρεθεί πολύ αρχαιότερα υπολείμματα ψαριών, που χρονολογούνται προ 50.000 έως 14.000 ετών, στη Νότια Αφρική, όμως προέρχονταν από είδη που ζουν κοντά στην ακτή.

«Το ότι αυτά τα (πελαγίσια) είδη ψαριών αλιεύονταν τακτικά πριν από 40.000 χρόνια, είναι εντυπωσιακό. Είναι κάτι που απαιτεί πολύπλοκη τεχνολογία και δείχνει ότι οι πρώτοι σύγχρονοι άνθρωποι στη νησιωτική ΝΑ Ασία είχαν αξιοθαύμαστα προχωρημένες θαλασσινές ικανότητες», δήλωσε η Ο'Κόνορ.

Δεν είναι γνωστό με ποιό τρόπο γινόταν το ψάρεμα στον ανοιχτό ωκεανό, αλλά οι επιστήμονες υποθέτουν ότι οι πρωτόγονοι αλιείς χρησιμοποιούσαν βάρκες ή σχεδίες, από όπου έριχναν δίχτυα ή πλεγμένα σχοινιά με αγκίστρια στην άκρη τους. Τα συγκεκριμένα αγκίστρια που βρέθηκαν δεν φαίνονται κατάλληλα για πελαγίσια ψάρια, αλλά εκτιμάται ότι θα κατασκευάζονταν και άλλα είδη αγκιστριών.

Το ψάρεμα θα βοήθησε τους ανθρώπους να διασχίσουν τον ωκεανό και να φθάσουν στην Αυστραλία πριν από περίπου 50.000 χρόνια. Οι αρχαιότερες βάρκες που έχουν βρεθεί, στη Γαλλία και την Ολλανδία, δεν είναι παλαιότερες των 10.000 ετών, αν και οι επιστήμονες είναι βέβαιοι ότι τα ταξίδια στις θάλασσες είναι πολύ πιο παλαιά, απλώς δεν έχουν διασωθεί τα ξύλινα σκάφη. Ορισμένοι πάντως επιστήμονες επιμένουν ότι τα πρώτα ταξίδια δεν ήσαν σκόπιμα, αλλά προέκυψαν κατά λάθος, όταν τα ρεύματα παράσερναν στα ανοιχτά τις αυτοσχέδιες σχεδίες των πρώτων αλιέων, που ψάρευαν κοντά στην ακτή.

Οι αρχαιότερες ενδείξεις ότι οι άνθρωποι έτρωγαν θαλασσινά που έβρισκαν κοντά στις ακτές, όπως μύδια, χρονολογούνται προ 165.000 ετών.

Posted in: