ΕΘΙΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Πρωτοχρονιά και τα έθιμα στην Ελλάδα έχουν την τιμητική τους. Οι Έλληνες για λόγους...
καλοτυχίας συνηθίζουν να εφαρμόζουν κάποιες παραδόσεις, την πρώτη μέρα του νέου χρόνου, που έχουν περάσει από γενιά σε γενιά. Ποια είναι όμως τα πιο συνηθισμένα αλλά και τα πιο παράξενα;

Ένα από τα πιο γνωστά μας πρωτοχρονιάτικα έθιμα είναι το σπάσιμο του ροδιού. Εδώ και χιλιάδες χρόνια το ρόδι θεωρείται από διάφορους λαούς και πολιτισμούς, σύμβολο γονιμότητας, αφθονίας και καλοτυχίας. Οι αρχαίοι Έλληνες πριν κατοικήσουν σε ένα νέο σπίτι έσπαγαν στο κατώφλι του ένα ρόδι, πράγμα που κάνουμε ακόμα και στις μέρες μας.

Την τιμητική της την παραμονή της Πρωτοχρονιάς έχει όμως και η κρεμμύδα. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας τοποθετείται μία κρεμμύδα έξω από κάθε σπίτι την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς ο πατέρας της οικογένειας την παίρνει στα χέρια του και χτυπώντας ελαφρά με την κρεμμύδα τα κεφάλια, ξυπνά τα μέλη της οικογένειας για να πάνε στη Θεία Λειτουργία του Αγ. Βασιλείου. Εν συνεχεία η κρεμμύδα κρεμιέται σε κάποιο σημείο του σπιτιού για να φέρει υγεία και τύχη στην οικογένεια.

Τα νησιά του Ιονίου κρατούν και εκείνα με τη σειρά τους ανέπαφες τις πρωτοχρονιάτικες παραδόσεις τους. Με μουσικές, καντάδες, γεύσεις και αρώματα αποχαιρετούν τη χρονιά που φεύγει και υποδέχονται το νέο έτος. ΣτηνΚεφαλονιά, κατά το έθιμο που έχει διασωθεί από την αρχαιότητα, τις τρεις τελευταίες μέρες του χρόνου, οι ντόπιοι βγαίνουν στην εξοχή για να ξεριζώσουν αγιοβασιλίτσες. Το όνομα του φυτού οφείλεται στον εορτάζοντα της Πρωτοχρονιάς Άγιο Βασίλειο. Παράλληλα ψάλλονται από τους νέους και τα κεφαλονίτικα κάλαντα.

Στη Λευκάδα οι ντόπιοι κρεμάνε στα σπίτια τους παραμονή της Πρωτοχρονιάς τις λεγόμενες «κουτσούνες» (πρόκειται για αγριοκρεμμύδες), ενώ με το πρώτο φως της ημέρας αναβιώνει το έθιμο της «Διάνας». Πρόκειται για έναν πρωινό ύμνο που πιανίζει η Φιλαρμονική της Λευκάδας από γειτονιά σε γειτονιά.

Στο Αργοστόλι πάλι συνηθίζουν να μπουγελώνονται με αρωματισμένο νερό στην κεντρική πλατεία, ενώ στηνΚέρκυρα και τη Ζάκυνθο το γιορτινό χρώμα δίνουν οι φιλαρμονικές και οι κανταδόροι αλλά και οι νοικοκυρές που φτιάχνουν τηγανίτες, συμπληρώνοντας έτσι το κέρασμα της πρώτης μέρας του χρόνου.

Στην Κρήτη κάθε χρόνο η Πρωτοχρονιά συνοδεύεται από μεγάλη κατανάλωση μπουγάτσας. Για το σκοπό αυτό, σε όλους τους δρόμους του Ηρακλείου στήνονται υπαίθριοι πάγκοι για να είναι γλυκιά η πρώτη γεύση που θα πάρουν οι κάτοικοι του νησιού. Όσο για το χαρτζιλίκι; Αυτό ονομάζεται «καλή χέρα» και ρέει άφθονο!

Στη Θάσο από την άλλη πλευρά οι κάτοικοι επιδίδονται σε ένα πολύ περίεργο έθιμο: σκορπούν φύλλα Πρωτοχρονιάτικα. Πρόκειται για ένα πολύ παλιό έθιμο κατά τη διάρκεια του οποίου όλοι κάθονται γύρω από το αναμμένο τζάκι, τραβούν την ανθρακιά προς τα έξω και ρίχνουν γύρω στ' αναμμένα κάρβουνα, φύλλα ελιάς, βάζοντας στο νου τους από μια ευχή, χωρίς όμως να την πουν στους άλλους. Όποιου το φύλλο γυρίσει περισσότερο, εκείνου θα πραγματοποιηθεί και η ευχή του.

Το πιο γνωστό πρωτοχρονιάτικο έθιμο το αφήσαμε για το τέλος και δεν είναι άλλο από την κλασική μαςβασιλόπιτα με το «κρυμμένο» φλουρί. Το συγκεκριμένο έθιμο το συναντάμε σε ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο με μικρές παραλλαγές που έχουν να κάνουν κυρίως με τη σύσταση της Βασιλόπιτας. Και όποιος κερδίσει το «χαμένο» μέσα στη ζύμη φλουρί; Θα έχει καλοτυχία για όλο το χρόνο, σύμφωνα με τις λαϊκές μας παραδόσεις. Δύο ακόμη πολύ γνωστά έθιμα είναι το«καλό ποδαρικό» αλλά και τα πυροτεχνήματα που φωτίζουν τον ουρανό με την έλευση του νέου χρόνου. Και φυσικά η χαρτοπαιξία αυτές τις μέρες έχει την τιμητική της.

Posted in: