ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ Η ΨΥΧΗ ΜΑΣ

Ο Σλαβικός λαός των Σκοπίων δεν δικαιούται να καπηλεύεται το πολιτιστικό αγαθό της Μακεδονίας γιατί η Μακεδονία, ως έννοια, ως αγαθό, ως Ιστορία, ως πολιτισμός, είναι Ελληνική. Το όνομα είναι Ελληνικό και όπως είπε ο Ελύτης πριν πεθάνει, "το όνομά μας είναι η ψυχή μας".
Ελληνική επιγραφή από την Βυλλίδα (κοντά στο Φιέρι). Τα ευρήματα αυτά παρουσιάζονται ως αρχαία Αλβανική πολιτιστική δημιουργία.
Του Κωνσταντίνου Μάρη *
Η Αλβανία δημιουργήθηκε με τη Συνθήκη του Λονδίνου (17/30 Μαίου 1913). Τα όρια της κα­θορίσθηκαν με το Πρωτόκολλο του Φλωρεντίας (17-12-1913). Στο νεοσύστατο αλβανικό κρότος συμπεριελήφθη και το βόρειον τμήμα της Ηπείρου, έκτο­τε ονομασθέν Βόρειος Ηπειρος, που είχε ήδη απε­λευθερωθεί κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο (1912-13) από τον ελληνικό στρατό.
Επειδή οι κάτοικοι της περιοχής ήσαν Ελληνες, αντέ­δρασαν στην απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων που αγνόησε τόσο την εθνική τους ταυτότητα όσο και την εκπεφρασμένη βούλησή τους για ένωση με την Ελλά­δα. Επανεστάτησαν και δημιούργησαν την ανεξάρτη­το πολιτεία της Αυτονόμου Ηπείρου (17-2-1914), με τε­λευταίο νομικόν εκθάν την υπογραφή του Πρωτοκόλ­λου της Κερκύρας (17-5-1914), που παραχωρούσε πλή­ρες καθεστώς Αυτονομίας (εκπαιδευτικής, θρησκευ­τικής, δικαστικής, διοικητικής) στους νομούς Αργυρο­κάστρου και Κορυτσάς..
Η δημιουργία του αλβανικού κράτους είναι εξωγενής: Οι μεν αλβανικοί πληθυσμοί ουδέποτε επανεστάτησαν ή άλλως πώς διεκδίκησαν την ανεξαρτησία τους από την Οθωμανική Αυτοκρατορία (τουναντίον, μάλιστα» ήσαν οι πλέον αφοσιωμένοι υπήκοοι και αποτελούσαν τον πολεμικό βραχίονα του σουλτάνου), οι δε Βορει­οηπειρώτες, με σειρά επαναστατικών κινημάτων, από της επομένης της πτώσεως της Βυζαντινής Αυτοκρα­τορίας, επεδίωκαν την απελευθέρωση από τον τουρ­κικό ζυγό και, μετά το 1830. την ένωση με την Ελλάδα. Η «κατασκευή», συνεπώς, της Αλβανίας δεν στηριζό­ταν στην βούληση των κατοίκων της περιοχής, αλλά εξυπηρετούσε, αποκλειστικώς, τα γεωπολιτικά συμ­φέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής. Ενεκα της εξωγενούς δημιουργίας της, η ΑλΒανία. από της επομένης της ιδρύσεώς της, επεδόθη στην βίαιη και συστηματική αλβανοποίηση όλων των υπηκόων του κράτους. Αυτή, η άνωθεν επιβολή της αλβανικής συ­νειδήσεως στους κατοίκους του κράτους, απετέλεσε την κυρίαρχη, εν πολλοίς δε και την μόνη, κρατική ιδε­ολογία παρά την διαδοχική εναλλαγή συστημάτων, πο­λιτευμάτων και προσανατολισμών. Με πλέγμα συνταγματικών, νομοθετικών και διοικητι­κών διατάξεων εφήρμοσε μακρόπνοο και μεθοδευμέ­νο σχέδιο πλήρους αφανισμού των Βορειοηπειρωτών αλλά και των Μαυροβουνίων και των Σέρβων (1). Στο παρόν θα περιορισθούμε στους τρόπους εξαλβανισμού, ειδικά, της βορειοηπειρωτικής κοινότητας. Οι τρόποι αυτοί είναι πολύμορφοι, χρονικώς παράλληλοι και αλληλοσυμπληρούμενοι ως προς το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, το οποίο είναι εις πρώτον στάδιον ο αφελ­ληνισμός και εις δεύτερον ο πλήρης εξαλβανισμός των ελληνικής καταγωγής Αλβανών υπηκόων. Οι τρόποι αφελληνισμού αναλύονται στην:

- Παραχάραξη της ιστορικής μνήμης, της ιστορικής γε­ωγραφίας, της πολιτιστικής παραδόσεως,

- Διαστρέβλωση της σύγχρονης πραγματικότητας, με την επιβολή περιοριστικών μέτρων, την αλλοίωση στοι­χείων,

-Υπονόμευση της ιστορικής προοπτικής, με επεμβά­σεις στην εκπαιδευτική διαδικασία, την θρησκευτική ελευθερία.

Αναλυτικώς, οι τρόποι αφελληνισμού είναι οι εξής:

1) ΓΕΩΓΡΆΦΙΚΟΣ (ΕΔΑΦΙΚΟΙ) ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΙ

Η Αλβανία αναγνωρίζει ως ελληνικής εθνικότητος μόνον όσους κατάγονται και κατοικούν σε μια μικρή περιοχή, που την ονο­μάζει «μειονοτική ζώνη». Όσοι κατοικούν εντός της μειονοτι­κής ζώνης αλλά κατάγονται από περιοχές που ευρίσκονται έξω απ1 αυτήν, στερούνται και των στοιχειωδών έστω μειονοτικών δικαιωμάτων. Ετσι η κατοχύρωση μειονοτικών δικαιωμάτων, π,χ, η λειτουργία «μειονοτικών» (=ελληνοφώνων) σχολείων στοιχειώδους εκπαιδεύσεως, περιορίζεται σε πολύ μικρό αριθ­μό Βορειοηπειρωτών.

Το όρια της «μειονοτικής ζώνης» αυθαιρέτως και μονομερώς καθόριζε η Αλβανία, οσάκις δετής παρέχεται η ευκαιρία τα πε­ριορίζει. Πιο κραυγαλέα είναι η περίπτωση της επαρχίας Χειμάρρας. Η περιοχή αυτή το 1946 έπαυσε να συμπεριλαμβά­νεται στην «μειονοτική ζώνη», με απόφαση της Λαϊκής Βουλής της Λαικής Δημοκρατίας της Αλβανίας.

2) ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΟΙ ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΙ

Επεδιώχθη συστηματικώς η πληθυσμιακή αλλοίωση του χώ­ρου της Βορείου Ηπείρου, Τούτο επετεύχθη, αφ” ενός μεν με την Βιαία μετακίνηση (εκτοπίσεις, εξορίες) του ελληνικού πλη­θυσμού προς την βόρειο και κεντρική Αλβανία, αφ’ ετέρου δε με τον εποικισμό του Βορειοηπειρωτικού χώρου από Αλβα­νούς. Ακόμη και χωριά ολόκληρα μετεφέρθησαν: π.χ. το χω­ριό Περδικάρι της επαρχίας Δελβίνου μετεκομίσθη ολόκληρο στο Τσέρι κ του νομού Ελμπασάντης κεντρικής Αλβανίας, ώστε οι κάτοικοι του να αναμιχθούν με τους γηγενείς Αλβανούς. Μετά το 1991. η μετεγκατάσταση Αλβανών εκ Βορρά προκαλείται από τον ψίθυρο της κυ­βερνήσεως των Τιράνων, ότι οι Βορειοη­πειρώτες θα αναγκασθούν να φύγουν προς την Ελλάδα και επομένως οι επήλυδες θα καταλάβουν τις περιουσίες τους.

3) ΛΗΞΙΑΡΧΙΚΟΙ ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΙ

Τέκνα γονέων ελληνικής εθνικότητος, κα­τά την εγγραφήν τους στα Βιβλία των λη­ξιαρχείων, χαρακτηρίζονται ως αλβανικής εθνικότητος. Πρόκειται για πρωτοτυπία: το ίδιο το κράτος αφ’ ενός μεν αναγνωρίζει και τους δύο γονείς ως Ελληνες, αφ’ ετέρου όμως χαρακτηρίζει τα τέκνα τους ως Αλ­βανούς. Προσφορότερη ήταν η πρακτική αυτή σης περιπτώσεις τέκνων προερχομένων από μικτούς γά­μους. Ζωντανή απόδειξη της ανωτέρω μεθοδεύσεως αποτε­λεί η δήλωση-ομολογία του κ. Βάσκε Τσιφλίγκου. πρώην νομι­κού συμβούλου του τ. προέδρου Ραμίζ Αλία: «Τη δεκαετία του ’70 έδωσαν εντολή στα ληξιαρχικό γραφεία να καταχωρούν τους Έλληνες ως Αλβανούς»(2).

Αλλη μορφή ληξιαρχικού αφελληνισμού συνιστά η αφαίρεση της ελληνικής εθνικότητος από όλους τους Βορειοηπειρώτες που εξορίσθηκαν ή εκτοπίσθηκαν στην κεντρική και βόρειο Αλ­βανία. Δεν πρόκειται για παρεπομένη ποινή, αλλά για αυτόμα­τη διοικητική αλλαγή επερχομένη κατά την μετεγγραφή τους στο ληξιαρχείο του τόπου εξορίας. Ας σημειωθεί ότι οι βιαίως μετακινηθέντες αποτελούν μεγάλο ποσοστό, αν όχι την πλει­ονότητα των Βορειοηπειρωτών.

Πολλές φορές η αλλαγή εθνικότητας επεκτεινόταν και σε αλ­λαγή του θρησκεύματος. Έτσι ο Παναγιώτης Ζώτος. του Θεοφάνους και της Πηνελόπης, γεννηθείς στο «μειονοτικό» χωριό Σωπική. νομού Αργυροκάστρου, εμφανίζεται στο υπό στοιχεία BE 029520/21 -3-59 δελτίο αλβανικής του ταυτότητος, εκδοθέν στο Ελμπασάν, ως Αλβανός στην εθνικότητα και μουσουλμά­νος στο θρήσκευμα!

4) ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Ο αφελληνισμός αυτός είναι επακόλουθο της διαφορε­τικής «αντιλήψεως» της εννοίας της απογραφής. Διότι τα επίσημα πληθυσμιακά στοιχεία δεν είναι αποτέλεσμα απογραφής και ελευθέρας δηλώσεως της βουλήσεως των απογραφομένων, αλλά προέρχονται από την κίνηση των βιβλίων των ληξιαρχείων του κράτους. Τα βιβλία αυ­τά περιέχουν ήδη αλλοιωμένα στοιχεία, αποτέλεσμα των ανωτέρω περιγραφεισών μεθοδεύσεων. Επιπλέον, κά­θε έλεγχος είναι αδύνατος, διότι τα στοιχεία δεν δημο­σιεύονται αναλυτικώς (κατά χωριό, πόλη, νομό). Κατά συνέπεια, ο προσδιορισμός των Βορειοηπειρωτών σε 58.75Θ άτομα(3), ανταποκρίνεται στην καλύτερη πε­ρίπτωση στο 1/10 του πραγματικού πληθυσμού τους.

5) ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΣ ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Αυτός εμφανίζεται με τρεις μορφές, ήτοι ως:

α) Ήπιος: Τα ελληνικά κύρια ονόματα παραποιούνται σε σημείο να γίνονται αγνώριστα· π.χ. τοΦίλιππος γίνεται Λίπε. τα υποκοριστικά Γιαννάκης, Κωνστάκης κ.λπ. με­τατρέπονται σε κύρια, ενώ το Σωτήριος μετατρέπεται σε Σοτίρ που ακουστικώς ουδόλως διαφέρει από το μου­σουλμανικό Ταχίρ κ.λπ.

β) Εξαναγκαστικός: Το διάταγμα 5339/23-9-75 «περί υπο­χρεωτικής αλλαγής ακαταλλήλων ονομάτων και επωνύ­μων» όριζε τα εξής:

«Υπήκοοι έχοντες ονόματα ακατάλληλα από απόψεως πολιτικής, ιδεολογικής και ηθικής ως και επώνυμα άσχη­μα υποχρεούνται να τα αλλάξουν. Η αλλαγή των ακαταλ­λήλων ονομάτων και των ασχήμων επωνύμων πρέπει να τελειώσει μέχρι την 31/12/76. Δεν επιτρέπεται εις τον υπάλληλον του ληξιαρχείου να καταχωρίσει γέννηση τέ­κνου διά το οποίον ο δηλών ζητεί να δώσει όνομα ακα­τάλληλο από απόψεως πολιτικής, ιδεολογικής, ηθι­κής». (4).

Ετσι άλλαξαν υποχρεωτικώς τα ονόματα δεκάδων χιλιά­δων Βορειοηπειρωτών, με κύρια ονόματα «αλβανικά» (π.χ. Ιλίρ. Αρμπέν. Ντρίτα) ή «ευρωπαϊκά» (π.χ. Έλβις, Ντό­ναλντ), καθώς και τα επώνυμα που θυμίζουν Ελλάδα, γ) Περιοριστικός της επιλογής ονόματος: Η ονοματοδο- σία των νεογεννήτων μέχρι το 1991 γινόταν βάσει κατα­λόγου που υπήρχε σε κάθε ληξιαρχείο και η οποία πε­ριελάμβανε μόνον ονόματα κατατείνοντα στην δημιουρ­γία αλβανικής εθνικής συνειδήσεως (π.χ. Σοκόλ, Αρμπέν. Ιλίρ, Βαλμπόνα).

Βεβαίως, μετά το 1991, η νομοθεσία αυτή, παρότι δεν κατηργήθη ρητώς, ατόνισε, αλλά οι συνέπειές της πα­ραμένουν. Έτσι οι Βορειοηπειρώτες εξακολουθούν να φέρουν ονόματα εκτός ελληνικής παραδόσεως, διότι το κράτος απαγορεύει αλλαγές στα βιβλία των ληξιαρχεί­ων.

6) ΤΟΠΩΝΥΜΙΚΟΣ ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Με την απόφαση 225 23-9-75 «περί μετονομασίας με­ρικών χωρίων»(5), αλλάζουν τα ελληνικά τοπωνύμια και γίνονται αλβανικά. Ετσι μετονομάζονται η Πρωτόπα­πα (Κορυτσάς) σε Λιούμαϊ, το Μαυρόπουλο (Αγίων Σα­ράντα) σε Μπουρόνια, ο “Αγιος Νικόλαος (Δροπόλεως) σε Ντρίτα, ο Αγιος Ανδρέας (Αγ. Σαράντα) σε Παρτιζάνι, το Φανάρι (Αγ. Σαράντα) σε Ντρίτας και προστί­θενται σε παλαιότερες μετονομασίες: Άγιοι Σαράντα = Σαράντι, Αρτα (Αυλώνος) = Νάρτα, ώστε ο χώρος της Βορείου Ηπείρου να εμφανίζεται με αλβανική ταυ­τότητα.

7) ΓΛΩΣΣΙΚΟΣ – ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Η ελληνική γλώοσα διδάσκεται στοιχειωδώς στις πρώτες τά­ξεις των δημοτικών σχολείων μόνον της χαρακτηρισμένης «μει­ονοτικής ζώνης». Έτσι οι διε­σπαρμένοι στην κεντρική και βόρειο Αλβανία δεν διδάσκονται ούτε την, ούτε στην μητρι­κή τους γλώσσα. Το ίδιο συμ­βαίνει και στο υπόλοιπο (και με­γαλύτερο) τμήμα της Β. Ηπεί­ρου (περιοχές Χειμάρρας. Κο­ρυτσάς, Πρεμετής κ.λπ.). Η προσπάθεια για άνοιγμα ελλη­νικών σχολείων εκτός «μειονο­τικής ζώνης», που ξεκίνησε το 1992. απέτυχε, διότι το υπουρ­γείο Παιδείας διέταξε το βίαιο κλείσιμο τους. Η απόφαση αυ­τή αποδεικνύει ότι η Αλβανία επιμένει στην πολιτική της στα­διακής αλβανοποιήσεως όλων των Βορειοηπειρωτών. Τα σχολικά εγχειρίδια στα ελ­ληνόφωνα σχολεία είναι μετα­φράσεις αντιστοίχων αλβανι­κών και υλοποιούν την πολιτι­κή του αλβανισμού με την δη­μιουργία. στο παρόν στάδιο, ελ­ληνοφώνου μεν πληθυσμού, παντελώς όμως αποκομμένου από την ελληνική παράδοση. Η πλήρης αλβσνοποίηση θα απο­τελέσει το επόμενο στάδιο.

icon cool Ο Αφελληνισμός, διαχρονική πολιτική της Αλβανίας ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ – ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΙ ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Συνίσταται στην παραποίηση της ιστορικής αλήθειας. Με δή­θεν επιστημονικές μελέτες προσπαθούν να αποδείξουν ότι όλοι cx Ηπειρώτες είναι ιλλυρικής καταγωγής. Γ αυτή τη λογι­κή εντάσσεται και η διεκδίκηση ολοκλήρου του ηπειρωτικού χώρου μέχρι τον Αμβρακικό κόλπο από τους Αλβανούς, οι οποί­οι εμφανίζονται ως απόγονοι των Ιλλυριών. Πανάρχαιες ελληνικές πόλεις (Απολλωνία. Βουθρωτό. Βύλλις. Αντιγόνεια κ.λπ.) βαπτίζονται ιλλυρικές και τα εις αυτές αρχαία κτίσματα (ναοί. θέατρα) και τα ευρήματα, καθώς και ο πολιτι­σμός τους. ιλλυρικά. Ακόμη και αρχαίες ελληνικές επιγραφές παρουσιάζονται ως ιλλυρικές, ενώ διδάσκουν ότι η αλβανική γλώσσα είναι η αρχαιοτέρα της Βαλκανική ς (6)!

9) ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Αναπόσπαστο στοιχείο της ελληνικής ταυτότητος είναι η Ορθοδοξία Η προσπάθεια αλβανοποιήσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας ξεκίνησε με την πραξικοπηματική ανα­κήρυξη του Αυτοκέφαλου της Εκκλησίας της Αλβανίας. Συνεχίστηκε με τους απηνείς διωγμούς εναντίον του ορ­θοδόξου κλήρου που κορυφώθηκε και διευρύνθηκε και στους πιστούς κατά την περίοδο της κομμουνιστικής δια- κυβερνήσεως της χώρας. Με το διάταγμα 4.337/13-11- 67(7) και το Σύνταγμα του 1976 η αθεΐα ανηγορεύθη σε επίσημη κρατική ιδεολογία και ποινικοποιήθηκε κάθε θρησκευτική δραστηριότητα.

Μετά το 1990. παρά τα διαφημιζόμενα ανοίγματα, η ου­σιαστική βελτίωση είναι μικρή: προετοιμάζεται η εκδίω­ξη του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας, δεν επιτρέπεται η εγκα­τάσταση των τριών εψηφίσμένων από το Πατριαρχείο Μητροπολιτών, τίθενται εμπόδια στην Οργάνωση, Διοί­κηση και Λατρεία (δεν επιστρέφεται η εκκλησιαστική πε­ριουσία, εμποδίζεται η ανέγερση ναών. εκδιώκονται Ελληνες ιερείς).

Παραλλήλως ασκείται διαρκής και αυξανομένη πίεση διό τον εξοβελισμό της ελληνικής γλώσσης ακόμη και στις αμιγώς ελληνόφωνες ενορίες.

10)ΠΟΛΙΤΙΚΟΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Οι ελληνικής εθνικότητος ονομάζονται «μειονοτικοί»», όρος που δεν αποδίδει εθνικότητα αλλά τη βούληση των Τιράνων να τους υποβιβάσουν.

Το κράτος ασκεί το ίδιο αλλά και επιτρέπει ελευθέρως την ανθελληνική προπαγάνδα. Υποτιμητικές εκφράσεις για τους Ελληνες εμφανίζονται σε σχολικά βιβλία, επι­δοτούμενες οπό το κράτος εκδόσεις, εκπομπές στην κρατική τηλεόραση κ.λπ. Οι πρακτικές αυτές σκοπεύουν στον εκφοβισμό της βορειοηπειρωτικής κοινότητος και στην αποσιώπηση από πολλούς Βορειοηπειρώτες της αληθινής ταυτότητος τους.

Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑΣ

Από τις μεθοδεύσεις που εν συντομία προσπαθήσαμε να κα­ταγράψουμε. συνάγεται αβίαστα ένα και μόνον συμπέρα­σμα: Εάν δεν εξασφαλισθεί, και μάλιστα σύντομα, η αυτονο­μία της Βορείου Ηπείρου με Βάση το Πρωτόκολλο της Κερ­κύρας και τις αρχές της ΔΑΣΕ, ως αναγκαία συνθήκη για την επιβίωση των Βορειοηπειρωτών στις πατρογονικές εστίες τους, η πολιτική του αφελληνισμού θα συνεχίζεται σταθερή, αμείωτη και συστηματική. Σε λίγα χρόνια θα έχουν πλήρως ευοδωθεί τα σχέδια των Αλβανών για αλβανοποίηση του βο­ρειοηπειρωτικού χώρου, είτε με την ομαδική φυγή των Βο­ρειοηπειρωτών στο εξωτερικό (Ελλάδα) είτε με την ολοκλη­ρωτική αφομοίωσή τους.

1) Οι σερβικοί πληθυσμοί κατοικούν περί την Αχρίδα και οι Μαυ­ροβούνιοι στο Βόρειο τμήμα του κράτους,

2) Βλεπε εφημερίδα «Shqip» της 8-8-93.

3) Βλεπε Vjetari Statistikor ι vitit 1990 (Στατιστική Επετηρίς ιου έτους 1990). σελ. 22. Τα ίδια στοιχεία αναδημοσίευτηκαν και στην Στατιστική Eπετηρίδα του έτους 1991, σελ. 279.

4) Διάταγμα τoυ Προέδρου της Λαϊκής Βουλής και της Λαϊκής Δη­μοκρατίας της Αλβανίας. Gazeta Zyrtare (=Εφημερίδα της Κυβερ­νήσεως) ψ. 4/11-11-75. κυρωθέν με τον V. 5354/17-11-75 (ΦΕΚ 5/31-12- 75),

Γ>. Απόφαση του Προεδρείου της Λαϊκής Βουλής της Λαϊκής Δημο­κρατίας της Αλβανίας. «Gazeta Zyrtare», ψ. 4 11-11-75.

4) Πρόλογος του καθηγητού Zihni Sako (βιβλίον του Ινστιτούτου Λα­ογραφίας) στο Fjalos Shqip-Greqisht (-Αλβανοελληνικό Λεξικό) ιου Ν Gjini. εκδοτικός οίκος σχολικών Βιβλίων, Τίρανα. 1971.

4) Διάταγμα της Λαϊκής Βουλής της Λαϊκής Δημοκρατίας της Αλβα­νίας, «Gazeta Zyrtare». φ. 12/22-11-67.

*Γενικός γραμματέας του συλλόγου ΒορειοΗπειρωτών την περίοδο της δημοσίευσης του άρθρου.

Οικονομικός Ταχυδρόμος, 13 Φεβ. 1997

Posted in: