ΣΚΟΠΙΑ ΚΑΙ ΣΚΟΠΙΑΝΟΙ

Λανθασμένοι οι όροι

Σλαβομακεδονία και Σλαβομακεδόνες

Κωνσταντίνος Χολέβας

Πολιτικός Επιστήμων

Από τον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης κ. Γιάννη Μπουτάρη και από ορισμένους άλλους Έλληνες προτείνεται ο όρος «Σλαβομακεδονία» ως μία μέση λύση για το πρόβλημα της ονομασίας του γειτονικού μας κράτους των Σκοπίων. Πρόκειται για λανθασμένη και ουτοπική πρόταση. Πρώτον, διότι δεν πρόκειται ποτέ να δεχθούν αυτό το όνομα οι Αλβανοί, οι οποίοι αποτελούν το 30% του πληθυσμού της ΦΥΡΟΜ. Ήδη με την δύναμη των όπλων έδειξαν το 2001 την άρνησή τους να παραμείνουν μία απλή μειονότητα και καθημερινά αμφισβητούν τον κυρίαρχο ρόλο της σλαβικής πλειοψηφίας. Το κράτος των Σκοπίων είναι πολυεθνικό και ο όρος Σλαβομακεδονία εξυπηρετεί μόνο τη μεγαλύτερη εθνική κοινότητα τους Σλάβους ψευδομακεδόνες.

Δεύτερον, ούτε από πλευράς κυβερνήσεως και σλαβικής πλειοψηφίας στη ΦΥΡΟΜ υπάρχει διάθεση να δεχθούν ένα τέτοιο όνομα. Οι κυβερνώντες τη γείτονα χώρα επιδεικνύουν συνεχώς μεγαλύτερη αδιαλλαξία, Τρίτον, διότι ούτε τα ελληνικά συμφέροντα εξυπηρετεί ένα τέτοιο όνομα. Αν με δική μας υπογραφή –ό μη γένοιτο-αναγνωρίσουμε αυτό το κράτος με όνομα που θα περιέχει τον όρο Μακεδονία, τότε σε λίγα χρόνια θα περιπέσει σε αχρησία το πρώτο συνθετικό (σλαβο-) και θα παραμένει διεθνώς το όνομα «Μακεδονία». Σκέτο και μόνο του. Και μάλιστα με τη δική μας υπογραφή. Σε τέτοια σύνθετα ονόματα συνήθως φεύγει γρήγορα το αδύναμο μέρος και μένει σε διεθνή χρήση το ιστορικά και γεωγραφικά ισχυρότερο. Θυμίζω την Υπεριορδανία, η οποί ιδρύθηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο σε εδάφη υπό βρετανική τότε εντολή. Πολύ σύντομα έφυγε με απόφαση του Κοινοβουλίου το «Υπέρ» και η χώρα έγινε διεθνώς γνωστή ως Ιορδανία (στα αγγλικά λεγόταν Transjordan και έμεινε μόνο το Jordan, που αναφέρεται στον ιστορικό ποταμό Ιορδάνη).

Λανθασμένη, ιστορικά ατεκμηρίωτη και εθνικώς ασύμφορη είναι εξάλλου η χρήση εκ μέρους Ελλήνων συγγραφέων του όρου «Σλαβομακεδόνες», είτε χρησιμοποιείται για τους κατοίκους της ΦΥΡΟΜ είτε για τους Έλληνες Σλαβοφώνους-διγλώσσους της Βορείου Ελλάδος.

Οι κάτοικοι της ΦΥΡΟΜ αποτελούν, όπως προανέφερα, ένα πολυεθνικό μωσαϊκό. Όσοι από αυτούς είναι Σλαβικής καταγωγής είναι Σέρβοι ή Βούλγαροι, άρα δεν είναι Μακεδόνες. Η σερβική μειονότητα στα Σκόπια είναι αναγνωρισμένη και έχει δικό της κόμμα. Η βουλγαρική εθνική καταγωγή ενοχλεί την ηγεσία, διότι θυμίζει ότι το 1941 οι κάτοικοι των Σκοπίων υποδέχθηκαν τα γερμανοβουλγαρικά στρατεύματα με βουλγαρικές σημαίες. Επιπλέον αν αποδεχθούν επισήμως ότι οι περισσότεροι Σκοπιανοί είναι Βούλγαροι, τότε καταρρέει ο μύθος του «μακεδονικού έθνους». Πάντως πολλοί πολίτες της ΦΥΡΟΜ αποκτούν βουλγαρικό διαβατήριο και ο πιο γνωστός από αυτούς είναι ο πρώην Πρωθυπουργός Λιούπτσο Γκεοργκίεφσκι. Είναι χαρακτηριστική δήλωσή του το καλοκαίρι του 2008 ότι θέλει να αναλάβει Πρέσβυς της Βουλγαρίας στα Σκόπια. Ένας από τους πρώτους μετακομμουνιστικούς θιασώτες του «μακεδονισμού» τώρα καταφέρει ισχυρό πλήγμα στο τεχνητό αυτό έθνος προσθέτοντας επιπλέον ότι ουδεμία σχέση έχουν οι συμπολίτες του με τον Αλέξανδρο και τον Φίλιππο! Άρα οι Σλάβοι της ΦΥΡΟΜ δεν είναι Μακεδόνες. Όσοι όμως κάτοικοι της χώρας είναι πράγματι Μακεδόνες δεν είναι Σλάβοι. Διότι πρόκειται για τους ελληνικής καταγωγής, οι οποίοι ανήκουν σε δύο διακριτές ομάδες: α) Τους γηγενείς Βλαχόφωνους Έλληνες του Μοναστηρίου, της Αχρίδας, της Ρέσνας, της Γευγελής, του Κρουσόβου, του Μοριχόβου κ.λπ. Τους έχουμε εγκαταλείψει επί δεκαετίες και είναι καιρός να τους καταμετρήσουμε μέσω της επίσημης απογραφής των Σκοπίων του Απριλίου 2011. β) Τους πολιτικούς πρόσφυγες που έφυγαν από την Ελλάδα μετά τα δραματικά γεγονότα του 1946-49. Άρα: Στη ΦΥΡΟΜ υπάρχουν Σλάβοι που δεν είναι Μακεδόνες, υπάρχουν και Μακεδόνες που δεν είναι Σλάβοι διότι είναι Έλληνες, αλλά δεν υπάρχουν «Σλαβομακεδόνες».

Σε ιστορικές μελέτες συναντούμε τον όρο «Σλαβομακεδόνες» ως προσπάθεια προσδιορισμού των σλαβοφώνων-διγλώσσων κατοίκων της Βορείου Ελλάδος. Οι άνθρωποι, όμως, αυτοί κατά την περίοδο των ελληνοβουλγαρικών συγκρούσεων 1878-1943 δήλωναν είτε Έλληνες (οι Πατριαρχικοί του Μακεδονικού Αγώνος) είτε Βούλγαροι (οι Εξαρχικοί του Μακεδονικού Αγώνος). Ουδέποτε οι ίδιοι δήλωναν Σλαβομακεδόνες ούτε υπάρχει τέτοια εθνότητα σε Οθωμανικά έγγραφα ή σε αναφορές Ευρωπαίων διπλωματών ή περιηγητών. Ο όρος κατασκευάσθηκε από τη βιασύνη κάποιων Ελλήνων γραφειοκρατών να περιγράψουν τους σλαβοφώνους γύρω στο 1920-1930 χωρίς όμως να τους πουν «Βουλγαροφώνους». Υπήρχε τότε μεγάλη ανησυχία στην Αθήνα για τον βουλγαρικό αλυτρωτισμό και ο τεχνητός αυτός όρος θεωρήθηκε –κακώς- σαν μία λύση.

Ιδιαίτερη πολιτική φόρτιση πήρε η ονομασία «Σλαβομακεδόνες» κατά την περίοδο 1943-1944. Τότε υπήρχαν στη Δυτική και Κεντρική Μακεδονία ολιγάριθμοι συμπατριώτες μας που εντάχθηκαν στη Βουλγαρική προπαγάνδα και προέβησαν σε σφαγές εναντίον Ελλήνων. Μην ξεχνούμε ότι οι Βούλγαροι φασίστες ήσαν η τρίτη κατοχική δύναμη μαζί με τους Γερμανούς του Χίτλερ και τους Ιταλούς του Μουσσολίνι. Όταν, όμως, άρχισε να καταρρέει ο άξονας φασισμού-ναζισμού με τις πρώτες νίκες των Συμμάχων, τότε οι συνεργάτες της βουλγαρικής ΟΧΡΑΝΑ στη Μακεδονία αποφάσισαν να αλλάξουν ιδεολογία και εθνικότητα. Μέσα σε μιά νύκτα από Βουλγαρόφιλοι ακροδεξιοί έγιναν Γιουγκοσλάβοι αριστεροί, οπαδοί του Τίτο. Και τους εξυπηρέτησε ο τεχνητός όρος «Σλαβομακεδόνες». Είναι μάλιστα γνωστή και η δράση του Σλαβομακεδονικού ΕΑΜ, του αποσχιστικού ΣΝΟΦ με τα σλαβικά αρχικά του, που συνεργάσθηκε με το ΚΚΕ, παρά τις επιμέρους διαφωνίες.

Συμπέρασμα: Ας σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε τους όρους Σλαβομακεδονία και Σλαβομακεδόνες, διότι είναι λανθασμένοι, διπλωματικά επικίνδυνοι και ιστορικά ταυτισμένοι με κινήματα που ήθελαν να αποσχίσουν τη Μακεδονία και τη Θράκη από την Ελλάδα.

Posted in: