ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ

Ελευθέρια Θράκης 2010: Ζωντανή αναπαράσταση της Aπελευθέρωσης της Κομοτηνής


Μπορεί τα Ελευθέρια φέτος να έχουν τον πιο συρρικνωμένο προϋπολογισμό στην ιστορία τους η ιδέα όμως και μόνο υλοποίησής τους που θα είναι πρωτότυπη θα ανταμείψει όλους όσους θα έχουν την χαρά να τα γευθούν στην της Κομοτηνής.

Η ιστορία της απελευθέρωσης της Κομοτηνής με την είσοδο των στρατευμάτων και την ανάρτηση της ελληνικής σημαίας στο κέντρο της πόλης, είναι η έκπληξη που επιφυλάσσει η δημοτική αρχή, που θα πάρει σάρκα και οστά στα πλαίσια των «Ελευθερίων Θράκης 2010» με μία μεγάλη αναπαράσταση της σημαντικής εκείνης μέρας και τη συμμετοχή εκατοντάδων εθελοντών.

Αν και το επίσημο πρόγραμμα του εορτασμού δεν έχει ανακοινωθεί ακόμα, ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες του «Χ», η αναπαράσταση της απελευθέρωσης θα αποτελέσει το μεγαλύτερο γεγονός του φετινού εορτασμού και θα γίνει χάρη στην κινητοποίηση και συνεργασία εκατοντάδων συμπολιτών μας. Το μεγαλεπήβολο αυτό εγχείρημα θα ακολουθήσει πιστά τα γεγονότα που έλαβαν χώρα τη μέρα της επίσημης απελευθέρωσης όταν ο στρατός μπήκε στην πόλη και ύψωσε την ελληνική σημαία.

ΟΛΟ ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΤΗΣ ΑΝΑΒΙΩΣΗΣ
Από την Παπαδριέλλειο Πινακοθήκη θα ξεκινήσει η παρέλαση των εθελοντών, εκεί όπου είχε γίνει η πρώτη υποδοχή του στρατού από τους επίσημους της πόλης, όταν οι στρατιώτες εισήλθαν από την παλιά οδό Ξάνθης. Τρεις σαλπιγκτές ντυμένοι στρατιώτες θα αποτελούν την κορυφή της παρέλασης, θα ακολουθεί μια τριάδα με τους σημαιοφόρους, όπως μαρτυρούν οι φωτογραφίες της εποχής και μετά ένας έφιππος αξιωματικός.

Στη συνέχεια θα υπάρχει ένα πεζοπόρο άγημα με τον οπλισμό του και ένα άγημα από ιππείς. Μικρά παιδιά με σημαίες θα υποδηλώνουν το πλήθος που τότε υποδέχτηκε το στρατό κρατώντας σημαίες, χειροκροτώντας και τραγουδώντας. Στολές εποχής για τους στρατιώτες με τα άρβυλα, τις γκέτες, με δίκοχο ή γαλλικό πιλίκιο και οπλισμός βρίσκονται ήδη στο στάδιο της προετοιμασίες, αφού η εμφάνιση των συμμετεχόντων με τα ρούχα της εποχής θα κάνει πιο πιστή την αναπαράσταση.

Η παρέλαση θα ακολουθήσει τη διαδρομή, που διέσχισε ο στρατός, δηλαδή μπροστά από την Τσανάκλειο, μέσα από τον πεζόδρομο της Βενιζέλου, για να καταλήξει στην κεντρική πλατεία της Κομοτηνής. Στο σημείο όπου σήμερα βρίσκεται η παιδική χαρά στην πλατεία, ήταν χτισμένο το παλιό διώροφο δημαρχείο. Εκεί ακριβώς έγινε η τελετή απελευθέρωσης της πόλης και ακριβώς εκεί θα ξαναζωντανέψουν οι μορφές του τότε απεσταλμένου της κυβέρνησης Χαρίσιου Βαμβακά, του δημάρχου Απόστολου Σούζου, του Γάλλου στρατηγού Σαρπύ και άλλων προσωπικοτήτων της εποχής. Θα επακολουθήσουν χοροί με τοπικά συγκροτήματα και ενδυμασίες της εποχής, όπως ακριβώς την ημέρα της απελευθέρωσης.

ΑΞΙΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΠΗΓΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ
Οι γραπτές αναφορές ιστορικών, αλλά και αξιωματικών, που υπήρξαν αυτόπτες μάρτυρες της απελευθέρωσης της Κομοτηνής, αποτελούν τον οδηγό, ένας είδος σεναρίου, προκειμένου η αναπαράσταση να είναι όσο πιο κοντά στα γεγονότα της εποχής. Η μαρτυρία ενός επιλοχία από την Μεσορόπη της Καβάλας, που ήταν ανάμεσα σε αυτούς που μπήκαν μέσα στην Κομοτηνή, αποτυπώνει ιδιαίτερα γλαφυρά τα γεγονότα εκείνης της ημέρας. Αξίζει να αναφέρουμε ένα συγκεκριμένο απόσπασμα, ώστε να γίνει κατανοητό, τι ακριβώς θα παρακολουθήσουμε κατά τη διάρκεια της αναπαράστασης.

Η σκηνή που περιγράφει ο επιλοχίας έχει ως εξής: «Ξεκινήσαμε από την γέφυρα του Κολάκογλου και φτάσαμε μπροστά στο σπίτι του Στάλιου (σημερινή Παπαδριέλλειος Πινακοθήκη). Εκεί έγινε η πρώτη επίσημη συνάντηση με τον πληθυσμό της Κομοτηνής, μας αγκάλιασαν, μας φίλησαν, μας έδωσαν λουλούδια, μας έβαλαν στεφάνια και από εκεί συνεχίσαμε στην οδό Ξάνθης (Κονδύλη σήμερα), περάσαμε μπροστά από την Τσανάκλειο σχολή. Εκεί υπήρχε πολύς κόσμος συγκεντρωμένος και μέσα στον περίβολο της Τσανακλείου σχολής, αλλά και στα πεζοδρόμια. Προχωρήσαμε στην Βενιζέλου, παντού χειροκροτήματα, μας αγκαλιάζανε, τραγουδούσαν, υπήρχε μεγάλος ενθουσιασμός και δικαιολογημένος για τους ανθρώπους της Κομοτηνής. Φτάσαμε στην πλατεία μπροστά σε ένα διώροφο κτήριο, το δημαρχείο της πόλης. Εκεί μας περίμεναν οι επίσημοι της πόλης, ανάμεσα τους ο δήμαρχος Απόστολος Σούζος, ο απεσταλμένος της κυβέρνησης Χαρίσιος Βαμβακάς που σε αυτόν οφείλονταν τότε όλα αυτά τα πράγματα που μέσω του Βαμβακά, ο μητροπολίτης, ο Γάλλος στρατηγός και ο διοικητής Επαμεινώνδας Ζυμβρακάκης. Ο Γάλλος στρατηγός παρέδωσε την πόλη, στον στρατιωτικό διοικητή Ε. Ζυμβρακάκη. Εκεί έγινε και η έπαρση, ύστερα από τόσα χρόνια πρώτη φορά, της Ελληνικής σημαίας επίσημα. Όλη η πόλη ήταν πνιγμένη από τα χρώματα της ελληνικής σημαίας στους δρόμους κρατούσαν όλοι σημαίες, τα μπαλκόνια ήταν γεμάτα σημαίες, αλλά η επίσημη έπαρση της σημαίας σε έναν ιστό μπροστά από το δημαρχείο έγινε εκείνη την στιγμή. Ακολούθησαν χοροί και γλέντι. Ο στρατός ακολούθησε την διαδρομή προς τα στρατόπεδα βόρεια της πόλεως, αλλά δεν μπήκαν μέσα στα στρατόπεδα για ευνόητους λόγους, μήπως ήταν παγιδευμένα από τους Βούλγαρους που απεχώρησαν. Το υπόλοιπο σώμα ξεκίνησε πορεία προς την Αλεξανδρούπολη και τη Μάκρη, για τον Έβρο. Εμείς μείναμε στην Κομοτηνή, οι εντυπώσεις μου από την πόλη της Κομοτηνής ήταν πάρα πολύ καλές, μέχρι και σήμερα την σκέφτομαι και συγκινούμε. Την επαύριον έγινε η δοξολογία στον ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Παναγία). Μάλιστα για να μπούμε μέσα στην εκκλησία περάσαμε κάτω από το καμπαναριό που ήταν η είσοδος». Η περιγραφή αυτή διασταυρώνεται και με άλλες μαρτυρίες της εποχής, όπως αυτή του Λυμπέρη Τσαϊλά, ιδιοκτήτη πρακτορείου εφημερίδων και ήταν και αυτός αυτόπτης μάρτυρας της απελευθέρωσης και περιέγραψε πολύ γλαφυρά την είσοδο του ελληνικού στρατού.

Το σχέδιο της αναπαράστασης είναι πραγματικά μεγαλεπήβολο και μπορεί να επιτευχθεί μόνο χάρη στη συμμετοχή των εθελοντών. Πάντως οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το εγχείρημα είναι σχεδόν έτοιμο, αφού υπάρχει το μεράκι από πολλούς εθελοντές Κομοτηναίους, ώστε τα φετινά Ελευθέρια να μη χάσουν σε τίποτα από την αίγλη τους ακόμα και αν η οικονομική κρίση επέβαλε την περικοπή τους.

Posted in: ΘΡΑΚΗ